1000 UÇUŞU İPTAL ETTİRECEK İzlanda'da geçtiğimiz ay 67 bin yolcuyu etkileyen yanardağ yeniden faaliyete geçti. Yanardağ patlamasından kaynaklanan kül bulutları nedeniyle Hollanda ve İngiltere'nin güneydoğu hava sahasını kapatmasının, Avrupa'da yaklaşık 1000 uçuşu iptal ettireceği belirtildi. Avrupa hava trafik güvenliği kurumu Eurocontrol'den yapılan açıklamada, volkanik kül bulutları yüzünden uçuş sayısının normalden 1000 kadar azalacağı ve yaklaşık 28 bin uçuş yapılabileceği bildirildi. Açıklamada, kül bulutunun gün boyunca kısmen dağılmasının umut edildiği, ancak TSİ 15:00'de bulutun Kuzey İrlanda, İskoçya'nın bazı bölümleri ve İngiltere'nin güneybatı kesimlerini etkilemesinin beklendiği kaydedildi. HOLLANDA'DA HAVAALANLARI KAPATILIYOR Hollanda devlet televizyonunun haberine göre, söz konusu havaalanları TSİ 07.00'den itibaren en az 8 saat süreyle kapatılırken, İzlanda'dan gelen kül bulutlarının ülkedeki diğer havaalanlarının çalışmasını etkilemeyeceği öngörülüyor. Her iki havaalanı, Hollanda'nın iç ve dış hava yolu ulaşımında önemli yere sahip, Amsterdam havaalanı ayrıca Avrupa hava ulaşım ağında yolcu taşımacılığında beşinci, kargo taşımacılığında ise üçüncü büyük havalimanı olarak yer alıyor. İzlanda'dan gelen kül bulutları nedeniyle İngiltere'de de Londra yakınlarındaki Heathrow ve Gatwick havaalanları TSİ 03.00 itibarıyla hava trafiğine kapatılmıştı. İRLANDA'DA KARŞILIKLI UÇUŞLAR YAPILAMIYOR Kuzey İrlanda'daki bazı havaalanlarından yeni kül bulutları nedeniyle karşılıklı uçuşlar yapılamıyor. İngiltere Sivil Havacılık Kurumu, İzlanda'daki yanardağ patlaması sonucu oluşan yeni kül bulutlarının ülkenin kuzeybatısına yaklaşmasıyla uçuş güvenliğini tehdit edebileceği gerekçesiyle Belfast ile The Isle of Man's Ronaldsway gibi havaalanlarından karşılıklı uçuşları durdurdu. İNGİLTERE'NİN HAVA SAHASI OLUMSUZ ETKİLENİYOR İzlanda'daki yanardağ patlaması nedeniyle oluşan kül bulutlarından İngiltere'nin hava sahası yeniden olumsuz etkileniyor. Kuzey İrlanda'daki havaalanlarının ardından, ülkenin orta kesimlerindeki bazı havaalanlarından da karşılıklı uçuşlar yapılamıyor. Başkent Londra yakınlarındaki Heathrow ve Gatwick gibi havaalanları ise açık. İngiltere Sivil Havacılık Kurumu (CAA), Doğu Midlands, Manchester, Liverpool, Doncaster, Humberside ve Carlisle havaalanlarının uçuşların güvenliği için kapatıldığını açıkladı. İzlanda'daki yanardağ patlamasından en çok etkilenen ülkelerden biri olan İngiltere'nin hava sahası geçen ay 6 gün kapalı kalmıştı. Kül bulutu Türkiye'de Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü saat 18.15'den itibaren, gerek hava sahası gerekse hava limanlarında, volkanik oluşuma bağlı herhangi bir kapalılığın kalmadığını bildirdi. İzlanda'daki volkanik aktivite nedeniyle, Çanakkale Boğazı ve Trakya üzerinde yerden 20 bin fite kadar olan sahada saat 15.00 itibariyle uçuş yasağı getirildi. Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünden yapılan yazılı açıklamada, İzlanda'daki volkanik aktivitenin yeniden Atina-Sofya-İstanbul FIR'larını etkilemeye başladığı belirtildi. Açıklamada, Çanakkale Boğazı ve Trakya üzerinde yerden 20 bin fite kadar olan sahada TSİ 15.00 itibariyle 4 saatlik bir zaman süresince uçuş yasağının getirileceği ifade edilmişti. Ayrıca, Çanakkale Havaalanı da iniş-kalkış trafiğine kapatılmıştı. THY'NİN İSTANBUL-ÇANAKKALE SEFERLERİ İPTAL EDİLDİ Türk Hava Yolları'nın (THY) İstanbul-Çanakkale uçak seferleri, İzlanda'daki volkanın yaydığı kül bulutları nedeniyle karşılıklı olarak iptal edildi. THY'nin İstanbul Atatürk Havalimanı'ndan bugün saat 16.15'te yapılması gereken TK 2586 Çanakkale seferi ile Çanakkale'den İstanbul Atatürk Havalimanı'na saat 19.00'da yapılması gereken TK 2587 seferi, kül bulutlarının yol açtığı 4 saatlik uçuş yasağı nedeniyle yapılamayacak. THY'NİN KAZABLANKA SEFERLERİ İPTAL EDİLDİ THY'nin İstanbul Atatürk Havalimanı'ndan bugün saat 16.35'te yapılması gereken TK 8827 Kazablanka seferi ile Kazablanka'dan İstanbul Atatürk Havalimanı'na saat 15.35'te yapılması gereken TK 8828 ve saat 21.15'te yapılması gereken TK 618 seferleri, kül bulutları nedeniyle iptal edildi. 'TÜRKİYE'DE 24 SAAT İÇİNDE BİR VOLKANİK KÜL RİSKİ BULUNMAMAKTADIR' Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Türkiye'de 24 saat içinde bir volkanik kül riski bulunmadığını bildirdi. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgiye göre, İzlanda'daki Eyyafyallayöküll yanardağı kül püskürtmeye devam ediyor. Kül bulutunun Atlantik ve İrlanda üzerinde yoğun olduğunu ifade eden yetkililer, volkanik kül bulutunun Grönland, İzlanda, Kuzey Atlantik, Portekiz ve Fas'ın batısı arasında kalan büyük bir bölge ile zamanla Portekiz'in güneyi, İspanya'nın güney ve doğusu, İsviçre, Almanya'nın güneyi, Avusturya, Çek Cumhuriyeti, İtalya'nın kuzeyi, Hırvatistan'ın batısı, Baltık ülkeleri, Polonya'nın kuzeyi ile Belarus'un batısında etkili olmasının beklendiğini söyledi. ''Türkiye'de 24 saat içinde bir volkanik kül riski bulunmamaktadır'' diyen yetkililer, volkanik patlamaların etkisi model ve uydu görüntüleri ile takip edilerek, atmosferik sirkülasyon ve önümüzdeki periyotlarda üst seviye rüzgarlarının yön ve şiddetindeki değişiklikler dikkate alınarak, yeni değerlendirmelerin yapılacağını da kaydetti. İzlanda'da yeniden faaliyete geçen yanardağın oluşturduğu kül bulutunun bugün Ege'nin güneyini hafif de olsa etkileyeceği bildirildi. Bulutların, İzmir ve Muğla arasında görülmesi bekleniyor, kül yoğunluğu çok az olacak. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğünden alınan bilgiye göre, yapılan uyarıda, Eyyafyallayöküll yanardağının yeniden faaliyete geçtiği anımsatıldı. İzlanda'dan yayılan kül bulutları etkisini yine gösterdi. İngiltere, İspanya, Fransa ve İtalya'ya kadar gelen kül kül bulutları, bugün Ege'nin güneyini hafif de olsa etkileyecek. Bulutların, İzmir ve Muğla arasında görülmesi bekleniyor, kül yoğunluğu çok az olacak. ÖNÜMÜZDEKİ 24 SAAT UÇUŞLARLA İLGİLİ SORUN YOK Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürü Mehmet Çağlar, İzlanda'daki volkanik dağın patlamaya devam ettiğini hatırlatan Çağlar, uydu verileri ve kül miktarına göre önümüzdeki 24 saati değerlendirerek, şöyle konuştu: ''Volkanik patlamanın miktarına bağlı olarak, ülkemizde uçuculukta bir sıkıntı yaşanmayacağını, hava alanlarımızın kapanmayacağını tahmin ediyoruz. 