Siz de çocuk sahibi olmayı bazı nedenlerden dolayı sürekli erteliyorsanız ya da çevrenizde böyle arkadaşlarınız varsa yazımızı okumadan geçmeyin. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Fuat Demirci, anne olmayı erteleyen kadınlara mutlaka yumurtalık rezervi yaptırmalarını öneriyor.

Yaş ilerledikçe yumurtaların kalitesi düşüyor

Kız çocuklarının doğduklarında yumurtalıklarında 400 bin civarında yumurta bulunur. Doğumdan ergenlik dönemine kadar geçen sürede yumurta üretimi olmaz ve var olan yumurtaların bir kısmı özelliğini kaybeder. 38 yaşında kalan yumurta sayısı ise 25 bin kadardır. Ergenlikle birlikte her ay bir grup yumurta olgunlaşmak üzere gelişmeye başlar. Ancak bir veya iki tanesi olgunlaşırken diğerleri yok olur. Bu, doğal ve fizyolojik bir süreçtir. Yaş ilerledikçe yumurtalık depoları azalır ve kalanların kalitesi düşer. Buna bağlı olarak da hamile kalma olasılığı azalır. Yumurtalıklar için kritik yaş 37'dir. Tüp bebek uygulamalarında 25 yaşında bir kadının doğurma olasılığı yüzde 36, 40 yaşında yüzde 16 ve 44 yaşında ise yüzde 5'in altındadır.

Yumurtaları olumsuz etkileyen faktörler

-Günde 10'dan fazla sigara içimi,
-Radyasyona maruz kalma veya kemoterapi,
-Çikolata kisti,
-Yumurtalıklarla ilgili ameliyatlar,
-Ailede erken menopoz olması,
-Dokulara olumsuz etkisi olan uyuşturucu ve toksik madde kullanımı,
-Uzun süreli yüksek oranda alkol kullanımı,
-Bazı metabolik ve immünolojik hastalıklarda uzun süreli ilaç kullanımı ovum depolarını olumsuz etkiler.

Doğurganlık potansiyelini korumak ve sürdürmek isteyen kadınlar, bu risk faktörlerinden uzak durmalıdırlar. Ayrıca; bu risk faktörlerini taşımayan, üreme potansiyelini ve yumurta depolarının durumunu merak eden her kadın ultrasonografik muayene ve hormon tahlilleriyle bilgi sahibi olabilir.

Yumurtalıkların üreme fonksiyonları azalırsa…

Böyle bir durumda iki regl kanaması süresi birbirine yaklaşır. Daha önceleri 28-30 günde bir regl gören kadınlarda kanamalar 20-27 günde bir olmaya başlar. Bazen daha kısa da olabilir. Kanama miktarı değişmeyebilir. Bazı kadınlarda ise bu süre uzar. Yumurtalık fonksiyon bozukluğu bulgularından biri de düşük sayısının artmasıdır. Bu, tedaviyle oluşan hamileliklerde de görülebilir. Tüp bebek veya aşılama tedavilerinde yumurtalıkların uyarılması sonucunda gelişen yumurta sayısının az oluşu üremeyi olumsuz etkileyebilir. Bu durumda yüksek doz ilaçlar da etkili olmaz ve tedavi başarısını düşüren önemli bir faktördür. Tedavisi de yoktur.

Annelik için en uygun yaş

Kadınlar için en uygun doğurganlık 20 ile 30 yaş arasıdır. 35 yaşından sonra hamilelik olasılığı azaldığı gibi, hamilelik oluşsa da şeker hastalığı, hamilelik zehirlenmeleri ve düşük olasılığı da artar. 40 yaşını geçmiş kadınlar hamile kalmak istediklerinde, öncelikle eşlerinin bir sperm tahlili yaptırması önerilir. Sperm tahlili normalse ve hamileliği engelleyebilecek herhangi bir hastalık yoksa yapılması gereken, yumurtalık rezervinin değerlendirilmesidir. Bu amaçla ultrasonografi ve hormon tahlili yapılmalıdır.

Hazırlayan: Başak DOĞRU