15 Temmuz, darbecilere karşı telekom sektöründe verilen önemli mücadele sonucu tarihe geçti. Darbeci askerler, 15 Temmuz'da iletişim şirketlerinin veri merkezlerini hedef aldı. Cuntacılar, mobil, sabit şebeke ve uydu altyapılarına da saldırdı. TURKSAT yer istasyonu uydu haberleşmesini telekom veri merkezleri internet omurgası dahil her türlü iletişimi koparmak üzere yapılmıştı. Ancak yapılan tüm saldırılar başarıya ulaşamadı. Telekom şirketleri ise ücretsiz paketler sunarak vatandaşlar arasında iletişimin kesilmemesi için uğraştı.
GÖLBAŞI'NDAKİ KAMPÜSE SALDIRI
Hükümete yönelik yapılan askeri kalkışma girişiminin hedeflerinden biri de uydu, sabit ve mobil telekomünikasyon şirketleri oldu. Darbeci askerler, amaçlarına ulaşmak için iletişimi kesmeyi amaçladı. Veri merkezleri, iletişim altyapılarını ele geçirmek isteyen darbeciler, şirketlerin iletişim merkezlerine girmeye çalıştı. Uydu ve mobil şebekeler öncelikli hedef haline gelirken, Ankara Gölbaşı'ndaki TÜRKSAT Kampüsü'ne saldırı yapıldı. Turkcell'in Gebze Veri Merkezi de, başarısız kalkışmanın hedefleri arasında yer aldı. Telekom şirketleri de iletişiminde sorun olmaması için abonelerine ücretsiz dakika ve internet paketi verme kararı aldı.
OPERA TÖRLER ÖNLEM ALDI
Telekomünikasyon şirketlerinden önlem ve ücretsiz hizmet açıklamaları geldi. Türk Telekom bir hafta boyunca ev telefonlarından 3 bin dakika ücretsiz arama yapılabileceğini duyurdu. Türk Telekom'un aldığı bazı önlemler şunlar oldu: Mobil hatlı müşterilerin kullanımı için ücretsiz dakika ve internet yüklemesi, tüm Türkiye'ye Türk Telekom wi-fi noktalarında 1 hafta boyunca ücretsiz internet kullanımı, tüm Türkiye'de 1 hafta boyunca ankesörlü telefondan şehir içi ve şehirlerarası aramalarda ilk 5 dakika ücretsiz konuşma ve ev telefonu kullanan bireysel müşterilere 1 hafta boyunca şehir içi ve şehirlerarası 3 bin dakika ücretsiz konuşma.
İLETİŞİMİ KESEMEDİLER
Turkcell de darbe girişimi sırasında Türk halkının kesintisiz iletişiminin sağlanması ve hiçbir hizmetin aksamaması için gerekli tüm önlemlerin alındığını duyurdu. Turkcell'den yapılan açıklamada, "Bu kapsamda vatandaşlarımızın acil iletişim ihtiyaçlarını karşılayıp yakınlarına ulaşabilmeleri için tüm Turkcell'lilere ücretsiz konuşma, SMS ve internet yüklemesi yapılacaktır" ifadelerine yer verilmişti. Turkcell ayrıca haberlere ve resmi duyurulara anında ulaşıp gelişmeleri mobil cihazlardan kesintisiz takip etmek için Turkcell TV+ uygulamasının kullanılabileceğini hatırlamıştı. Vodafone da darbe girişimi sürecinde kesintisiz hizmet vermeyi sürdürmek üzere tüm önlemleri aldığını bildirmişti.
BİRLİK MESAJI VERİLDİ
Vodafone'dan yapılan açıklamada, ülkenin demokratik kurumlarına karşı yapılan dehşet verici saldırıların şiddetle kınandığı belirtmişti. Açıklamada şunlar kaydetmişti: "Hayatını kaybeden masumlara Allah'tan rahmet, yakınlarına ve halkımıza başsağlığı, yaralılara da acil şifalar diliyoruz. Bu zor günlerde halkımızın yanındayız, birlik ve düzenin yeniden kurulmasından dolayı mutluyuz. Vodafone Türkiye olarak bu süreç boyunca kesintisiz hizmet vermeyi sürdürmek üzere tüm önlemleri almış bulunmaktayız. Acil iletişim ihtiyaçlarına destek olmak için tüm abonelerimize hafta sonu geçerli ücretsiz 150 dakika konuşma ve 250 MB internet tanımlanmaktadır."
DARBECİLER TEKNOLOJİ OLANAKLARINI KULLANDI
15 Temmuz'da darbe girişiminde bulunan cuntacıların, kriptolu telsizler yerine mobil mesajlaşma uygulaması olan WhatsApp'ı kullandığı görüldü. Bilişim uzmanları, uçtan uca şifreleme sistemiyle korunması nedeniyle darbecilerin WhatsApp'ı tercih ettiğini kaydetti. Dünya çapında 1 milyardan fazla kullanıcısı bulunan anlık mobil mesajlaşma uygulaması WhatsApp'ın geçtiğimiz nisan ayında uygulamaya başladığı 'Uçtan uca şifreleme' sayesinde iki tarafın yapmış olduğu mesajlaşma 3'üncü bir kişi tarafından hiçbir şekilde görüntülenemiyor. Böylesi bir şifreleme yöntemiyle de iki tarafın konuşması tamamen güvenli hale getiriliyor. Yeni bir sohbete başlandığında ekrana gelen "Bu sohbete gönderdiğiniz mesajlar ve yaptığınız aramalar artık uçta uca şifrelemeyle korunmaktadır. Yani WhatsApp ve üçüncü kişiler bunları okuyamaz veya dinleyemez" yazısıyla da bu şifrelemenin bilgilendirilmesi yapılıyor. Bilişim uzmanları, 15 Temmuz'daki darbe girişiminde bulunan askerlerin de WhatsApp üzerinde iletişim kurmalarının darbe girişiminin gizliliğini artırdığı görüşünde birleşti. Sorgularda da sıkça WhatsApp konuşmaları delil olarak dava dosyalarına girdi.
SOSYAL MEDYA VE İLETİŞİM SONUNA KADAR KULLANILDI
15 Temmuz darbe girişimi teknoloji ve sosyal medyanın tehdit ve fırsatlarını gözler önüne serdi. Darbe girişimine katılanlar öncesinde gizli haberleşme uygulamaları kullanarak haberleşse de sokaktaki insan ve devlet yetkilileri teknoloji olanakları ve sosyal medyayı sonuna kadar kullanarak darbeye karşı işbirliği yapıldı
WhatsApp
Darbeyi planlayan paralel örgüte mensup subayların WhatsApp üzerinden örgütlendiğini gördük. Ancak demokrasiye sahip çıkan halk, güvenlik kuvvetleri darbecilerden daha hızlı ve daha yoğun şekilde anlık mesajlaşma uygulamaları sayesinde örgütlendi ve meydanlara sahip çıktı.
Sosyal Medya
Facebook, Twitter ve YouTube üzerinden paylaşılan video ve fotoğraflarda darbenin acımasız yüzü anında paylaşıldı. Bu sayede demokrasiye inananlar zafer kazandı. TRT'de yayımlanan zırva ifadeler yeni çağın gençliği üzerinde en ufak yılgınlık yaratamadı.
Dijital TV Yayını
Digiturk yayınlarını kesmek için saldıran darbeciler uydu yayının kesilmesini sağlasa da Digiturk internet üzerinden yayına devam etti. Turkcell TV+ ve Türk Telekom Tivibu platformları ana akım TV yayınlarının devamını sağladı.
Face Time
15 Temmuz gecesinin en kritik mesajı buradan verildi. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın canlı TV yayınına iPhone'da görüntülü görüşme olanağı sunan facetime uygulamasıyla mesajı verdi.
Anlık Mesajlar
Kısa mesajlardan WhatsApp, bip gibi anlık mesajlaşma uygulamalarına kadar her türlü paylaşım darbecilere karşı halkın harekete geçmesini sağladı. Kaydedilip paylaşılan her video hem olayın anlaşılmasını sağlamak hem de adli sonuçlarının elde edilmesinde kanıt olarak kullanıldı.