24 saat sonrasında rüzgar durumlarına baktığımız zaman yine etkisinin olmayacağını bekliyoruz ama bu durumda patlamanın atmosfere bıraktığı kül miktarı önemli. Önümüzdeki 24 saat içinde uçuculukla ilgili bir sorun olamayacağını söyleyebiliriz. Eğer önümüzdeki zamanlarda anormal bir durum olursa bunları paylaşacağız.' İspanya'da dün birçok havaalanı geçici olarak kapatılmış, Barcelona'daki El Prat havalanında iptal edilen uçuşlar yüzünden yaklaşık 28 bin yolcu mağdur olmuştu. THY İTALYA SEFERİ YAPILAMADI Bugün ise Türk Hava Yolları (THY) dumandan etkilendi, İtalya seferleri yapılamadı. THY'nin İstanbul Atatürk Havalimanı'ndan bugün yapılması gereken TK 1861 Roma, TK 1865 Bologna ve TK 1874 Milano seferleri kül bulutları nedeniyle gerçekleştirilemedi. Öte yandan, Freebird Havayolları'nın İstanbul-Madrid seferini yapmaya hazırlanan FHY-505 sefer sayılı yolcu uçağı, ön dikmesinde meydan gelen arıza nedeniyle pist başından geri döndü. Geri dönen uçak teknik arızanın giderilmesi için hangara çekilirken, yolcular başka bir uçakla Madrid'e gönderilecek. KÜL BULUTU İSRAİL'E KADAR ULAŞTI İzlanda'daki yanardağdan kaynaklanan kül bulutunun akşam saatlerinde İsrail'e ulaşmasının beklendiği belirtildi. Sivil Havacılık Kurumu bugün konuyu görüşmek üzere toplanacak. İsrail Ulaştırma Bakanlığı'nın uçuşları iptal edebileceği kaydedildi. KÜL BULUTLARI ŞU AN NEREDE? Kül bulutlarının şu anda nerede olduğunu ve iptal edilen uçuşları gösteren bu site seyahat etmek isteyenlerin işine yarayacak gibi görünüyor. Radarvirtuel.com isimli site, İzlanda'daki volkanik patlamadan sonra tüm Avrupa'yı etkisi altına alan ve Türkiye'ye de giriş yapan kül bulutlarının rotasını gösteriyor. Sitede bulunan harita, gerçek zamanlı hava trafiği bilgilerini veriyor. Haritada şu anda uçuş yapan uçakları da görebiliyorsunuz. Uçakların üstüne tıkladığınızda hangi firmaya ait olduğu, rotası ve uçuş yüksekliği gibi bilgiler çıkıyor. Kül bulutunun yoğunlukta olduğu Fransa, Almanya ve Belçika gibi ülkelerde ise uçuş yapılamadığı görülüyor. YANARDAĞIN OKUNUŞU TARTIŞMA YARATTI İzlanda'yı ve daha sonra tüm Avrupa'yı dev bir kül bulutu altında bırakan Eyjafjallajökull'un ismi aslında üç kelimenin bileşiminden oluşuyor. Eyja 'ada', fjalla 'dağlar', jökull ise 'buzul' anlamına geliyor. Yani doğrudan Türkçeye çevrilecek olursa Eyjafjallajökull 'ada dağı buzulu' demek. Türkçesi aslında böylesine kolay söylenen bu ismin orijinali ise hem yazılışı hem de okunuşuyla gazetecilere ve haber spikerlerine zor anlar yaşatıyor. Bir video paylaşım sitesinde 'Yanlış yapıyorsunuz!' başlığıyla yer alan videoda Eyjafjallajökull kelimesinin doğru telafuzu gösterilerek İngiltere'nin ünlü haber televizyon kanalı BBC'nin sunucularıyla, yanlış telafuzlarından dolayı, dalga geçiliyor. Videonun sonunda ise 'İzlandalılara gülmek için iyi bir neden verdiklerinden dolayı bütün haber spikerlerine teşekkür ederiz. İzlandaca'dan yeni kelimeleri denemeye devam edin.' Tüm dünyada kaosa yol açan İzlanda'daki Eyyafyallayöküll Buzulu altındaki yanardağın patlamasının sadece bir başlangıç olabileceği, bu faaliyetin, yakındaki Katla Volkanı'nın patlamasını tetiklemesi halinde, havacılık sektörü için en kötü senaryonun gerçekleşmiş olacağı ileri sürüldü. Katla'da olası bir patlama, Eyyafyallayöküll'deki patlamanın 10 katı daha güçlü olacak ve atmosfere fırlattığı kül demetleri çok daha yoğun olacak. İzlanda'nın güneyinde yan yana bulunan bu iki volkan arasındaki mesafe 20 kilometre. İki volkanın magma kanallarıyla birbirine bağlı olduğu sanılıyor. İzlanda Üniversitesi Yerbilim Enstitüsü mensubu olan jeofizikçi Prof. Pall Einarsson, 'Bir volkandaki patlama, yakınlardaki başka bir volkanın patlamasına neden olabiliyor' diyerek, Eyyafyallayöküll ve Katla'nın geçmişte birlikte faaliyette bulunduklarını belirtti. AVRUPA AÇILDI ANCAK SIKINTI DAHA BİTMEDİ Külden kapanan hava sahaları büyük ölçüde açıldı. Başta İngiltere ve Fransa olmak üzere İspanya, İsviçre, İtalya'da durum düzeldi. Almanya ise hâlâ kapalı Avrupa'da büyük bir kaos yaşanmasına neden olan kül bulutları etkisini giderek kaybederken dün geceden itibaren havalanlarındaki uçuşlar normale dönmeye başladı. İngiliz sivil havacılık kurumu tüm havalanlarında karşılıklı uçuşların yerel saatle 22.00'den itibaren başlatılmasını kararlaştırdı. Ulaştırma Bakanı Lord Adonis'in açıklamasına göre uçuşlarda bazı ufak kısıtlamalar yaşanabilir. Polonya ve Norveç de hava sahasının açık olmaya devam edeceğini bildirdi. Fransa havayolu şirketi Air France, uzun mesafeli tüm uçuşlara bugünden itibaren başlıyor. Kısa ve orta mesafeli bazı Kuzey Avrupa uçuşları ise halen askıda. Hollanda Ulaştırma Bakanlığı da dünden itibaren geçe uçuşlarına onay verdi. Avrupa hava trafiği ajansı Eurocontrol ilk açıklamasında dün Avrupa genelinde uçuşların yüzde 55 ile 60'ının gerçekleştirildiğini duyurdu. Eurocontrol, perşembe gününden bu yana Avrupa'da iptal edilen seferlerin toplamının ise 95 bini aştığı tahmininde bulundu. KÜL KUZEYE GİDECEK İngiltere'nin saygın haber kurumu BBC'ye göre de Avrupa genelinde İspanya, İsveç, İsviçre ve İtalya'da hava sahası açık. Almanya'da ise bazı istisnalar dışında hava sahası kapalı. Öte yandan İrlanda havalanlarından birinin sivil uçuşlara açıldığını bildirildi. Dünya Meteoroloji Teşkilatı, hafta sonuna doğru kül bulutunun kuzey kutup dairesine doğru ilerlenmesinin beklendiğini ifade etti. Hava sahalarının kapatılması konusunda koordinasyonsuzlukla suçlanan Avrupa Birliği'nden dün savunma geldi. AB Ulaştırma Komisyonu Üyesi Siim Kallas, 'Hava sahası ulusların yetkisinde bir konu. Komisyon talimat vermiyor' dedi. Her önlemin kitaba göre alındığını, İzlanda Volkanı'nın çok sıra dışı bir durum olduğunu ifade eden Kallas, mevcut önlem paketinin yeniden gözden geçirilebileceğini açıkladı. Airbus test uçakları kül bulutunun etkisini araştırdı. 4 adet EA motoru ile güçlendirilen 'Airbus A380 MSN 004'' Fransa'nın Toulouse Havaalanı'ndan havalandı ve 3 saat 50 dakika uçtu. Rolls Royce motorları ile güçlendirilen ''A340-600 MSN 360'' da aynı limandan havalandı ve 5 saat uçtu. Airbus yetkilileri, uçuş sırasında ve uçuş sonrası yapılan incelemelerde herhangi bir anormalliğe rastlanmadığını belirttiler. KÜL BMW'NİN ÜRETİMİNİ DURDURDU Alman otomobil şirketi BMW, volkanik kül bulutu nedeniyle üretimini durdurma kararı aldı. Şirketin sözcüsü, yaklaşık 7 bin otomobilin üretiminin erteleneceğini ifade ederek, bunun nedeninin uçaklarla nakledilen elektronik parçaların fabrikalara ulaştırılaması olduğunu söyledi. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürü Mehmet Çağlar, volkanik etkinin şu anda çok azalmış olduğunu belirtti. Çağlar, 'Şu anda Türkiye için bir tehlike arz etmiyor ama bunu izlemek lazım. Volkanik etki devam ettiği sürece, önümüzdeki dönemlerde otomatik olarak atmosferdeki sirkülasyona bağlı olarak ülkeler etkilenebiliyor'' dedi. Meteoroloji İstanbul Bölge Müdürü Mustafa Yıldırım, İstanbul'da önceki gece etkili olan yağışın, İzlanda'daki yanardağ patlaması sonucu ortaya çıkan kül bulutlarıyla ilgisinin bulunmadığını söyledi. Yıldırım, 'Yağışın, Kuzey Afrika üzerinden rüzgârla gelen ve atmosferin üst seviyelerinden taşınan toz bulutlarıyla ilgisi var' diye konuştu. THY'NİN KAYBI 6.5 MİLYON LİRA Türk Hava Yolları A.O., 15-19 Nisan tarihleri arasındaki 5 günde ortaklığın Avrupa seferlerinin yüzde 57'sine yakınının iptal edildiğini, bundan 67 bin yolcunun etkilendiğini açıkladı. Açıklamada sefer iptalleri nedeniyle ortaya çıkan gelir kaybı ve ilave maliyetlerin şirkete getirmiş olduğu yükün 5 gün için yaklaşık olarak 6.5 milyon euro olarak hesaplandığını bildirdi. İptal edilen uçak seferleri nedeniyle Edirne'den de bugün saat 21.50'de Avusturya'nın Villach kentine ek tren seferi düzenleneceği bildirildi. Dünya Sağlık Örgütü yetkilisi Dr. Carlos Dora da, hava kalitesinin incelenmesi sonucunda kül bulutu kirliliğinin Avrupa'nın çoğu bölgesinde yer seviyesine inmediğinin belirlendiğini söyledi. ATATÜRK HAVALİMANI SAKİNLEŞTİ... Kül bulutu nedeniyle uçuşa kapalı olan bazı havalimanlarının tekrar hizmete açılması ve bir çok yolcunun tren ve uçaklar ile Avrupa'ya gitmesi Atatürk Havalimanı'nda önceki günlere oranla daha sakin bir gün yaşanmasına neden oldu. Dün sabah saatlerinde de 5 otobüs Avrupa'ya giderken, havalimanındaki yolcular bilet bankolarına akın edince uzun kuyruklar oluştu. Ancak yine de Türk Hava Yolları dün karşılıklı olarak 100 seferini iptal etti. Atatürk Havalimanı'ndan 40 seferini iptal eden THY, Esenboğa, Sabiha Gökçen ve Eskişehir havalimanlarından da yurt dışı seferlerini gerçekleştiremedi. THY, Zürih, Münih, Brüksel, Stuttgart, Milano, Düsseldorf, Cenevre, Hamburg, Helsinki, Venedik, Dublin, Köln, Stockholm, Hannover, Berlin, Bologna, Nürnberg, Amsterdam, Prag, Londra ve Manchester uçuşlarını iptal etti. Buna karşın, Atina, Barcelona, Basel, Belgrad, Budapeşte, Donestk, Kişinev, Leningrad, Lizbon, Lvov, Lyon, Madrid, Moskova, Nice, Odesa, Bükreş, Paris, Piriştina, Roma, Sofya, Tiran, Üsküp, Viyana ve Zagreb'e olan seferlerde bir sorun yaşanmadı. THY açık olan havalimanlarına 81 ek sefer koydu. SunExpress Avrupa uçuşlarının çoğunu gerçekleştirdiğini bildirdi. KÜL MAĞDURU 20 BİN TURİST KRİZİ Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, İzlanda'da patlayan yanardağın Avrupa'daki hava trafiğini altüst ederken, Türkiye'nin Ege ve Güney sahillerinde tatil yapan 20 binin kişinin de ülkesine dönmesini engellediğini söyledi. SABAH'a konuşan Günay, 'Kriz yönetimi ile konuyu aşmaya çalışıyoruz. Belki bir afet yönetimine geçilmesi bile söz konusu olabilir. Tatil bölgelerinde bekleyen 20 bin turist Türkiye'den alternatif yollarla ülkelerine dönmek için çaba gösteriyor. Tabii bu durum tur operatörleri ile turizmcilerin maliyetlerini de artırıyor. Çünkü normal süreleri biten turistlerden birkaç gündür artık konaklama ücreti de alınmıyor' dedi. Kül bulutu krizinin tüm Avrupa'yı sardığını, Türkiye'den gitmek isteyen turistlerin gidemediğini, gelmek isteyenlerin de gelemediğini, rezervasyonların ertelendiğini ifade eden Günay, şöyle devam etti: 'Konaklama ücretleri tur operatörleri tarafından karşılanıyor. Bu nedenle maliyet de yüksek oluyor. Ne zamana kadar bu durum devam edecek, o da belli değil. Şu anda, devlet olarak bir şey yapacak durumda değiliz. Sadece durumu tespit etmeye ve dayanışmayı organize etmeye çalışıyoruz. Bir süre sonra valilikleri de devreye sokarız.' REZERVASYON DEĞİŞİKLİĞİ Akdeniz Turistik Otelciler Birliği Başkanı Sururi Çorabatır, 'Az da olsa gelmekten vazgeçenler var. Rezervasyon değişikliği için görüşmelerde kolaylıklar sağlanacak. Gelemeyen 40 bin kişi ücretsiz değişiklik yapabilecek'' dedi. AKILLARI LONDRA'DA KALAN KEDİLERİNDE İzlanda'daki volkanik patlamadan sonra tüm Avrupa'yı etkisi altına alan kül bulutları, on binlerce Avrupalı turistin İstanbul tatillerinin uzamasına da sebep oldu. Ülkelerine dönecek bir araç bulmak için Hindistan'dan Türkiye'ye gelen ancak uçuşlar iptal olunca İstanbul'da kalan İngiliz Andrew Davidson ve Lucy Caddel Davidson evde yalnız bıraktıkları kedileri için endişeleniyor. 'Onu çok özledik, komşumuzdan ona bakmasını rica ettik ama tatil çok uzadı' diye konuşan Lucy Caddel Davidson, 'Ben bir öğretmenim ve dersler başladığı için çok tedirginim' diye konuşuyor. Otobüsle Almanya'ya, oradan da İngiltere'ye geçmeyi planlayan genç çift, 'Türkiye'ye geçen yıl da gelmiştik. Bu ülkeyi çok seviyoruz ama dönmemiz gerek' diyor. THY 100 seferini iptal etti Türk Hava Yolları (THY), İzlanda'daki yanardağın patlaması sonucu yayılan kül bulutları nedeniyle bugün karşılıklı olarak yaklaşık 100 seferini iptal etti. THY'nin, İstanbul Atatürk Havalimanı'ndan Avrupa'nın çeşitli kentlerine yapacağı 40'ın üzerinde seferi iptal edildi. Ayrıca, Ankara Esenboğa Havalimanı'ndan yapılması gereken Amsterdam ve Frankfurt seferi ile Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı'ndan Londra Stansted Havalimanı'na ve Eskişehir'den Brüksel'e olan seferler de iptal oldu. Bu arada, Atina, Barcelona, Basel, Belgrad, Budapeşte, Donestk, Kişinev, Leningrad, Lizbon, Lvov, Lyon, Madrid, Moskova, Nice, Odesa, Bükreş, Paris, Piriştina, Roma, Sofya, Tiran, Üsküp, Viyana ve Zagreb'e olan seferlerde bir sorun bulunmadığı bildirildi. THY'nin, Atatürk Havalimanı'ndan iptal ettiği yurt dışı noktalar arasında Zürih, Münih, Brüksel, Stuttgart, Milano, Düsseldorf, Cenevre, Hamburg, Helsinki, Venedik, Dublin, Köln, Stockholm, Hannover, Berlin, Bologna, Nürnberg, Amsterdam, Prag, Londra ve Manchester gibi kentler bulunuyor. 