Bir çok ülkede sıkıntıya neden olan uluslararası siber saldırılara yönelik hükümet, yeni önlemler alıyor. Siber güvenliği sağlamaya yönelik yeni çalışmaları Milliyet'e anlatan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan, siber güvenliğine ilişkin önemli projelerinden biri olan KamuNet'in (kamu sanal ağı) bütün kamu kurum ve kuruluşlarında 2017 sonu itibariyle kullanılmasının hedeflendiğini söyledi.
Kurum ve kuruluşların bilgi işlem trafiğinin KamuNet üzerinden gerçekleşmesinin sağlanmasıyla siber olaylara karşı güvenlik katmanını daha üst seviyeye çıkaracaklarını belirten Arslan, "Siber saldırıda ülkemizin ve bilişim sistemlerimizin zarar görmesi minimize edilmiş olacak" dedi.
KamuNet ağına bağlanma ve KamuNet ağının denetimine ilişkin usul ve esaslar hakkındaki tebliğin taslak olarak Başbakanlığa gönderildiğini ve bugünlerde yayımlanmasını beklediklerini belirten Arslan, ayrıca ulusal siber olaylara müdahale merkezi (USOM), siber olaylara müdehale (SOME) ekiplerine ilişkin düzenlemeler, siber güvenliğe ilişkin hem sır saklama hem denetleme, yaptırımlar, muafiyet ve kadro ihdası gibi önemli maddelerin olduğunu kanun taslağının da Başbakanlığa yeni gönderildiğini açıkladı.
Arslan, "Siber saldırılar konusunda gerekli tedbirleri alma konusunda çok ciddi mesafeler kat ettik. KamuNet ile birlikte herkesi sıklıkla denetleyebilme ve kendilerini buna uygun hale getirdiklerini görme şansımız olacak. Varsa bir eksiklik ve açık onları hemen gidermeleri konusunda uyaracağız. Ancak bu açıklığı ve eksikliği giderinceye kadar da sisteme erişimlerini engelleyeceğiz ki başkaları onların o açığından yararlanıp kamudaki sistemlere zarar vermesin" dedi.
Milliyet'i bakanlıkta ağırlayan Arslan sorularımıza şu yanıtları verdi:
Sürekli geliştiriyoruz
Yasa dışı dinlemeler sıfırlandı mı?
Geçmişte gördük ki dinlemeler insanımızı çok sıkıntıya sokacak şekilde gayri resmi olarak yapılmış. Bunların yapılmaması adına gerek bakanlık olarak biz gerek ilgili kurumlar uzunca bir süredir, özellikle 17 - 25 Aralık sürecinden sonra çok ciddi tedbirler alındı. Hala tedbirleri almaya devam ediyoruz. Çünkü teknoloji gelişiyor, başkaları sizin yetinmeniz durumunda yeni geliştirdikleri yöntemlerle dinlemeler yapabilirler. Bunu engellemek adına biz tamamen gayri yasal olan dinlemeleri engellemiş durumdayız. Ancak bundan sonra da olmaması için de sürekli sistemlerimizi geliştiriyoruz.
Siber güvenlik ile ilgili neler yapıyorsunuz?
Siber güvenliğin ne kadar önemli olduğu son dönemlerde yaşanan sıkıntılar dolayısıyla anlaşıldı. ABD'de yayılan bir virüs kapsamında özellikle insanların interneti kullanamaması sanal medyayı kullanamaması söz konusu oldu. Yakın zamanda da bir virüs marifetiyle dünyanın bir çok yerinde bir çok sıkıntı yaşandı.
Türkiye'de bizzat sıkıntı yaşanmamakla birlikte Türkiye'nin dışarıda iş yaptığı sistemlerden kaynaklı lokal sıkıntılar oldu. Ancak biz o sıkıntıyı geçmişte gerekli uyarıları yaptığımız için Türkiye bunu sıkıntısız atlattı. Ancak bundan sonra da sıkıntısız atlatacağı anlamına gelmez. Bakanlığımız bünyesinde BTK ve Haberleşme Genel Müdürlüğü olarak yaptığımız uyarılara muhataplarımızın özel kamu fark etmez, uyması ve gerekli tedbirleri almaları gerekiyor. Sürekli siber saldırıyı gerçekleştirenler yeni yeni yöntemler geliştiriyorlar. Onlar da boş durmuyor.
Biz de nasıl olsa tedbirleri aldık bundan sonra siber saldırı olmaz demiyoruz. Sürekli yazılımlarımızı geliştiriyoruz. Siber saldırılara hazırlıklı olalım ve ülkemiz etkilenmesin diye çalışıyoruz.
KamuNet kamu kurum ve kuruluşları arasındaki veri iletişiminin özellikle internete kapalı fiziksel ve siber saldırılara karşı daha güvenli sanal bir ağ üzerinden sağlanmasını mümkün kılacak bir platform.
Bu konuda siber güvenlik risklerinin minimize edilmesi, mevcut ve kurulacak olan güvenli kapalı devre çözümleri standart sağlanması, ortak uygulamalar için uygun alt yapının tesis edilmesi KamuNet ile amaçlanmakla.
