İki minicik dişin çıkmasıyla başlıyor her şey… Ne kadar da tatlı gözüküyor. Bebekler bu dönemi biraz huzursuz geçirebiliyor. Bu huzursuzluk dişler çıkmaya başlayınca yavaş yavaş geçiyor. İşte bu ilk çıkan dişlerin hepsine süt dişleri deniliyor. Çocuk yaşta dökülüp yerini, ömür boyu kendisiyle olacak ana dişlere bırakıyor. Süt dişleri ne kadar geçici olsa da, onları çürüklere karşı korumak gerekiyor. Çünkü çürümeleri ağız ve diş sağlığını bozabiliyor. Diş Hekimi ve Protez Uzmanı Çağdaş Kışlaoğlu, süt dişlerinin öneminden bahsetti ve çocuğunuza diş fırçalama alışkanlığını nasıl kazandırabileceğinizi anlattı.

Süt dişleri daha çabuk çürüyor

Süt dişleri, daimi dişlere oranla daha çok organik madde içermesi nedeniyle daha çabuk çürür. Süt dişlerinin yapısının kalıcı dişlerden farklı olması ve çocukların beslenme alışkanlıkları, bu dişlerin daha çabuk çürümesine yol açar. Çocuklar, çürüğün erken döneminde görülebilen sıcak-soğuk hassasiyetini ve hafif ağrı gibi sinyallerini yorumlayamayabilir. Durumu ancak ağrı çok olduğunda fark ettikleri için genellikle geç kalınmış olunur.

Fissür örtücü, çürükleri azaltıyor

Çürüğü tamamen engelleyebilecek bir ilaç henüz yoktur, fakat çürük oluşumunu azaltabilecek çözümler vardır; azı dişlerinin çiğneme yüzeyinde fissür denilen küçük çu kurcuklar bulunur. Bu çukurlar fissür örtücü uygulanarak korunabilir. Çocuklar dişlerin üzerindeki girinti ve çıkıntıları rahatlıkla temizleyemedikleri için, bu girintilere yerleşen yiyecek artıkları ve bakteriler çürüğe yol açar. Fissür örtücü de arka dişler üzerindeki bu oluklara uygulanır. Beyaz, şeffaf renkli, sıvı şeklinde plastik madde olan bu örtücü, diş oluklarına tamamen tutunur. Bu şekilde diş yüzeyinde herhangi bir aşınma yapılmadan işlem uygulanır ve diş çürüğe karşı korunur.

Fissür örtücüler nasıl korunur?

Fissür örtücüler zaman içinde aşınabilir. Fakat yapılan araştırmalar uzun süreli diş yüzeyinde kalabildiğini ispatlamıştır. Sert gıdaların sıkça tüketilmesi (ceviz, fındık vb. gibi ürünlerin dişle kırılması) diş gıcırdatması, sert malzemeden yapılmış oyuncak vb objelerin çocuklar tarafından ağza alınarak dişlerle sıkılması ya da ısırılması fissür örtücülerin daha çabuk kırılmasına ve dişler üzerinden düşmesine sebep olur. Fissür örtücüler uygulama aşamasında diş minesine ne kadar kuvvetli bağlanırsa, diş üzerindeki ömrü de o kadar uzun olur. Ayrıca fissür örtücü düştükten sonra bile uygulama yapılan dişi çürümeye karşı korumaya direnç gösterir. Eğer düştükten sonra 6 ay içerisinde tekrar uygulanırsa çürüğe karşı koruma devam eder. Fissür örtücüler diş sağlığı açısından çok büyük önem taşır. Fakat bu uygulama yapıldıktan sonra da dişler düzenli fırçalanmalı ve rutin olarak çocuklar diş hekimi kontrollerine götürülmelidir.

Süt dişleri ne zaman dökülür?

Süt dişleri 6-7 yaşlarında düşmeye başlar, 11-13 yaşlarında ise komple dökülmüş olur. Alt ve ön dişlerde sırasıyla keser dişler, yan keser dişler, köpek dişleri ve en son olarak da azı dişlerinin düşmesi beklenir. Keser dişler 6-7 yaşlarında düşmeye başlarken, azı dişlerinin düşmesi 11-13 yaşlarında gerçekleşir.

Diş fırçalama alışkanlığı nasıl kazandırılır?

Dişler ilk kez çıkmaya başladığında, yani bebek 6-8 aylıkken dişler temizlenmeye başlanmalıdır. Temiz bir tülbent ya da gazlı bezi ıslatarak temizleyebilirsiniz.

Diş fırçası kullanımına 2-3 yaşlarında başlanması uygundur. Çocuğun dişleri çıkmaya başladığı andan itibaren, yavaş yavaş ve göstererek alışkanlık kazandırılması gerekir. Çocuğun anne-babayı izlemesi, özenmesi bu konuda teşvik edici olabilir.

O dişlerini fırçalarken siz de kendi dişlerinizi fırçalayın. Ona birkaç tane farklı renk ve şekillerde diş fırçası ve diş macunu alın. Her seferinde başka bir ikili seçmesini sağlayın. Bu seçim onun diş fırçalama isteğini ve motivasyonunu artıracaktır.

Mutlaka diş fırçalama panosu oluşturun ve her fırçalamadan sonra pano üzerinde işaretleme yapın.

Banyoya bir kum saati yerleştirin ve her fırçalamada kum saatini ters çevirerek zaman tutun. Yaklaşık 2 dakikalık diş fırçalama yeterli olacaktır.

Çocuğunuzun diş çürüğü hakkında hiçbir bilgisi yoktur. Ona yapışkan özelliği olan şeker, çikolata, bisküvi yedirin ve aynada dişlerinin üzerine nasıl yapıştığını gösterin. Daha sonra dişlerini fırçalatın ve dişlerinin ne kadar güzel, temiz ve beyaz olduğunu yine aynada kendisine gösterin.

Çocuğunuz için ağız büyüklüğüne uygun, yumuşak ve naylon kıllardan üretilmiş diş fırçaları seçin. Sert fırçalar dişleri aşındıracağı için kullanımı uygun değildir. Fırça kılları aşınınır aşınmaz (ortalama 6 ay) mutlaka değiştirilmelidir.

Diş Hekimi Çağdaş Kışlaoğlu:

"Süt dişleri kalıcı dişler kadar önemli!"

Çocukların süt dişleri değişken olmakla birlikte 6. aydan itibaren alt ön bölgeden çıkmaya başlar ve yaklaşık 3 yaşında dişlerin çıkması tamamlanır. Süt dişlerinin "nasılsa düşecek" düşüncesiyle çürüğe karşı yeterli önlem alınmaması çok yanlıştır. Çünkü süt dişlerinin erken çürümesi, ağız ve diş sağlığını bozabilir ve dizilimi etkileyebilir. Bu nedenle çocuğunuzun süt dişlerinin sağlığına kalıcı dişler kadar önem vermeniz ve onları korumanız gerekir.