Tarihçilerin kutbu, şeyhülmüverrihin (tarihçilerin şeyhi) diye anılan hocamız rahmetli Halil İnalcık, Osmanlı tarihçiliğinin gelmiş geçmiş en büyük ismiydi.
Sosyal bilimler açısından dünyada ilim âlemine en yön veren iki bin isimden biriydi. 1986'da 70 yaşındayken bir dergiye verdiği röportajda Allah'tan yarım eserlerini bitirmek için 10 yıl daha yaşamak istediğini söylemişti.
Cenab-ı Hakk, İnalcık hocamıza 30 yıllık bir ömür bahşetti ve rahmetli hocamız bu ömrü son ana kadar verimli kullandı.
İlk makalesini 1941'de kaleme almış vefat ettiği 2016'ya kadar 65 yıldır araştırmayı ve yazmayı bırakmamıştır.
ÇIĞIR AÇAN İNCELEMELER
Allah, Halil İnalcık'a altı asırlık Osmanlı tarihini en doğru şekilde incelemesi için bir asırlık ömür vermiş, hocamız da bu vazifesini ardında bıraktığı onlarca kitap, yüzlerce makale ile fazlasıyla ifa etmiştir. Bitip tükenmez ilim aşkıyla ömrünün son gününe kadar kalemi elinden bırakmadı. Heyecanını ve hevesini hiç kaybetmedi, Yanına her gittiğimde "Afyoncu bak bunu da buldum" diyerek heyecanla anlatmıştır. Osmanlı siyasi tarihi, iktisadi tarihi, edebi tarihi, Balkan tarihi, Kırım tarihi, teşkilat tarihi, tekstil tarihi, Fatih dönemi, Kanunî dönemi, Osmanlı sosyal tarihi, Osmanlı hukuk tarihi, Osmanlı diplomatikası, Osmanlı tarih yazıcılığı, Osmanlı ticaret ve vergi tarihi, İstanbul tarihi, Bursa tarihi, Tanzimat dönemi, Osmanlı'nın Avrupa'ya etkisi gibi birçok alanda yetkinlikle kalem oynatmıştır.
Hem belge neşirleri hem de yorumlarıyla Osmanlı tarihçilerinin ufkunu açmış, bilgilerimizi artırmıştır.
Birçok araştırması Osmanlı tarihçiliğinde çığır açıcı incelemelerdir. Özellikle Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluşunu tamamıyla yeni baştan yazmış, birçok şeyin yanlış bilindiğini ortaya çıkarmıştır.
DÜNYAYA İSTİKAMET VERDİ
Osmanlı tarihçiliğinin belgesiz olmayacağını ısrarla belirtip, 1980'li yılların ortasında başbakanken rahmetli Turgut Özal'ı ikna ederek Osmanlı arşivinin tasnifini hızlandırarak, Osmanlı tarihçiliğinin önünü açmıştı. Ankara Üniversitesi'nden emekli olduktan sonra ABD'ye giderek, Amerika'daki Osmanlı tarihçiliğinin gelişmesini sağladı. Dünya tarihçileri eserlerini yazarken Osmanlı tarihi için rahmetli hocamızın eserlerine baktılar. Dünya tarihinin Osmanlı tarihi olmadan yazılamayacağını ortaya koyan bir tarihçidir. Türkiye ve dünyadaki tarihçiler, şimdiye kadar Halil İnalcık'a bakarak kendilerine istikamet çizdiler ve bundan sonra da çizecekler.
