150 yıllık bir geçmişe sahip olan Şile Bezi dünyanın en nazlı, en naif değerlerinden... Yüzde 100, Şileli kadınların el emeği, göz nuru... Ayrıca İstanbul'un coğrafi işaretli ilk ürünü (bu arada İstanbul'un iki coğrafi işaretli ürünü var. Diğeri de yine Şile Kestane Balı). Şile Bezi, ihracat ürünleri listesinde ise en başlarda yer alıyor. Bu yıl 33'üncüsü düzenlenen Şile Bezi Kültür ve Sanat Festivali için; yeşiliyle, mavisiyle, tarihiyle İstanbul'un gözbebeği, huzur üssü Şile'deydik. Yaklaşık 10 bin kişinin katılımıyla, Türkiye'nin en önemli şarkı yazarlarından Mazhar Alanson konseriyle açılan festivalin ikinci günü, Şile'nin ünlü Ala Kadınlar Plajı'nda, