Deprem, tsunami ve heyelan gibi doğal felaketlerin tehlike analizinin son teknolojiler kullanılarak yapılması ve risk azaltımı için Avrupa Birliği desteği ile gerçekleştirilen Marmara Süper SITE (MARsite) projesi tamamlandı.
Proje Koordinatörü Prof. Dr. Nurcan Meral Özel, "Dünyadaki benzer tektonik problemlere sahip bir bölgede olabilecek bir depremin analizi için her türlü gözlemi teknoloji olarak en etkin donanımla gerçekleştiren bir alt yapı kurulmuştur" dedi.
Prof. Dr. Nurcan Meral Özel koordinatörlüğünde gerçekleştirilen MARSite projesi ile Marmara Bölgesi, Avrupa Birliği nezdinde öncelikli olarak izlenmesi gereken üç bölgeden biri olarak tanımlandı. Araştırma çerçevesinde Tekirdağ Şarköy'e dünyada benzeri olmayan bir teknoloji ile "Derin Kuyu Sistemi" kuruldu. Yerin 150 metre altına doğrudan fayın içine yerleştirilen bu sistem, anlık yer hareketlerini ve faylar üzerindeki gerilmeleri sürekli olarak izledi. 3.5 yıl boyunca çok küçük depremler bile saptandı. Toplanan veriler, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Kampüsü'nde düzenlenen basın toplantısı ile açıklandı. Basın toplantısına Kandilli Rasathanesi Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nurcan Meral Özel ve çok sayıda kurumdan temsilciler katıldı.
Açıklanan verilere göre Adalar fayı civarında en fazla 7 büyüklüğünde gerçekleşecek bir deprem enerjisi biriktiği, bu depremin yaklaşık 2.5 ila 3.7 cm arasında bir yer değişimine neden olacağı kaydedildi.
2 METRELİK TSUNAMİ BEKLENİYOR
Marmara'da tsunami tehlikesinin temel karakteristik özelliklerini belirlemek amacı ile projede 30 farklı deprem kaynaklı tsunami modellendirildi. Yapılan bu çalışmalar sonucunda Marmara'da sadece deprem kaynaklı tsunamilerde dalga yüksekliğinin maksimum 2 metre civarında olduğu sonucu ortaya çıktı. Çalışmalar çerçevesinde depremlerin tetiklediği heyelanları ise incelemek için 8 farklı aktif heyelan bölgesi arasında Avcılar, Beylikdüzü yarımadasında bir heyelan alanı pilot alan seçildi. Buna göre olası bir deprem sonucunda bu bölgede heyelan tehlikeleri görülebilir.
Proje kapsamında Marmara Bölgesi'nde konuşlanmış 16 noktada GPS istasyonunun yenilendiğini ve gerçek zamanlı hale getirildiğini belirten Prof. Dr. Özel, projede son 1500 yılda Marmara Bölgesi'ni etkileyen tüm büyük depremlerin yeniden değerlendirildiğini ifade etti. Jeodezik ve sismik gözlemler birleştirilerek yeni modellemeler için jeodetik+sismik bir veri tabanı sağlandığını söyleyen Özel, "Marmara'da deprem kaynaklı heyelan tehlikesinin belirlenmesi ve riskinin değerlendirilmesi, deniz dibi cihazları kullanılarak fay yakınındaki deprem ve sıvı aktivitesini izlenmesi, erken uyarı ve gerçek zamanlı sarsıntı ve kayıp bilgisi gelişiminin belirlenmesi gerçekleştirilmiştir" dedi.
MarSİTE dahilinde fay aktivitesi üzerindeki gazın rolü hakkında bilgiler sağlamak üzere Fransız ve İtalyan ekipleri tarafından deniz altı izleme ekipmanları yerleştirildiği bilgisini veren Özel, geçmişte İstanbul'u etkilemiş depremlerin tarihlerini belirleme çalışmalarının da sürdüğünü söyledi. Özel, "Projede son 1500 yılda Marmara Bölgesi'ni etkileyen tüm büyük depremler bu projede yeniden değerlendirildi. Depremler neden oldukları hasar dağılımlarına göre Kuzey Anadolu Fayı boyunca yaklaşık konumlarına göre sınıflandırılmış ve her bir depremin meydana getirdiği hasar ve bölgenin jeolojisi dikkate alınarak eş şiddet haritaları üretilmiştir" diye konuştu.
