Kronik böbrek rahatsızlığı Türkiye'de hızla artıyor. Böbreklerin işlevini tam olarak yerine getirememesinden kaynaklanan bu durum, yaşam kalitesini bozuyor, hayatı tehdit edici boyuta gelebiliyor. Memorial Ankara Hastanesi Nefroloji Bölümü'nden Prof. Dr. Kayser Çağlar, kronik böbrek yetmezliği ve tedavisini anlattı.
FONKSİYONLARI ŞÖYLE
Böbrekler zararlı maddeleri ve fazla sıvıyı uzaklaştırmakla kalmıyor aynı zamanda kan basıncını kontrol etmeye yardımcı oluyor. Kan hücrelerinin üretimi için gerekli hormonu salgılar ve aktif D vitamini üreterek kemiklerin sağlıklı olmasına katkıda bulunur. Her böbrekte fonksiyon gösteren yaklaşık 1 milyon nefron yani hücre var. Bunlar böbrekten geçen kanı filtre eder, filtre olan bölüm böbreğin tüplerinden geçer ve vücudun ihtiyaçlarına göre çeşitli madde ve sıvı buna eklenir veya bu maddeler geri emilerek idrar oluşur.
NASIL ÖLÇÜLÜR?
Erken tanı ve tedavi böbrek yetmezliğinin gelişmesi ve ilerlemesini önlemek için önemli. Basit testlerle hastalık saptanabilir. Bunlar: İdrar tetkiki, kanda kreatinin ve üre değerlerinin tespiti, kan basıncının ölçümü.
Kronik böbrek hastalığI
Kronik böbrek hastalığı, böbreklerde aylar ve yıllar içerisinde gelişen, ilerleyici olma potansiyeline sahip fonksiyon kaybı olarak tanımlanıyor. Böbreğin temel fonksiyonel birimi olan nefronlar (hücreler) işlevini yerine getiremez ise belirli bir süreden sonra böbrek artık kanı yeterince süzemez ve bu durum kronik böbrek hastalığına yol açmaktadır. Kronik böbrek hastalığı ülkemizde her altı kişiden 1'inde görülmektedir.
HASTALIĞIN NE DENLERİ
Kronik böbrek hastalığının en sık görülen nedeni diyabet yani şeker hastalığıdır. Uzun süre kontrol edilememiş diyabet hastalığı böbreklerde protein kaçağına, fonksiyon kaybına yol açabiliyor. Diğer önemli bir nedeni de hipertansiyon. Kan basıncının kontrolü, tuzlu diyetten kaçınmak, düzenli egzersiz, vücut ağırlığının kontrolü, sigaradan uzak durmak, böbreğe zarar verebilecek ilaçları ve içeriği tam bilinmeyen bitkisel ürünleri kullanmamak hastalıktan korunmak amacıyla alınabilecek önlemler arasında.
BU BELİRTİLERE DİKKAT EDİN!
Kronik böbrek hastalığı genellikle yavaş bazen de tamamen sessiz seyredebilir ve ancak yapılacak tetkiklerle ortaya koyulabilir. İdrarda protein görülmesi, kreatinin ve üre değerlerinde artış kronik böbrek hastalığın en önemli bulgularıdır. Bunların dışında hastalık, hipertansiyon, yüzde veya bacaklarda ödem, halsizlik, iştahsızlık, bulantı, sık idrara çıkma, kramplar, kaşıntı, uyku bozuklukları, konsantrasyon güçlüğü yakınmaları ile de kendini gösterebilmektedir.