600 UÇUŞ İPTAL EDİLDİ TAV Hava Limanları Holding'in İzlanda'daki volkanik patlamanın etkisine ilişkin olarak Kamuyu Aydınlatma Platformu'nda (KAP) yayımlanan özel durum açıklamasında, İzlanda'da bulunan yanardağın aktif hale gelmesiyle oluşan kül bulutlarının, başta Kuzey Avrupa olmak üzere uçuş trafiğinde aksaklıklara ve uçuş iptallerine yol açtığı hatırlatıldı. Kuzey Avrupa'daki bir çok ülkenin hava sahasının halihazırda kapalı durumda olduğu, Almanya gibi bazı ülkelerin hava sahalarının açılacağına dair bilgiler geldiği belirtilen açıklamada, şöyle denildi: ''Türkiye hava sahasının kapatılmasını gerektirecek herhangi bir durum söz konusu olmamakla birlikte, gerek irtifa ayarlamaları gerekse rota değişiklikleri ile iniş ve kalkış trafiğinde hizmete devam edildiği 19 Nisan 2010 tarihi itibariyle Devlet Hava Meydanları İşletmeleri (DHMI) tarafından duyurulmuştur. TAV Havalimanları Holding'in Türkiye'de işletmesini üstlendiği İstanbul Atatürk, Ankara Esenboğa, İzmir Adnan Menderes ve Antalya Gazipaşa ile birlikte, yurt dışında faaliyet gösterdiğimiz ülkeler olan Gürcistan, Makedonya ve Tunus'ta bulunan havalimanlarının hava sahaları açık durumdadır. TAV Havalimanları Holding A.Ş'nin işletmesini üstlendiği İstanbul Atatürk Havalimanı'nda 1-11 Nisan 2010 tarihleri arasında Dış Hatlar Giden yolcu sayısında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 26 oranında artış gözlenmiştir. Bu tarihten sonra oluşan kül bulutlarının yarattığı olumsuz durum ve bazı ülke hava sahalarının kapanması nedeniyle, 15-18 Nisan tarihleri arasında İstanbul Atatürk Havalimanı dış hat geliş ve gidiş seferlerinde yaklaşık 600 uçuş iptali gözlenmiş olup, aynı dönemde yaklaşık 1.350 dış hat geliş ve gidiş seferi gerçekleşmiştir. TAV Havalimanları Holding olarak, iştirakimiz olan BTA Havalimanları Yiyecek ve İçecek Hizmetleri aracılığıyla sefer iptalleri nedeniyle havalimanında beklemek zorunda kalan yolcuların temel gıda ve barınma ihtiyaçlarını gidermeye yönelik yiyecek ve içecek hizmeti verilmiş, havalimanının yanında bulunan Airport Otel'de yolcuların bir kısmı misafir edilmiştir.'' THY, AVRUPA'DA AÇIK HAVALİMANLARINA 81 EK SEFER DÜZENLEDİ Açıklamada, Avrupa'da açık olan havalimanlarına 81 ek sefer düzenlenerek, yolcuların hızlı bir şekilde seyahat etmelerinin sağlandığı belirtildi. DSÖ: 'VOLKANİK KÜL BULUTLARI SAĞLIK İÇİN RİSK OLUŞTURMUYOR' Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), İzlanda'daki yanardağın patlamasının ardından Avrupa'yı saran volkanik kül bulutlarının sağlık için risk oluşturmadığını bildirdi. DSÖ yetkilisi Dr. Carlos Dora, hava kalitesinin incelenmesi sonucunda kül bulutu kirliliğinin Avrupa'nın çoğu bölgesinde yer seviyesine inmediğinin belirlendiğini söyledi. Dora, kül bulutunun havada yükseklerde incelebileceğini ve artık daha fazla sorun oluşturmayacağını da vurguladı. Volkanik kül bulutunun sağlıkta büyük etkisi olmayacağı açıklamasından ikna olmayan bazı uzmanlar ise DSÖ'nün uyarısının abartılı olduğunu ileri sürdü. DSÖ, geçen hafta, solunumla ilgili potansiyel tehlikeler oluşturabileceği uyarısıyla Avrupalılardan, kül bulutunun yere inmesi durumunda evlerinden çıkmamasını istemişti. Dora'nın bugünkü mesajının DSÖ'nün geçen haftaki açıklamasıyla ters düştüğü belirtiliyor. YENİ KÜL DALGASI YOLDA Avrupa'yı yeni bir kül dalgası korkusu sardı. İzlanda'daki volkandan kaynaklanan kül bulutu nedeniyle Norveç hava sahasını yeniden kapattı. İngiltere üzerine yeni bir kül bulutu yerleşti. Norveç sivil havacılık (Avinor) yetkilileri,Norveç, İzlanda'daki volkandan kaynaklanan kül bulutu nedeniyle güneybatı hava sahasının yeniden kapatılmasının kararlaştırıldığını açıkladı. İzlanda’daki Eyjafjallajokull yanardağındaki patlamaların Pazartesi günü yeniden güçlenmesiyle ortaya çıkan kül bulutu bu sefer de İngiltere’ye yöneldi ve ülkedeki hava trafiği için yeni bir tehdit oluşturabileceği belirtildi. İngiltere sivil havacılık makamı NATS'dan yapılan yazılı açıklamada “Elimizdeki son bilgilere göre durum bazı bölgelerde kötüleşiyor” denildi. Açıklama, Avrupa genelindeki hava trafik yetkililerinin Salı günü hava sahasının bazı noktalarının uçuşlara açılacağını duyurmasının ardından geldi. Bu duyuru Atlas Okyanusu’nun iki yakasında mahsur kalan milyonlarca yolcu için umut ışığı olsa da yanardağın 4.5 kilometre yüksekliğe püskürttüğü küller bir kez daha sıkıntı yarattı. ATATÜRK HAVALİMANI ALTERNATİF OTOGAR OLDU Avrupa'yı vuran kül bulutu nedeniyle, turizm şirketleri Atatürk Havalimanı'ndan otobüs seferleri düzenliyor. Talep patladı, Münih'e otobüs bileti bir günde 180 eurodan 300 euroya fırladı. İzlanda'daki yanardağ patlamasının ardından kül bulutlarının Avrupa hava sahasını kapatması, turizm şirketlerini Avrupa'ya otobüs seferleri düzenlemeye itti. Tur şirketleri, İstanbul Atatürk Havalimanı'ndan Fransa'nın başkenti Paris'e ve Lyon'a, Almanya'nın Münih kentine, Romanya'nın başkenti Bükreş'e otobüs seferi düzenledi. Efe Tur-Özkoç Turizm acentesi, yolculardan gelen talebi değerlendirerek Paris ve Lyon'a 22 bin euroya kiraladığı 2 otobüsü yola çıkardı. Atatürk Havalimanı'ndan 48 saatte Fransa'ya ulaşacak olan 92 yolcu, kişi başına 240 euro ödedi. Önceki gün 180 euro olan Almanya Münih otobüs fiyatları ise dün yoğun talep üzerine 300 euroya kadar çıktı. Uçak iptalleri nedeniyle treni tercih eden yüzlerce kişi de Sirkeci Garı'na akın etti. Sirkeci Garı'ndan her gün saat 22.00'de hareket eden Bosfor Ekspresi'nin yolcu kapasitesi eklenen vagonlarla artırılırken, İstanbul- Bükreş-İstanbul hattına 312 kişi kapasiteli ilave tren seferi konuldu. Ancak bilet almak için gişelerde uzun kuyruklar oluşturan turistler 'Yer yoktur' yazısıyla karşılaşınca büyük hayal kırıklığı yaşadı. OTOBÜSLE 45 SAAT... Türkiye'de mahsur kalan turistlerin çoğu ise zor durumda... Ory Koev isimli Alman turist, 5 yıl önce İstanbul'a geldiğinde turizm firmasının iflas etmesi nedeniyle 5 gün havalimanında mahsur kaldığını ve uçuş iptalinin kendisine 65 bin euroya mal olduğunu belirterek şunları anlattı: 'Bugün benim için özellikle çok önemliydi. Frankfurt'ta vergi dairesinden bazı belgelerin eksik olduğunu söyleyerek 40 bin euro ceza istemişlerdi. Ancak istedikleri belgeleri bulmuştum ve bugün sabah saat 09.00'da randevu almıştım. Şimdi ne yapacağımı bilemiyorum. Zararım 65 bin euro.' 2010 Avrupa Kültür Başkenti İstanbul etkinlikleri kapsamında 13 Nisan'da İstanbul'a gelen Hollanda Amsterdam Üniversitesi'nden 63 kişilik öğrenci grubu da 3 gün kentte bekledikten sonra dün otobüslerle ülkelerine dönmek üzere 45 saatlik zorlu bir yolculuğa çıktı. TURİSTLER PARASIZ KALDI Ülkelerine dönemeyen bazı turistler ise parasızlık nedeniyle büyük sıkıntı yaşıyor. İtalyan Adriano Di Gangi ve Mia Marzaro da hesapta olmayan gecikme nedeniyle İstanbul'da mahsur kalanlardan... Tatil için Hindistan'a gittiklerini anlatan çift, 'Aktarmalı olarak Almanya'ya gidecektik. Burada kaldık. Paramız da tükendi. Ucuz pansiyonlarda idare etmeye çalışıyoruz' diye dert yandı. İÇ HATLARDA İPTAL YOK Bu arada kül bulutları, 'Kuzeyli Jet Rüzgâr' sayesinde yön değiştirerek Karadeniz açıklarına doğru ilerledi. Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürü (SHGM) Ali Arıduru gelişmelerin olumlu olduğunu belirterek, 'Kül bulutu Karadeniz'in Ukrayna tarafına kaydı'' dedi. Kurumdan yapılan açıklamada, dün saat 16.15 itibariyle Türkiye'deki 10 bin feet ile 30 bin feet irtifadaki uçuş yasaklarının kaldırıldığı duyuruldu. THY ise perşembe gününden bugüne kadar 590 seferini iptal ederken mağdur olan yolcu sayısı 115 bini buldu. Viyana, Milano, Saraybosna, Bükreş ve Kiev seferleri yeniden başladı. Bükreş'ten ilk sefer İstanbul'a yapıldı. Turizm de volkanik buluttan önemli biçimde etkilendi. Yüzlerce turist mahsur kalırken, bir o kadarı da rezervasyonları olduğu halde gelemedi. Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği Başkanı Volkan Şimşek, 'Yaşanan zarar hem konaklama, hem acente, hem de havacılık sektörü açısından 1 milyar doları geçti' dedi. Milas-Bodrum Havaalanı'nda cumadan beri 40 seferin iptal edildiği öğrenildi. KAPIKULE'DE İZDİHAM Uçuşları iptal edilen bin kadar turist Köyceğiz, Sarıgerme ve Dalyan'daki otellerine geri döndü. Turistlerden konaklama ücreti alınmayacağı açıklandı. Kapıkule Sınır Kapısı'ndan giriş-çıkış yapan otobüs sayısının da yüzde yüz arttığı belirtildi. İNGİLİZLERİ ALMAYA DONANMA GİDİYOR Volkanik kül bulutu, Avrupa'da dün 20 bin uçuşu iptal ettirdi. İngiltere, mahsur kalan vatandaşları için, üç savaş gemisi yolluyor İzlanda'da patlayan volkandan yayılan kül bulutunun yol açtığı kriz altıncı gününe girerken, yine yüzlerce uçuş iptal oldu, hava yolundan umudu kesen binlerce yolcu da karayoluna akın etti. Avrupa hava trafik güvenliği kuruluşu Eurocontrol, Eyyafyallayöküll yanardağından yükselen kül bulutu nedeniyle Avrupa'da dün normal uçuş sayısının yüzde 70 oranında düştüğünü açıkladı. Bu da planlanan 28 bin uçuştan 9 bin kadarının yapılabildiği anlamına geliyor. AB ulaştırma bakanları ise bugün sabah saatlerinden itibaren Avrupa hava sahasındaki uçuş yasağını gevşetme konusunda anlaşmaya vardı. İKİNCİ DUNKİRK... Mahsur kalan vatandaşlarını kurtarmak için harekete geçen İngiltere de devreye donanmasını soktu. Başbakan Gordon Brown 150 bin civarında İngiliz vatandaşının yardımına donanma gemilerinin koşacağını açıkladı. Basın da 'operasyona', 1940 yılında Fransa-Dunkirk'de binlerce müttefik askerinin Nazilerin elinden kurtarıldığı tarihi kurtarma harekâtını hatırlatarak 'İkinci Dunkirk' adını taktı. HMS Ark Royal, HMS Albion ve HMS Ocean savaş gemileri, Manş Denizi'ndeki limanlarda toplanacak. ERBAKAN DA MAHSUR Bu arada İngiltere eski Başbakanı Tony Blair İsrail'de, eski Başbakan Necmettin Erbakan da Almanya'da mahsur kaldı. Norveç'in başkenti Oslo'da bu yılki Kutlu Doğum programına katılamayan Diyanet İşleri Başkanı Ali Bardakoğlu ise mesajını video klip ile ulaştırdı. Avrupa'da hava trafiğini felç eden kül bulutunun irtifasının, 11 kilometreden 2 kilometreye kadar düştüğü de bildirildi. BULUT TATİLLERİ UZATTI İzlanda'daki volkanik patlamadan sonra tüm Avrupa'yı etkisi altına alan kül bulutları, onbinlerce Avrupalı turistin Türkiye tatillerini mecburen uzatmasına sebep oluyor. Kimi aktarma yapmak, kimi de otobüs veya tren bulabilmek umuduyla İstanbul'a gelen turistlerin çoğu vakit geçirebilmek için, İstanbul turizminin kalbinin attığı Sultanahmet Meydanı'nı mesken tutuyor. Meydanı gezerken iki İngiliz öğretmenle, Yasmin Thomas ve Fiona Johnson ile karşılaşıyoruz. Mısır seyahatleri sonrası İstanbul'da 2 gün geçirmeyi planlayan genç kadınlar, uçak seferleri iptal olunca tatillerini uzatmak zorunda kalmış. 2 güne kadar uçak seferleri yeniden başlamazsa ülkelerine otobüsle dönmeyi planladıklarını söyleyen Yasmin Thomas, 'Dersler başladığı için ülkemize dönmemiz gerek ama okulumuzda bizim gibi 20 öğretmen daha farklı ülkelerde mahsur kalmış. Okul tatil edilebilir' diye konuşuyor. 'TÜRKİYE İÇİN ASİT YAĞMURU TEHLİKESİ YOK' Çevre ve Orman Bakanlığı Müsteşarı Hasan Zuhuri Sarıkaya, İzlanda'da patlayan yanardağın oluşturduğu kül bulutlarının Türkiye'ye ulaştığını ancak asit yağmuru tehlikesinin bulunmadığını açıkladı. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Seracettin Çom da Türkiye'de görülen kül bulutlarının yer seviyesine inmediğine dikkat çekerek, 'Paniğe gerek yok' dedi. Zuhuri Sarıkaya, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürü Mehmet Çağlar ve Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Seracettin Çom ile Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Hava Tahminleri Dairesi Başkanlığı'nda değerlendirme toplantısı düzenledi. Sarıkaya, önceki gece Samsun, Zonguldak, Sinop, Ordu, Kastamonu ve Bartın ile İstanbul'un kuzey çevrelerinde 6 bin- 10 bin metre arasında kül bulutlarının hafif şekilde etkili olduğunu kaydetti. SAHRA TOZUYLA KARIŞTIRMAYIN Afrika ve Arabistan üzerinden gelen 'sahra tozlarının' kül bulutlarıyla karıştırılmamasını isteyen Sarıkaya, yağmur bulutlarının yerden yüksekliğinin 500-3 bin 500 metre arasında değiştiğini, Türkiye'ye gelen kül bulutunun seviyesinin ise 6 bin-10 bin metre arasında olduğuna dikkat çekti. Zuhuri Sarıkaya, 'Yağan yağmur, daha yüksekte olan kül bulutunun içinden geçmeyeceği için zaten herhangi bir kül taşınımı veya asit yağmuru oluşumu söz konusu değil' dedi. METEOROLOJİ'DEN BEKLENEN AÇIKLAMA GELDİ Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, İzlanda'daki yanardağ patlaması sonucu oluşan kül bulutunun 24 saat içinde, yani Salı sabahına kadar Türkiye'ye girmeyeceğini açıkladı. Devlet Meteoroloji Genel Müdürlüğünde, Çevre Bakanlığı müsteşarı Sarıkaya başkanlığında, İzlanda'daki yanardağ patlamasından sonra oluşan ve Türkiye'ye ulaşan toz ve kül bulutunun etkileri konusunda değerlendirme toplantısı yapıldı. BULUTLAR YAŞAMI NASIL ETKİLEYECEK? Sarıkaya, yaptığı açıklamada, Batı Karadeniz'de görülen kül bulutlarının yer seviyesinde, insanların yaşadığı seviyede bulunmadığını belirterek, kül bulutlarının yerden 6 bin-10 bin metre arasındaki yükseklikte tespit edildiğini söyledi. Sarıkaya, önümüzdeki 24 saat içinde Türkiye'de herhangi bir kül bulutu etkisi, tehlikesi ve riski beklenmediğini kaydetti. METEOROLOJİ'DEN SON AÇIKLAMA Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürü Mehmet Çağlar, geçtiğimiz günlerde kül bulutunun içindeki sülfür dioksit gibi kimyasalların astım ve benzeri solunum yolu hastaları için hayati tehlike