HGS ile akaryakıt Alımı Yapılacak
Bakanlığınızın yeni projeleri var mı?
Yakında entegre HGS (Hızlı Geçiş Sistemi) projemizi uygulamaya koyacağız. İnsanlarımız otoyollarda ve köprülerde HGS kullanımına alıştı. PTT'den küçük bir 'stiker' alarak onu camlarına yapıştırıyorlar. Yatırdıkları para kadar HGS'den geçişte para düşüyor. Hatta bazen para olmasa bile kısa sürede parayı tamamlarlarsa cezasız devam ettiriliyor. Bizim amacımız şu: İnsanın hayatını kolaylaştıran camına yapıştırdığı bir stiker ile gittiği herhangi bir yerde hiç bir para ödeme işlemi gerçekleştirmeden otomatik ödeme kolaylığı getirdiğimiz HGS'yi başka alanlara da yaymak istiyoruz. Bunun adı da entegre HGS sistemi.
Örnek verecek olursak şimdi akaryakıt firmaları ile anlaşmalar yapıyoruz, protokoller imzalıyoruz. Bu yıl ve önümüzdeki yıl yapacağımız protokoller çerçevesinde insanlar herhangi bir akaryakıt istasyonuna gittiğinde hiç bir işlem yapmadan, yani kredi kartı ve nakit ödeme yapmadan, direkt aracının önündeki camdaki stikerdan okutacak ve parası hesabından düşecek. Bu sadece akaryakıt istasyonu ile sınırlı kalmayacak.
Milli Parklar ile bir anlaşma yaptık. Milli parka aracıyla girerken yollarımızda olduğu gibi HGS stikerinden ödemesi yapılacak hızla geçmiş olacak. Uludağ Milli Park'ta bu uygulamayı başlattık. Ağustosta 5 milli parkta daha devreye girecek.
Ayrıca şimdi belediyelerle de anlaşmalar yapıyoruz. Belediyelerin otoparklarında, İDO'nun deniz otobüslerinde ve hatta yurtdışında da anlaşmalar yaparak bunu yaygınlaştıracağız. İnsanlar böylece sadece araçlarının camına yapıştırdığı stiker ile gittiği bir çok yerde otomatik para ödemiş olacak. Ödeme gerektiren her yerde anlaşma yaptıkça bu uygulamamız yaygınlaşacak. Kredi kartı ve nakit taşıma probleminiz olmayacak. Çok ciddi bir avantaj sağlamış olacağız insanlarımıza.
Bilgi-işlem KamuNet'te
Yeni kanun çıkacak mı?
Elektronik Haberleşme Kanunu'na göre siber güvenliğe ilişkin başta kritik alt yapılar olmak üzere mevcut mevzuatta eksik bulunan ve ihtiyaç duyulan hususlara ilişkin de genel düzenlemeler ekledik. Ulusal siber olaylara müdahale merkezinin kuruluş ve yetki tanımlamaları, siber olaylara müdahale ekiplerine ilişkin düzenlemeler ve siber güvenliğe ilişkin hem sır saklama hem denetleme, yaptırımlar ve muafiyet ve kadro ihdası gibi önemli maddeler ilave edildi. Böyle bir kanun taslağı hazırlandı. Yeni Başbakanlığa gönderildi. Bunun da yayınlanmasıyla beraber önemli bir mesafe kat etmiş olacağız.
Ülkemizin siber güvenliğine ilişkin önemli projelerinden biri olan KamuNet'in kamu kurum ve kuruluşlarının 2017 sonu itibariyle hepsinin buna uyması ve dahil olması, bütün özellikle bilgi işlem trafiğinin de KamuNet üzerinden gerçekleşmesini sağlamış oluyoruz ki biz sistem olarak açık vermiş olmayalım. Hem de herhangi bir şekilde siber saldırılarda ülkemiz ve sistem zarar görmemiş olsun.
UÇ NOKTALARDA MİLLİ ŞİFRELEMEYLE KORUMA
KamuNet nasıl çalışacak?
KamuNet ağına bağlanma ve KamuNet ağının denetimine ilişkin usul ve esaslar taslak olarak hazırlandı ve Başbakanlığa gönderildi.
Bu tebliğ ile de Bakanlığımız, kamu kurumları ve işletmecilerin sorumluluklarını belirlemiş olup kamu kurumlarının bilgi güvenliği ve yönetim sistemini kurmaları, KamuNet ağının kesintisiz çalışması içinde işletmeci ile arasındaki erişimin mümkünse farklı santraller ve farklı güzergahtan yedeklemeleri gibi yükümlülükler getiriyoruz.
Ayrıca bakanlığımıza kamu kurumlarıyla işletmecilerin KamuNet'e uygunluğunu denetlemesi, uygun olanların KamuNet'e dahil edilmesi, periyodik denetimlerle de eksikliklerin giderilmesi adına kurumların erişiminin askıya alınması, işletmeciye ise KamuNet alt yapısının kesintisiz yedekli fiziksel ve siber saldırılara karşı uluslararası standartlara uygun şekilde hizmet sürekliliği sağlanması sorumluluğu veriyoruz.
