Eskiden kayıtdışı istihdam ile boğuşurduk. Şimdi buna ilaveten kaçak istihdam ile uğraşıyoruz. Küresel gurbetçi Türkiye'deki kaçak çalışan yabancıları tanımlıyor. Sayıları da şimdiden yarım milyon düzeyinde. Gerçek sayıyı bilmeye imkân yok, zira kayda alınabilseydi, kayıtlı yabancı istihdam diye tasnif ederdik.
Kaçak istihdam, küresel gurbetçi gibi bir şey. Kendi ülkesinde, yöresinde iş ve aş imkânı bulamayanların, bunu sağlayan ülkeye gitmesi demek...
Zenginleşmenin, "bildik sorunlarından" biri... Dünyanın en iyi denetlenen hattı olmasına rağmen Meksika sınırı, ABD'nin kaçak istihdamı giriş kapısı gibi. Zira aş-iş arayanları en ileri teknoloji bile durduramıyor.
Birleşmiş Milletler rakamları, kürede şu anda 1.2 milyar insanın "göç etmiş" olduğunu söylüyor. Tarihteki "Kavimler Göçü" bugün, neredeyse her zengin ekonominin başındaki bir dert.
Bunda 50 yıl önce davul zurna ile Avrupa'ya uğurladığımız işçilerimiz, küresel gurbetçilerin "kayıtlı" olanıydı. Ancak bugün her ülkenin "işsizi" kendine fazlasıyla yetiyor ve bir diğerinden "resmi emek" talebine gerek yok.
Emeğin göçünde kesin olan bir dinamik var: Zenginleşene gitmek. Eğer "sıla" yeterince yeni iş üretemiyor ve "doyurmuyorsa", bunu sağlamayı vaat eden "gurbet" ülkelere yöneliş başlıyor.
Yarım asır önce kendisi gurbetçi Türkiye'nin şimdi "kaçak istihdam"ın cazibe merkezi haline gelmesi, yükselen ekonomisinden kaynaklanıyor. Kayıtdışı istihdamdan yakınanlar, işgücü maliyetini düşürme gayretinde.
Fakat kaçak istihdam ile baş etmek bu kadar kolay değil. Başta G-7 ülkeleri olmak üzere bütün gelişen ekonomiler, S. Arabistan, Emirlikler gibi petrol zenginleri, küresel gurbetçilerin gözdesi olmaktan kurtulamıyor.
Geçen yıl 3.7 milyonu kayıtlı toplamda 6 milyon işsiziyle boğuşan Türkiye'nin bugün küresel gurbetçi dediğimiz kaçak istihdamı da hesaba katacak çözümler geliştirmesi şart.
Bu çare, sınırlara daha sıkı denetim ya da işyerlerinde göçmen işçi avı değil. ABD ve AB ülkeleri çok sıkı denetimlere rağmen küresel gurbetçiyi durduramıyor.
Eğer zenginleşiyorsanız, kaçak istihdam hep var olacak. Siz, kendi işsizinize öncelik vermek koşuluyla yeni iş üretmeye bakın.