içerdiğini hatırlamış ve vatandaşları asit yağmurlarına karşı uyarmıştı. Ancak bugün Çevre Bakanlığı ile Meteoroloji İşleri'nin düzenlediği toplantıda, Türkiye'nin yer seviyesinde şimdiye kadar kül bulutlarından etkilenmediği belirtildi. Çevre Bakanlığı Müsteşarı Sarıkaya: ''Eğer yeni bir patlama olmaz ise mevcut patlamanın etkisini geleceğe taşımak suretiyle yapılan tahmin ise 24 saat içinde ülkemizde herhangi bir tehlike, risk, kül bulutu taşınımı gerek yer seviyesinde, gerek atmosferin üst tabakalarında beklenmemektedir'' diye konuştu. ASİT YAĞMURLARI OLACAK MI? Yağmur bulutlarının yerden yüksekliğinin 500-3 bin 500 metre arasında değiştiğini, Türkiye'ye gelen kül bulutunun seviyesinin ise 6 bin-10 bin metre arasında olduğunu belirten Sarıkaya, şu bilgileri verdi: ''Yağmur yağarsa yağan yağmur, kül bulutunun içinden geçmeyeceği için zaten herhangi bir kül taşınımı veya asit yağmuru oluşumu söz konusu değil. Ancak tersi olursa yağmur bulutu yukarda, kül bulutu yere kadar inerse yağmur yağarken kül bulutunun içinden geçip içine kükürtdioksidi alırsa bunun sülfirik aside dönüşerek, asidik etkisi söz konusu olabilir. Ülkemize gelen kül bulutu, yağmur bulutlarının üzerinde olduğu için şu an böyle bir olay söz konusu değil.'' TÜRKİYE'DEKİ TOZ BULUTU VOLKANİK KÜLDEN Mİ OLUŞUYOR? Kül bulutunun yer seviyesinde etkili olmadığını belirten Sarıkaya, Türkiye'nin Afrika ve Arabistan üzerinden gelen ''sahra tozları'' denilen toz taşınımından etkilendiğini kaydetti. Sarıkaya, şöyle devam etti: ''Yapılan son tahminlere göre, ülkemizin önümüzdeki 24 saat içerisinde kül bulutlarından etkilenmesi beklenmemektedir. Bu iyi bir haber. Önümüzdeki 24 saatlik periyot tahminlerin sıhhatli yapılabildiği periyottur. Böyle bir kül bulutu etkisini beklemiyoruz. Ancak bu süre içerisinde Avrupa'nın orta ve kuzey bölümü, İngiltere, Fransa, Almanya, Danimarka ve Rusya'nın zaten mevcut olan etkilenmesinin devam edeceğini tahmin ediyoruz, bekliyoruz. Volkanik patlamaların etkisi, uydu görüntüleri takip edilerek, atmosferik sirkülasyon ve önümüzdeki periyotlarda üst seviye rüzgarlarının yön ve şiddetindeki değişiklik dikkate alınarak yeni değerlendirmeler yapılacaktır.'' 'KUZEYLİ JET RÜZGARI' Türkiye'yi etkilemesi beklenen kül bulutlarının yönünü değiştirmesine “Kuzeyli Jet Rüzgarı'nın neden olduğu belirtiliyor. Meteoroloji'den alınan bilgiye göre “Kuzeyli Jet Rüzgarı' isimli bu rüzgar kül bulutlarını Türk hava sahasından uzaklaştırdı. AVRUPA'DA UÇUŞLARIN YÜZDE 30'U YAPILIYOR Avrupa hava trafik güvenliği kuruluşu Eurocontrol, İzlanda'daki yanardağdan yükselen kül bulutu nedeniyle Avrupa'da bugün normal uçuş sayısının yüzde 70 oranında düştüğünü açıkladı. Eurocontrol, Avrupa'da bugün normal uçuş sayısının yalnızca yüzde 30'unun yapılacağını, bunun 8 bin ila 9 bin uçuşa tekabül ettiğini bildirdi. Açıklamada, normalde Avrupa'da bugün için beklenen uçuş sayısının 28 bin olduğu belirtildi. Avrupa'da kül bulutu nedeniyle, Cumartesi ve Pazar günleri uçuşların yüzde 75'inden fazlası yapılamamıştı. Hava Meydanları İşletmesinin yaptığı açıklamada dün TSİ 17.00'de Zonguldak, Kastamonu, Merzifon ve Samsun'u kapsayan, Orta Karadeniz Bölgesi'nde uçuş seviyeleri 20-35 bin fit arasında kalan irtifa bantlarında uçuş yasağı getirildiği ve yasağın bugün TSİ 4.30'a kadar devam ettiği hatırlatıldı. BUGÜN TÜRKİYE'DE HANGİ HAVA SAHALARINDA YASAK VAR? Bugün saat 4.30'dan itibaren Zonguldak, Kastamonu ve Sinop'u kapsayan hat ile Ankara FIR hattı arasında kalan sahada, 10 bin ile 30 bin fit arasında kalan irtifa bantlarında uçuş yasağı getirildi. Çorlu, Atatürk ile Sabiha Gökçen havalimanlarında ise 20 bin fit ile 35 bin fit irtifa bandında uçuş yasağı ilan edildi. İşte Avrupa'daki hava sahalarında son durum: Avusturya: Bu sabah 4.00'ten itibaren hava sahası açıldı. Belçika: Bu sabah 6.00'dan itibaren kapalı olan hava sahasını genişletti. Bosna: Pazar akşamı 18.00'dan itibaren hava sahasını kısmen açtı. Hırvatistan: Başkent Zagreb dahil olmak üzere hemen hemen tüm şehirlerdeki hava sahasını Pazar günü yeniden açtı. Çek Cumhuriyeti: Bu sabah minimum saat 10.00'a kadar kapalı. Danimarka: Bugün 12.00'a kadar kapalı kalacak. Estonya: Bu gece yarısına kadar kapalı kalacak. Finlandiya: Bugün saat 15.00'e kadar kapalı kalacak. Fransa: Fransa'daki birçok havaalanı Salı sabahına kadar kapalı. Almanya: Pazartesi gece 2.00'ye kadar kapalı kalacak. Macaristan: Bugün 10.00'a kadar kapalı. İzlanda: Tüm havaalanları açık. İrlanda: Pazartesi öğleye kadar kapalı. İtalya: Bu sabah 8.00 itibariyle kuzeydeki havaalanlarını açtı. Letonya: Pazartesi sabah 6.00'a kadar kapalıydı. Litvanya: Pazar 14.30'da hava sahasını yeniden açtı. Hollanda: Hava sahası minimum Pazartesi akşamı 6.00'a kadar kapalı. Norveç: Pazartesi akşamı hemen hemen tüm havalimanları açıkdı. Polonya: Ülkenin kuzeyindeki altı havalimanı Pazar günü saat 14.00'da yeniden açıldı. Romanya: Pazar sabah 9.00'da transit uçuşlar için hava sahasını açtı. Rusya: Havaalanları açık. Sırbistan: Pazar günü 18.00'da hava sahası yeniden açıldı. Belgrad havalimanı hala açık. Slovakya: Hava sahası kapalı. Slovenya: Havasahası kapalı. İspanya: 13 havalimanı Pazar günü kapandı, ancak çoğu hala açık. İsveç: Bazı havaalanları açık. İsviçre: Bugün öğleye kadar kapalı. Ukrayna: Kiev havalimanı yeniden açıldı. Türkiye: Devlet Hava Meydanları İşletmesi'nden yapılan açıklamada bugün 9.30 itibariyle hava alanlarının kapalı olmadığı belirtildi. İSTANBUL'DAKİ AB TOPLANTISI İPTAL İzlanda'daki yanardağ patlamasının oluşturduğu kül bulutlarının yarattığı hava muhalefeti nedeniyle bugün İstanbul'da başlaması planlanan 28. Türkiye-AB Karma İstişare Komitesi (KİK) toplantısı iptal edildi. Alınan bilgiye göre, Türkiye-AB KİK toplantısının katılımcıları, İzlanda'daki yanardağ patlamasının ardından iptal edilen uçak seferleri nedeniyle İstanbul'a gelemedi. NATO F-16 UÇAKLARI ZARAR GÖRDÜ İzlanda'daki yanardağın faaliyetiyle oluşan ve Avrupa'nın büyük bölümünü kaplayan kül bulutu, NATO F-16 savaş uçaklarının motorlarına zarar verdi. Geçen hafta Finlandiya Hava Kuvvetleri'ne ait 2 F-18 savaş uçağında, kül bulutunun içinde uçtuktan sonra benzer bir hasar görülmüştü. Yere güvenli şekilde inmelerine rağmen uçakların motorlarının bakımının pahalıya mal olacağı ifade edildi. TAKSİCİLER BAYRAM EDİYOR Önceki gün Avrupa genelinde her 3 uçuştan 2'si iptal edilirken, havayolu şirketleri yüzbinlerce yolcuya kiralık araç, tren bileti ve otel odası sorunuyla karşı karşıya kaldı. İngiltere-Fransa arasında feribot seferleri için biletlerin çoktan tükendiği, Londra'daki taksi şirketlerine Paris, Milano, Amsterdam ve Zürih'e gitmek isteyenlerin akın ettiği belirtiliyor. Kuzey Avrupa ülkelerinde de uçuşları iptal edilen bazı yolcular, birleşip taksi tutarak ülkeler arası yolculuk yapıyor. FERİBOTA HÜCUM... İngiltere'ye geçmek isteyen binlerce Fransız, son çare olarak Calais'deki feribota hücum edince, böyle uzun araç kuyrukları oluştu. KÜLDEN OTOBAN İzlanda'da gökten yağan kül, otobanları işte bu hale getirdi. 