C vitamini vücutta üretilemez, bu yüzden diyetin önemli bir parçasıdır. Vücuttaki dokuların onarımı ve sağlık için gereklidir. Kronik (sürekli) C vitamini eksikliği iskorbüt hastalığına neden olur. İskorbüt semptomları kolay morarma, kendiliğinden kanama, eklem ve kas ağrılarıdır. C vitamini eksikliği C vitamini takviyeleri veya C vitamini bakımından zengin bir diyetle tedavi edilebilir. C VİTAMİNİ NEDİR? Vitaminler küçük miktarlarda ihtiyaç duyulan ve sağlığı devam ettirmek için gerek duyulan bir grup maddedir. C vitamini askorbik asit olarak da adlandırılır. Vücutta üretilemez bu yüzden diyetin temel bir parçasıdır. C vitaminine kolajen adındaki bir maddenin yapımı için ihtiyaç duyulur. Bu maddeye cilt, kemikler, kıkırdak, bağ dokuları, tendonlar, kan damarı duvarları ve dişlerin yapımında ihtiyaç vardır. C vitamini açısından zengin olan çeşitli gıdalar vardır, bunlar: Turunçgiller (portakal,mandalina, greyfurt, limon) Kavun ve karpuz,kivi Ispanak, domates, brokoli gibi sebzeler C vitamini ihtiyacının %90'dan fazlası meyve ve sebzeler aracılığıyla karşılanır. Sebzeleri veya meyveleri pişirmek C vitamini içeriklerini %30-40 düşürür. Tavsiye edilen C vitamini miktarı yaşa ve cinsiyete göre değişir. Hamile ve emziren kadınlar daha fazla C vitaminine ihtiyaç duyarlar. 1-10 yaş arasındaki çocuklar için gereken günlük C vitamini miktarı en az 30 mg 11-14 yaş arasındaki çocuklar için gereken günlük C vitamini miktarı en az 35 mg 15 yaş üzeri çocuklar ve yetişkinler için gereken günlük C vitamini miktarı en az 40 mg'dır. C VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ NEDİR? C vitamini eksikliği diyetle alınan C vitamininin azlığı sonucu oluşur. Uzun vadede vücut kolajen yapamaz hale gelir. Bu da vücuttaki çeşitli dokuların yıkılmaya başlamasına ve doku tamirinin sekteye uğramasına neden olur. Kronik C vitamini eksikliği (3 ay ve daha fazlası) iskorbüt diye bilinen hastalığın oluşmasıyla sonuçlanır. C VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ NE KADAR YAYGINDIR? C vitaminine bağlı iskorbüt nadir görülür. Genelde balıkla beslenen denizcilerde eski zamanlarda sık görülmekteydi. Bu yüzden denizciler dilaltlarına limon kabuğu koyarlar. Bazı insan gruplarında C vitamini eksikliği daha yaygındır. Bunlar: Alkol ve uyuşturucu bağımlıları (sağlıklı ve dengeli bir diyetle beslenmedikleri için) Kalori oranı çok düşük, sağlıksız diyet yapanlar. Crohn hastalığı gibi vitamin emilimini engelleyen bir duruma sahip kişiler. Sigara içicileri, çünkü sigara C vitamini emilimini engeller. Yüksek seviyede C vitaminine ihtiyacı olduğu için hamile ve emziren kadınlar. C VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR? C vitamini eksikliğini yaygın görülen belirtileri şunlardır: Yorgunluk ve güçsüzlük Kas ve eklem ağrıları Vücutta kolayca morluk oluşması Ciltte kırmızı-mavi renkte morarmalar ve noktalar oluşması Diğer belirtiler ise şunlardır: Kuru cilt Saç tellerinde ayrılmalar Diş etinde şişkinlik ve renksizlik oluşması Diş etlerinde kendiliğinden kanama oluşması Burun kanamaları Yaraların zor iyileşmesi Enfeksiyonlara kolay yakalanma ve bunların uzun zamanda iyileşmesi Kemiklerde değişim Diş kaybı Kilo kaybı Eğer C vitamini eksikliği teşhis edilemez ve tedavi edilmezse ödem, nefes darlığı, sinir problemleri, ateş ve havale oluşabilir. Çok nadir de olsa beyinde ve kalp çevresindeki kanamalar ölüme sebep olabilir. C VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNİN TEDAVİSİ NEDİR? C vitamini eksikliği C vitamini takviyeleri ve C vitamini açısından zenginleştirilmiş bir diyetle tedavi edilebilir. Bir zaman sonra C vitamini takviyesi durdurulur ama C vitamini bakımından zengin yiyecekleri yemeye devam etmeniz gerekir. C vitamini eksikliği olan insanlar genelde tam olarak iyileşirler. C vitamini tedavisine başlandığında belirtiler günler veya haftalar içinde kaybolur. C VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ ENGELLENEBİLİR Mİ? C vitamini eksikliği yeterli ve dengeli bir diyetiniz olduğunda kolayca engellenebilir. Sebze ve meyve açısından zengin bir diyetiniz olmasına dikkat gösterin. Not olarak, bir büyük portakal günlük C vitamini ihtiyacınızı karşılayacaktır.