KamuNet'e entegrasyon ve denetim süreçlerini Bakanlığımız adına Haberleşme Genel Müdürlüğümüz tarafından yürütülmekle birlikte her ay Kamu kurum ve Kuruluşların İlgili Müsteşar yardımcıları ve Bilgi İşlem yöneticileriyle Koordinasyon toplantılar gerçekleştirerek elde edilen gelişmeleri, karşılaşılan sorunların geri dönüşlerini alarak yeni çözümleri hemen devre alma noktasında aksiyonlar alıyoruz. Ayrıca; KamuNet'te veri trafiğinin daha güvenli sağlanabilmesi için uç noktalarda uygun şifreleme çözümleri (milli kripto cihazı ya da şifreleme anahtarı) kullanılması ile KamuNet'e özgü DNS (Domain Name Server-Alan Adı Sunucusu) topolojisinin oluşturulması çalışmaları sürüyor.
İstanbul'da günde
İstanbul'un trafik sorununa yönelik neler yapıyorsunuz?
İstanbul'un trafiğini rahatlatmak için bir çok proje yapıyoruz. Hem mevcudu çözmek hem de gelecekte oluşacak ilave yüke çözüm bulmak adına ciddi çalışmalarımız var. Gerek Marmaray projesinin toplu taşımayı teşvik etmesi anlamında raylı sistemlerle bütünleşmesi. İki yakada da raylı sistemler ve bunları birbirleriyle entegre hale getiriyoruz. Ring haline de getiriyoruz. Boğaz'daki trafiği rahatlatmak adına Yavuz Selim Sultan Köprüsü ve Avrasya tüneli yapıldı.
Avrasya tüneli tarihi yarım ada üzerindeki trafik yükünü azaltmak adına çok önemli bir fonksiyon yerine getirdi. Son köprüyle ağır vasıtaların şehir içine girişi engellendi. Şehir içindeki trafik keşmekeşliğini ortadan kaldırdık. Daha da önemlisi Kuzey Marmara otoyollarıyla Yavuz Sultan Selim köprüsünün Avrupa yakasında Kınalı'ya Anadolu yakasında da Akyazı'ya bağladıktan sonra çok daha fazla trafik rahatlayacak. Avrupa yakasını 2018'da Anadolu yakasını 2019'da bitirmeyi hedefliyoruz. Böylece transit trafik şehir içine girmeden Akyazı'dan Kınalı'ya sağlanmış olacak.
Ayrıca Büyük İstanbul tüneli, üç katlı olarak öngördük. Hedefimiz bu sene sonu ya da yılbaşında yapım ihalesine çıkmak. Orada da kamu özel işbirliği öngörüyoruz. Bu projedeki raylı sistem bir çok raylı sistemle entegre olacak. Böylece her iki yakadaki İstanbul'un neresinden gelirse gelsin üç katlı İstanbul tüneline geçecek. Günde 6.5 milyon yolcunun raylı sistemle üç katlı tüneli ve ona bağlı entegre sistemleri kullanmasını bekliyoruz.
Ücretsiz posta hizmeti
Yeni sosyal politikalarınız olacak mı?
Biz bakanlık olarak evrensel posta fonundan parasını bakanlığımız tarafından ödemek üzere PTT'nin sevgi ve çocuk evlerinde kalan, çocuk destek hizmeti alan çocuklarımızın, er-erbaş ve askeri öğrencilerimizin, görme engellilerinin yazı içeren gönderilerinin PTT tarafından ücretsiz taşınmasını sağlayacağız.
Görme engellilerin yazı içeren gönderileri ile askeri öğrencilerin, er ve erbaşların 100 grama kadar gönderileri, çocuk hükümlü ve tutuklular ile devlet güvencesi altındaki çocukların gönderilerini özel hizmet ücretleri hariç posta ücretinden özellikle muaf tutacak şekilde işlem yapacağız. Bin 270 kuruluşta 13 bin 319 devlet güvencesi altındaki çocuk ile 2 bin 500 tutuklu ve hükümlü çocuğumuzun posta hizmetlerini ücretsiz olarak sağlıyoruz. Bayram sürecinde bunu başlatmış olmak bizi memnun ediyor.
300 milyarlık projeler
Devam eden proje sayınız ve büyüklüğü nedir?
Önümüzdeki 6 ayda yoğunlaştırılmış ve hızlı projelerde yol alabileceğimiz bir süreci önümüze koyacağız. 2023 hedeflerini tekrar gözden geçireceğiz. Ak Parti hükümetleri döneminde yaklaşık 570 milyarlık gerek yaptığımız gerek devam projelerimiz var. 340 milyarlık kısmını bitirdik.
225 milyar civarında da devam eden projelerimiz var. 14 yılda yaptığımız yatırım 340 milyar TL. Fiilen devam eden projelerimiz 220 milyar civarında. Kamu özel projelerini de işin içine katarsak devam eden proje yaklaşık 300 milyar TL. Proje sayısı da 3 bin 367. (Milliyet)