25 kadar ülkenin hava sahası kapandı. Yanardağın faaliyeti ise cumartesi günü daha da arttı. Avrupa bir süre daha 'uçuşa kapalı bölge'. İzlanda'da patlayan yanardağın yol açtığı devasa kül bulutunun kararttığı Avrupa semalarında, kriz son hız devam ediyor. Yaklaşık 25 ülkenin hava sahası halen ulaşıma kapalı... Uzmanlar, özellikle yanardağ faaliyetinin dün artmasıyla beraber, krizin en az 48 saat daha devam edeceği tahmininde bulundu. Nitekim Fransa havalimanlarının, 'en erken' yarın ulaşıma açılabileceği duyuruldu. GÜNEYE 'İHTİYATLA' SEFER... Hava trafiğinin kıta çapında normale dönme süresi en az bir hafta olarak ön görülüyor. İşte tüm Avrupa semalarına 'uçuş yasağı' getiren volkanik kâbusta dün gelinen noktanın detayları: İngiltere ve Kuzey Avrupa hava sahaları hâlâ kapalı. Avrupa havayolu şirketlerinin perşembe gününden bu yana planlanan 36 bin uçuşu gerçekleşmedi. Avrupa hava sahasının güvenliğinden sorumlu kuruluş Eurocontrol de sadece, Türkiye, Yunanistan, Bulgaristan, İspanya ve güney Balkan ülkelerinin de bulunduğu bazı Güney Avrupa ülkelerine 'ihtiyatla' sefer yapılabildiğini vurguladı. YÜKSEKLİĞİ 9 BİN METRE... İzlanda'daki Eyyafyallayöküll yanardağının yol açtığı ve 9 bin metreye kadar yükselen volkanik bulut, saatte 20 ila 80 kilometre hızla özellikle de Avusturya, kuzey Fransa ile Rusya'nın doğu-orta kesimlerine doğru ilerliyor. Patlamaların dün yeniden şiddetini artırmasını değerlendiren İzlanda Üniversitesi'nden jeolog Magnus Tumi Gudmundsson, yanardağda ne kadar buzulun eridiğini tespit edip, patlamaların ne zaman sona ereceğini belirlemeye çalıştıklarını söyledi. Gudmundsson, yanardağda yeterince buzul olduğu müddetçe daha fazla kül bulutu oluşabileceğini, bunun da uçuş iptalerini tetikleyebileceğini açıkladı. Zira kül bulutları, sıcak magmanın, volkanın tepesindeki eriyen buzullarca hızla soğuması sonucu meydana geliyor. GÜNDE 200 MİLYON $ ZARAR Kül krizinin havayolu şirketlerine günlük 200 milyon dolara mal olduğu hesaplandı. Nitekim İskandinav Havayolları (SAS) Norveç'te yer hizmetlerinde çalışan 2 bin 500 kişinin işine son vereceğini açıkladı. İnternet sitesinden yapılan açıklamada, uçuşların iptalinden dolayı bir günlük kaybın 160 milyon Danimarka Kronu (2 milyon 200 bin euro) olduğu bildirildi. İzlanda'da 'Eyyafyallayöküll' buzulunun altındaki volkanın yol açtığı volkanik bulut, ilerlemeye ve geçtiği yerlerde hava trafiğini 'alt üst etmeye' devam ediyor. Kilometrelerce kalınlıktaki kül bulutu Kuzey Avrupa'dan sonra Cuma günü Orta Avrupa ve Balkanlar'a ulaştı, son olaraksa komşu Bulgaristan'ın başkenti Sofya'daki Uluslararası Havalimanı'nın uçuşa kapanmasına neden oldu. İsviçre ve Macaristan da Cuma günü hava sahasına kapatan ülkeler kervanına katıldı. Avrupa'nın dört bir yanında onbinlerce insan havalimanlarında mahsur kaldı. Avrupa'da son iki günde 17 bin uçuşun iptal edildiği, bunun Avrupa'daki uçuş sayısının yarısı olduğu ifade ediliyor. Rusya Meteoroloji Kurumu, İzlanda'dan gelen volkanik kül bulutunun dün sabah başkent Moskova'ya yaklaştığını bildirdi. Polonya makamları da kül bulutu nedeniyle güneydeki Krakov kenti hava sahası ve havaalanının uçuş trafiğine kapatılmasını kararlaştırdı. BUZULLARIN 3'TE BİRİ ERİDİ Almanya'da, Hamburg, Hannover, Bremen, Düsseldorf, Münster/Osnabrück ve Köln/Bonn havaalanları ve Berlin'deki Tegel ile Schönefeld havaalanları geçici bir süre trafiğe kapatıldı. Başkent Berlin'de dün de aksayan hava trafiği sebebiyle 45 sefer iptal edildi. İrlanda Havacılık Otoritesi (IAA), kül bulutunun şu an için İrlanda semalarından temizlendiğini, hava koşulları değişmediği takdirde ülkenin güney kıyısındaki belli bir bölge haricinde uçuşların yapılabileceğini duyurdu. Patlayarak, hava ulaşımını sıfıra indiren yanardağ kül ve duman püskürtmeyi sürdürüyor. Başkent Reykjavik'in 160 kilometre güneydoğusundaki yanardağın yol açtığı duman, atmosferde 10 kilometre sınırındaki ilk tabaka olan troposferi geçerek, stratosferde 18 kilometre yüksekliğe kadar çıktı. Eyyafyallayöküll buzulunun üçte birinin eridiğini açıklandı. Buzula yakın nehir de yatağından taşmak üzere... İzlanda'nın deniz kenarındaki çevre karayolu, yanardağ püskürmesi sonucu kayboldu. YOLCULAR PERİŞAN Hava ulaşımının durma noktasına gelmesi, başta tren ve otobüs olmak üzere diğer ulaşım araçlarında büyük yoğunluğa neden oldu. Uçuşları iptal edilen binlerce yolcu havalimanlarında sabahlarken, pekçoğu da tren ve otobüslere akın edince ayrı bir kaos yaşandı. Kül bulutu, ABD ziyaretinden Berlin'e dönmekte olan Almanya Başbakanı Angela Merkel'in uçağının Portekiz'in başkenti Lizbon'a inmesine neden oldu. Merkel'i taşıyan uçağın dün öğleden sonra Berlin-Tegel havaalanının askeri bölümüne inmesi bekleniyordu. Danimarka Kraliçesi Margarethe'nin 70. doğum günü kutlamalarına katılmayı planlayan İspanya Kralı Juan Carlos ile eşi Kraliçe Sofia ve İzlanda Devlet Başkanı Olafur Grimsson'un da kül bulutu yüzünden Kopenhag'a gelemediği bildirildi. CENAZE ERTELENMEDİ Cumartesi günü bir uçak kazasında eşiyle birlikte hayatını kaybeden Polonya Cumhurbaşkanı Lech Kaczynski'nin cenaze töreninin ertelenmesine, ailesi onay vermedi. Polonyalı yetkililer, volkanik bulutun hava trafiğini durma noktasına getirmesi yüzünden törenin ertelenmesini gündeme getirmişti. Ancak cumhurbaşkanının ailesi buna kesin olarak karşı çıktı. Tören planlandığı gibi dün gerçekleşti. İSTANBUL'A İNDİ Almanya Savunma Bakanı Karl Theodor zu Guttenberg ile Afganistan'daki saldırıda yaralanan 5 Alman askerleri taşıyan uçak, İstanbul'a indi. Almanya'daki havalanlarının kapalı olması nedeniyle Atatürk Havalimanı'na inen uçaktaki askerler ambulanslarla hastaneye götürüldü. Sidney merkezli Asya Pasifik Havacılık Kurumu Operasyon Başkanı Derek Sadubin, uçak seferlerinin iptalinin 3 gün boyunca sürmesi halinde gelir kaybının 1 milyar doları aşacağını belirtti. Kuruma göre üç gün içinde seferlerin iptali ile mağdur olacak yolcu sayısı da 6 milyonu aşacak. Bulutun ne kadar daha etkili olacağı konusunda ise farklı yorumlar yapılıyor. Kimi uzmanlar 'Birkaç günle sınırlı olur' derken, kimi uzmanlara göre bu durum 6 ay kadar sürebilir. Sunexpress Havayolları İzlanda'daki volkanik faaliyet nedeniyle bazı seferlerin iptal edildiğini bildirdi. 