Küçük büyük herkesin en sevdiği tatlılardan dondurma, aynı zamanda da vitamin, mineral, kalsiyum, demir, protein ve magnezyum deposu. itibaren gönül rahatlığıyla çocuklarınıza yedirebileceğiniz dondurmanın tüketim miktarı ve saklama koşullarıyla ilgili ise dikkat etmeniz gereken noktalar var. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hatice Karaböcüoğlu'nun önerileri anne-babalara yol gösterecek.

Besleyici değeri yüksek

Dondurma; süt, şeker, salep ve yumurta ile üretilen, vanilya, meyve püresi, kakao gibi ek ürünlerle çeşitlendirilen, besleyici özelliği yüksek olan bir süt ürünüdür. Süt proteini, karbonhidrat, kalsiyum, fosfor, demir, çinko, magnezyum, A, B, C, D ve E vitaminleri içerir. 100 gram dondurmada, 100 gram sütten daha fazla enerji, mineral ve vitamin vardır. Ancak dondurma çocuklar için ana besin kaynakları içinde sayılmaz. Dondurma ve pudingler süt ürünleri olmakla birlikte ekstra şeker ve diğer başka katkılar içerdiği için ikinci sırada önerilecek yiyeceklerdir. Kalsiyum ve protein gereksinimi öncelikle süt, yoğurt ve peynirden karşılanmalıdır. Ama yazın çocuklarda süt tüketimi azalabilir. Daha çok soğuk, gazlı içeceklere yönelme görülür. Yoğun şeker ve katkı maddesi içeren bu içeceklerin yerine dondurmanın tüketilmesi çocuklar için çok daha sağlıklıdır.

Hijyen ve saklama koşulları önemli

Tüm besin maddelerinde olduğu gibi, dondurmanın da üretimden tüketime ve sunulmasına kadar geçen aşamada sağlık ve temizlik koşullarına maksimum dikkat edilmesi gerekir. İçerdiği süt, mutlaka pastörizasyon işleminden geçmelidir. Pastörize olmayan sütten, brusella (malta humması) denilen hastalık bulaşabilir. Genellikle pastörize olmayan süt ve süt ürünlerinin tüketiminden 6-8 hafta sonra bulgu vermeye başlayan bu hastalıkta; nöbetler halinde gelen ateş, gece terlemeleri, baş, boyun, eklem ve kas ağrıları olur. Sığır tüberkülozu da yine pastörize edilmemiş süt ürünlerinden bulaşabilir. Ayrıca kullanılan yumurtanın kabuğundan salmonella bakterisi bulaşabilir ve 6-24 saat içinde besin zehirlenmesi bulguları ortaya çıkabilir. Uygun koşullarda üretilen dondurmanın doğru ambalajlanması ve soğuk zincir kurallarına kesinlikle uyularak satılacağı ortama ulaştırılması da sağlık için zorunludur. Açıkta satılan dondurmalarda ise üretilme tarihi, saklanma koşulları, külah ve kaba koyarken kullanılan kaşıkların uygun solüsyonlarda bekletilmesi, bu solüsyonların sık değiştirilmesi, kaşıkların sık temizlenmesi, hizmet eden kişilerin sağlık kontrollerinin düzenli yapılması dondurma yenmesine bağlı salgın hastalıkları önler. Dondurmayı açık alıyorsanız güvenilir yerlerden almaya özen gösterin. Dondurmanın içinde buz kristalleri varsa bozulmuş olma ihtimali yüksektir. Özellikle mahalle aralarında seyyar satıcı tezgahlarındaki dondurmalar sağlık açısından riskli olabilir. Ambalajlı ürünlerde sık satış yapılan yerleri tercih etmek, ambalajın ve şeklin bozulmamış olmasına dikkat etmek, son kullanma tarihlerine göz atmak sağlığınızı korumada yardımcı olur.

Her gün 1-2 top dondurma tüketimi faydalı

ilk 1 yaşta genellikle bütün besinlerle yeni tanışan, alerji riski yüksek olan çocuklara dondurma yedirmek doğru olmayabilir. Kanıtlanmış inek sütü ve yumurta alerjisi olan çocuklara dondurma yedirilmemelidir. Diyabetik çocuklarda doktoruna danışılarak diyeti düzenlenerek verilebilir. Bir yaş üstü çocuklarda her besinde olduğu gibi aşırıya kaçmadan günde 1-2 top dondurma tüketimi faydalıdır. Ancak genellikle yemek üstüne verilmesi hem iştah kapanmasını önler hem de midede soğuk yiyeceğin yaratacağı kramp tarzı rahatsızlıkların ortaya çıkışına neden olmaz. Dondurma ağız ısısını 4-7 derece düşürür. Yerken dondurmayı 5-10 saniye ağızda çevirmek ve yavaş yemek dondurmanın soğuk etkisini azaltacaktır.

Her mevsim tüketilebilir

Dondurma yemenin mevsimi yoktur. Her mevsim tüketilebilir. Dondurma yemek ile üst solunum yolu hastalıkları arasında bilimsel olarak kanıtlanmış bir ilişki yoktur. Ancak hasta olan çocukta soğuk yiyecek tüketimi boğaz bölgesinde rahatsızlık hissini artırabilir. Dondurma yağlı sütten yapılır, karbonhidrat içeriği de fazladır. Çeşitlendirilirken içine eklenen çikolata ve meyveler kalori yükünü daha da arttırır. Aşırı tüketimi, benzer özellikli besinler gibi kilo alımına neden olabilir. Çocuk beslenmesinde ana besin maddesi değildir. Ancak özellikle süt ve süt ürünlerini az tüketen çocuklarda kalsiyum kaynağı olarak tüketimi teşvik edilebilir.

Dr. Hatice Karaböcüoğlu: "Dondurmanın aşırı tüketimi obeziteyi tetikleyebilir"

Çocukların öncelikle tüm besin gruplarından dengeli ve yeterince tüketmesi gerekir. Büyüyen çocukta protein, enerji ve kalsiyum gereksinimi fazladır. Bunlar öncelikle; süt, yoğurt ve peynir ile karşılanmalıdır. Ancak direkt alımında zorluk varsa yoğurdun ayran, cacık, çorba şeklinde, peynirin omlet içinde, eritilerek verilmesi gibi sütün de salep, çikolatalı süt, dondurma olarak tüketilmesi az süt tüketiminden daha iyi olacaktır. Ama kalorisi süte göre daha yüksek olduğu için tüketimini günde 1-2 top ile kısıtlamak gerekecektir. Çocuklarda her besinde olduğu gibi dondurmada da aşırı tüketim obeziteyi tetikleyebilir. Bu nedenle dikkatli olunmalıdır.

Hazırlayan: Işıl Evrim AKGÜN