Nabucco Doğalgaz Boru Hattı Projesi'nde bugün "Hükümetlerarası Anlaşma" imzalanırken dünyanın odaklandığı kritik buluşma öncesinde Uluslararası Enerji Ajansı Başekonomisti Fatih Birol, SABAH'ın enerji arz güvenliği başta olmak üzere, Türkiye'nin yürüttüğü önemli doğalgaz, petrol ve nükleer santral projeleri ile sektörün geleceğine ilişkin sorularını yanıtladı. Nabucco'nun Türkiye'ye jeopolitik kazançlar sağlayacağını vurgulayan Birol, ülkelerin güvenliği ile enerji güvenliğinin iç içe geçtiğini belirtti. "Petrol ve doğalgazda söz sahibi olan ülkeler dünyada da söz sahibi olur" mesajı veren Birol, küresel krizin ardından başlayacak büyüme döneminin petrol ve gaz fiyatına yansıyacağını bildirdi. Samsun- Ceyhan Petrol Boru Hattı Projesi'nin önemine de değinen Birol, bu projenin Türkiye'yi küresel enerji merkezi haline getireceğini kaydetti.
Nabucco Projesi'nin Türkiye, Avrupa ve dünya ölçeğindeki önemini değerlendirir misiniz? Nabucco Doğalgaz Boru Hattı'nın ana amacı Avrupa'nın gaz güvenliğini artırmak. Avrupa, ithal ettiği gazın yüzde 60'ına yakınını Rusya'dan almakta ve de tahminlerimize göre bu oranın artma ihtimali var. Avrupa Birliği (AB) tek kaynağa bağımlılığı hem enerji güvenliği hem de dış politika açısından sakıncalı gördüğü için alternatif arama sürecinde Nabucco gündeme geldi. Proje, Kafkaslar ve Ortadoğu gazını Türkiye üzerinden Avrupalı tüketicilere güvenli biçimde sürdürmeyi öngörüyor. Transit ülkeler olarak Türkiye'nin yanı sıra Bulgaristan, Romanya, Macaristan ve Avusturya yer almakta. Nabucco projesi tamamlanıp gaz tam kapasite ile Avrupa'ya aktarıldığında Avrupa'da tüketilen gazın yüzde 5-10 arasındaki bir bölümüne katkıda bulunacak. '
STRATEJİK BİR ADIM'
Nabucco'nun, jeopolitik açıdan Türkiye'ye getirisi ne olur? Ankara'da atılan imzalar siyasi irade beyanı açısından son derece önemli ve proje için bir dönüm noktası. Proje, Türkiye için de bir stratejik adım. Bu açıdan ülkemizin ciddi jeopolitik kazançları olacaktır. nGaz tedariği açısından sorun görüyor musunuz? Şu anda önümüzdeki en kritik konu gaz üretimini yapacak ülkelerin ve taahhütlerinin net olmaması. Bu hattın coğrafyasındahemen veya belli bir süreç içinde katkı yapabilecek ülkeler var. Örneğin Azerbaycan, Türkmenistan, Irak, İran ve Mısır gibi. Ama şu anda boru hattına hangi ülkenin ne zaman ve ne kadar gaz vereceği konusunda yeterince netlik yok. '
YENİ AMSTERDAM, CEYHAN'
Türkiye'nin yürüttüğü bir başka önemli proje olan Samsun-Ceyhan Petrol Boru Hattı'nın uluslararası piyasada petrol arz güvenliğine etkisi nedir? Bu hat enerji dengelerini nasıl etkiler? Samsun-Ceyhan Petrol Boru Hattı'nın hem Türkiye, hem bölge hem de dünya arz güvenliği için önemli avantajları olacak. Öncelikle Boğazlar'dan geçen tanker trafiğinin azaltılması yönünde önemli bir adım atılacak. Boğaz ve İstanbul için patlamaya hazır bomba halindeki tanker trafiği, tahminlerimize göre on yılda ikiye katlanacak ve kaza ihtimali artacak. Eğer Samsun-Ceyhan hayata geçer ve de öngörüldüğü gibi günde 1.5 milyon varil taşıma hedefine ulaşırsa bu Boğaz'a büyük ve derin bir nefes aldırabilecek. Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı'nı da düşünürsek, Samsun-Ceyhan hattı, Ceyhan'ı, Akdeniz bölgesinin Amsterdam'ı veya Singapur'u, yani küresel anlamda bir enerji merkezi yapabilir. Bu da hem ülkemize ticari ve jeopolitik kazançlar sağlayacak hem çeşitlendirme sağladığı için dünya arz güvenliğine katkıda bulunacaktır. Bu hat Türkiye'nin güneyine yani Ortadoğu'ya inerse (ki ben ciddi potansiyel görüyorum) önümüzdeki on yılın en stratejik projelerinden biri olacaktır.