'Bulut, salı günü İstanbul'a gelir' İTÜ Afet Yönetim Merkezi Başkanı Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, İzlanda'daki volkan patlaması sonucu ortaya çıkan volkanik kül bulutunun, rüzgâr yön değiştirmez ve hava koşulları aynı kalırsa salı günü İstanbul'a varacağı tahmininde bulundu. Kadıoğlu, 'Şu andaki verilere bakılırsa, önümüzdeki salı günü kül bulutları Batı Anadolu üzerinden bir oluk şeklinde kuzeye doğru dönecek. Yani rüzgârlar değişmezse, şu andaki verilere göre salı günü kül bulutları İstanbul'a ulaşabilir' yorumunda bulundu. Prof. Kadıoğlu, bulut geldiği sırada yağacak bir yağmurun, asit yağmuru şeklini alacağını bunun da özellikle tarihi eserlere zarar verebileceğini sözlerine ekledi. Küller güneşi örttü dünyayı soğutacak Yanardağın oluşturduğu kül bulutlarının küresel felakete dönüşmesinden korkuluyor. Uzmanlar, 2 milyon yıl öncesine dikkat çekerek 'Buzul çağına dönülebilir' diyor İzlanda'da yanardağın oluşturduğu kül bulutunun iklimi de etkileyebileceği belirtiliyor. Meteoroloji uzmanları, kül parçacıklarının güneş ışınlarının dünyaya gelişini etkileyerek havayı soğutacağını savunuyor. Antropologlar da volkan patlamalarının 2 milyon yıllık insanlık tarihinde buzul çağını başlatan büyük güç olduğuna dikkat çekiyor. Uzmanlara göre yanardağ patlamasının olası etkileri: Dr. Mustafa Coşkun (Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Hava Tahminleri Dairesi Başkanlığı Analiz ve Tahminler Şube Müdürü Vekili): Volkanik patlamalardan çıkan kül bulutları karbonsu maddeler içeriyor. Bunlar özellikle güneşten gelen ultraviyole ışınları yansıtıyorlar. Kül bulutları güneş enerjisinin yeryüzüne gelmesine neden oluyor. Bu da soğumaya neden oluyor. Bu soğuma 15 gün içinde küresel olarak hissedilir. Çünkü atmosfere giden kül parçacıkları yani aeresoller, atmosferin genel dolaşımıyla her tarafa dağıtılıyor. Bu da ortalama 15 gün sürüyor. GEÇİCİ BİR SOĞUMA YAŞANIR Gökhan Abur (Meteroloji Yüksek Mühendisi): Oluşan bulut çok yoğun bir şekilde partikül ve gaz içeriyor. Bunlar çok sıcak olduğu için yüksek seviyelere kadar gitti. Yukarı seviyedeki rüzgârlar bunları Avrupa'ya doğru taşıdı. Yanardağdan çıkan kül bulutlarının iklim değişikliklerine neden olduğunu 1983'te Meksika'da, 1991'de Pasifik'te meydana gelen patlamada gördük. Yukarı seviye rüzgârları kuvvetli olmadığı için toz parçacıkları atmosferin ikinci tabakasında kaldı. Bu bulutlar ikinci tabakada mevcut olduğu için belli dönemlere güneş ışınlarının gelmesini engelliyor. İklim koşullarında değişikliklere neden olabilir. Son İzlanda'daki patlamada ise yukarı seviye rüggarları kuvvetli olduğu için toz parçacıkları dağıldı. Bu nedenle uzun vadede iklime etkisi olmaz. Ancak güneş ışınlarını engelleyeceği için geçici bir soğuma olur. TBMM Çevre Komisyonu Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Mustafa Öztürk: Partiküller solunum yoluyla insanların ciğerlerine kadar ulaşıp zehirlenmelere neden olabilir. Düştüğü alan kara parçası olursa, buradaki bitki örtüsüne zarar verebilir. Yanardağın sürekliliğine bağlı olarak havanın soğumasına neden olabilir. Uzman antropologların görüşleri ise şöyle: Doç . Dr. Timur Gültekin (Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Antropoloji Bölümü): İnsanlık tarihinde 2 milyonluk yıllık geçmişe yolculuk edersek, dünyada en büyük volkanik patlama 74-75 bin yılları arasında Endonezya'nın Sumatra Adası'nda meydana geliyor. 'Süper Toba Olayı' denen bu patlama, dünyada buzul çağının başlamasının sebebi olarak gösteriliyor. Buzullar, oluşunca dünyada insanın göç yollarının oluşmasında rol oynuyor. Bu patlamanın ardından küller gökyüzünde güneş ışınlarının yeryüzüne ulaşmasını engelliyor. Bu da iklimin soğumasına sebep oluyor. Avrupa, yazsız yıl korkusunda Endonezya'nın Sumbawa Adası'nda 1815'te Tambora Volkanı'nın patlaması sonrasında ortaya çıkan kül bulutları tüm kuzey yarımküreyi etkilemişti. 1816'da Kuzey Avrupa ülkelerinde ortaya çıkan kül bulutları o yılın yazsız geçmesine neden olmuştu. Dünyanın küresel sıcaklığı 1 derece düşmüş tahıllar yetişmemişti. Avrupa'da kıtlıklar yaşanmış, İngiltere, Fransa ve İsviçre'de çıkan isyanlarda insanlar tahıl depolarını yağmalamış, yaklaşık 200 bin kişi hayatını kaybetmişti. İstanbul Teknik Üniversitesi Meteoroloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, bu olayı hatırlattıktan sonra son olayın sonuçlarını kestiremediklerini belirterek şunları söyledi: 'Patlamayla atmosfere püsküren toz, kül ve kumun güneş ışınlarını bloke ederek soğumaya neden olur. Güneş ışınlarının yeryüzüne ulaşmasını engelleyecek bir durum olursa sıcaklıklar Avrupa'da 5 ila 10 derece düşer. Olay fotosentezi ve tarımı da etkiler.' Avrupalı turistler Türkiye'de kaldı! 14 ülkenin hava trafiğini kapatması Türkiye'yi de etkiledi. İstanbul'dan bu ülkelere yapılacak 65 sefer iptal edildi. İptaller nedeniyle Atatürk Havalimanı'nda büyük sıkıntı yaşandı. Bin yolcu otellere yerleştirilirken, yolculara bekleyişleri sırasında 2 bin kumanya dağıtıldı. Otellerin dolması üzerine kullanılmayan ofisler açıldı, yolculara yastık ve battaniye dağıtıldı. Esenboğa ve Antalya'dan da Avrupa'ya yapılacak seferler iptal edildi. Muğla Dalaman'dan dün bin 828 turist uçuş yapamadı. Bu görüntü korkuttu İzlanda'da patlayan volkan Avrupa'da gökyüzünü kül bulutlarıyla kapladı. Devereye giren NASA, volkanın uydudan çekilen fotoğraflarını yayınladı. NASA'nın fotoğraflarından yanardağın 3 kraterini gösteren bir tanesi ise volkanın korkunç yüzünü ortaya koydu. Ülkeyi iPad'le böyle yönetti Kül bulutu, liderleri de ciddi biçimde etkiliyor. Portekiz'e iniş yapan Merkel gibi, Nükleer Güvenlik Zirvesi için gittiği ABD'de uçuşların iptali yüzünden New York'ta mahsur kalan Norveç Başbakanı Jens Stoltenberg de çareyi iPad'le kabineye bağlanmakta buldu. Stoltenberg'in basın sözcüsü, Başbakan'ın iPad'i kullanarak hükümeti yönettiğini söyledi. Resmi ziyaret için Çek Cumhuriyeti'nde bulunan Portekiz Devlet Başkanı Anibal Cavaco Silva da heyetiyle Prag'da mahsur kaldı. İsveç Dışişleri Bakanı Carl Bildt ise uçuşlar iptal olunca Brüksel'den İsveç'e karayoluyla dönmek zorunda kaldı.