Yüksek enflasyonu kontrol altına almak için birçok alanda radikal kararlar uygulayan Türkiye'de, ekonominin kalbinin attığı Organize Sanayi Bölgeleri'ndeki (OSB) kira ve arsa fiyatlarındaki yükseliş tüm kalemlerin üzerine çıktı. Hükümet tarafından getirilen yüzde 25'lik artış sınırının hiçe sayıldığı sanayi bölgelerindeki kira artışları bazı bölgelerde yüzde 140'ın üzerine kadar çıktı. Öte yandan bu artış sadece kirayla da sınırlı kalmadı, metrekare bazında OSB arazilerinin satış değeri boğazdaki lüks yalıları bile geride bıraktı. Arazi rantının tavan yaptığı bölgelerin başında ise Marmara geliyor. Bursa, Tekirdağ, Kocaeli ve İstanbul'da sayıları 40'ı bulan OSB'lerde küçük bir arazi satın almak için Boğaz'da bir yalı parasını gözden çıkarmanız gerekiyor. Arazilerin rant amacıyla uzun süredir boş tutulmasının da etkisiyle, metrekare fiyatları 2 bin dolara dayanınca üretimde büyük risk baş gösterdi.
BÜYÜK TALEP VAR
Son yıllarda sanayi yapılarına yönelik artan taleplerin hem arsa satış değerleri hem de fabrika kira değerlerinde yukarı yönlü bir değişimi beraberinde getirdiğini ifade eden TSKB Gayrimenkul Değerleme A.Ş. Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, "OSB'lerde yıllık ortalama kira artışları yüzde 102 seviyesinde gerçekleşti. Söz konusu artışta başı çeken iller arasında Malatya, Konya, Antalya, Eskişehir ve Sakarya yer alıyor. Kira artışlarının yıllık enflasyon oranının üzerinde gerçekleştiğini gözlemliyoruz" dedi. Maya, sözlerini şöyle sürdürdü: "Arsa değer artışlarında İzmir, Manisa, Antalya, Ankara ve Eskişehir gibi illerde talep artışı en önemli itici güç olurken Eskişehir'de baz değerlerin düşük olmasının da güçlü artış oranlarında etkisi bulunuyor. Piyasası daha oturmuş ve yüksek satış birim değerlerine sahip olan İstanbul ile yakın çevresinde ise ortalamanın kısmen altında artış oranları gözlemleniyor."
YÜZDE 100'E ULAŞTI
Doluluk oranlarının yüksek olduğu OSB'lerde talebin önemli bir göstergesi bulunduğunu bildiren Maya, şunlara dikkati çekti: "Düşük doluluk oranları doğrudan talep olmadığının göstergesi olarak değerlendirilmiyor. Yeni gelişme sahaları açılan veya yeni kurulan OSB'lerde doluluk oranlarının düşük olması söz konusu olabilir. Çalışmaya konu OSB'lerin 7'sinin haricinde tamamında doluluk oranı yüzde 90'ın üzerinde. Geçen yıl 8 OSB bu oranın altında kalırken, Konya OSB'de doluluk bir sene içinde yüzde 100'e ulaştı. Marmara Bölgesi'nde yüzde 137 ile en yüksek kira artışının yaşandığı Sakarya'da doluluk oranı 2 OSB için ortalama yüzde 90 seviyesinde."
