İnsanların zenginliğini anlamak için hangi coğrafyada yaşadıkları önemlidir.
Ancak bilginin ezber bozucu etkisiyle bu önem yerini "eğitim düzeyine" bırakmaya başladı.
Bill Gates ile bundan 19 yıl önce Londra'da bir söyleşi yapmıştım. Bilgiye erişimin zenginlikle ilişkisine dair soruma şu cevabı vermişti: "Bir insanın zenginliğini anlamak için eskiden küredeki yerine bakardık. Eğer bu kişi Somali'de ise fakir, Londra'da ise zengin idi. Ancak şimdi bir kişinin zenginliğini anlamak için, bulunduğu eğitim düzeyine bakıyoruz.
Londra'daki bir kişi, aynı ailede, Somalili birinden daha fakir olabilir." Burada işaret edilen nokta, bilgi uçurumunun, gelir uçurumunu derinleştirdiğidir.
Nitekim IMF, G20 toplantıları, bu kavramı gündemde tutarak, çözüm arayışı platformları oluşturmuş durumda...
Zengin ile yoksulun derinleşen refah farkı, bilgi ile ölçülür hale geldi.
Bilginin üretim faktörü olarak tanımlanıyor olması, geliştirilecek stratejileri de etkiliyor. Bilgi üretemiyorsan, reel ekonomide atılım zorlaşıyor, büyüme ivmelenemiyor.
Rahmetli Özal'ın 20 yıl önce "1 milyon bilgisayar olsa Türkiye'yi uçururuz" vizyonu, onu izleyen adımların eksikliği yüzünden 90'lı yıllarda ziyan oldu.
Bilişim alanında öncülük fırsatını, "ne olup bittiğini yöneticilere anlatana kadar" kaçırıverdik.
Türkiye özellikle 10 yıldır bilgi üretiminin, inovasyon ve Ar-Ge'nin önemini kavramış durumda. Yine de alınacak mesafe fazla ve bu alanda çalışanların işbirliği, işbölümü yapmaları gerekiyor.
Zenginliğin fert başına milli gelir ile ölçüldüğü eski dünya, giderek tarih oluyor.
Şimdi sözü edilen ölçek, fert başına milli bilgidir. Üstelik bu kavram, yalnızca ülkenin değil, bireylerin gelir düzeyini belirlemede etkin olabiliyor.
Siber varoş, bilginin taşrasında kalma halidir. Tıpkı zenginliğin taşrasında kalıp dünyayı yakıp yıkan varoştakiler gibi, bilgi âlemini ıskalamışlığı anlatıyor.
Yoksulluk, kulağa daha ziyade, ekonomik mahrumiyeti çağrıştırıyor.
Oysa yoksul olma hali, özgürlükten, beceriye ve bilgiye dek daha geniş bir durumun ifadesi.
Günde 1 $'dan az geliri olanların, "aç", günde 10 dolardan az geliri olanların "yoksul" olarak adlandırıldığı günümüzde, bilgi yoksulluğu için bir örnek verelim:
Eğer bir günde 2500 kalori, 3 litre su ve 3 gigabit bilgiye erişiminiz yoksa, yoksul sayılıyorsunuz.
Bir soru ile noktalıyorum: Sizin fert başına bilgi düzeyiniz nedir ve kendinizi bilgi yoksulu hissediyor musunuz?
