Geçen hafta gazeteci, köşe yazarı ve haber sunucularından bazı isimlerin sosyal medya hesaplarından yaptıkları reklamların etik olup olmadığını ya da haksız rekabete yol açıp açmadıklarını analiz eden bir yorum yayınlamıştım. Bu kez söz, bir uzman hukukçunun. Zaman zaman bu köşede yorum ve fikirlerine yer verdiğim Avukat Cevat Kazma, bizde ve yurt dışında yaptıkları sanal reklamlarla köşeyi dönen ünlüleri anlatmış.
Rakamlar ise dudak uçuklatıcı.
İşte avukatımızın hukuki analizi:
"Sayın Yüksel Aytuğ; ABD'de, Instagram üzerinden gizli reklam yaptıkları gerekçesiyle 90'dan fazla ünlüye uyarıda bulunuldu. Bir markanın ya da ürünün tanıtımının ancak 'reklam olduğu açıkça beyan edilerek' yapılabileceği söylendi.
Benzer durumlar Türkiye'de de yaşanıyor. Bu tür gizli reklamlar, haksız rekabete yol açtığı için denetim altına alınması gerekiyor.
Sosyal medya platformları, pazarlamanın en önemli yapı taşlarından biri haline geldi.
Birçok marka, kullanıcılarına ve hedef kitlesine bu mecra üzerinden de ulaşmak istiyor. Bazı markalar; etkileşimi daha da artırabilmek adına ürünlerini ve hizmetlerini tanıtmak için sosyal medya fenomenlerinden ve ünlü isimlerden destek alıyor. Bu kişilerin yaptığı paylaşımlar ile daha fazla kişiye ulaşma imkanı elde ediliyor. Markalar da bu kişilere yaptıkları paylaşım karşılığında yüksek rakamlar ödüyor.
Amerika'daki tüketici haklarını koruma organı olan Federal Ticaret Komisyonu (FTC); bu konuya el atarak birçok ünlü isme uyarıda bulundu, 'yapılan paylaşımların reklam olduğu belirtilmeli' vurgusu yaptı.
Türkiye'deki yazılı ve görsel basında olduğu gibi, sosyal medya platformları üzerinden yapılan tanıtımların da reklam olduğunun açıkça belirtilmesi gerekir. Aksi halde gizli reklam, haksız rekabete yol açar. Gizli reklam aynı zamanda bir tür hiledir ve hukuka da aykırıdır. Tüketicinin iradesi yasa dışı yollarla ipotek altına alınmamalıdır.
Maliye Bakanı Naci Ağbal; daha önce yaptığı açıklamada, internet üzerinden gerçekleştirilen reklam ve tanıtım hizmetlerinin vergilendirilmesi üzerine bir çalışma başlattıklarını belirtmişti. İlgili vergi oranının yüzde 15 olması bekleniyor.
Ünlülerin, bu paylaşımları yaparken aldığı hizmetten ya da kullandığı üründen memnun kaldığı ve takipçilerine tavsiye ettiği görülüyor. Türkiye'deki ünlüler, Instagram üzerinden yaptıkları tek bir paylaşım için 6 bin ile 20 bin TL arasında para talep ediyor. Talep edilen tutarlar, kişinin bilinirliğine, takipçi sayısına ve takipçi etkileşimine göre değişkenlik gösteriyor. Yurt dışındaki ünlülerin Instagram paylaşımı başına talep ettikleri tutar ise 10 bin ile 300 bin dolar arasında değişiyor."
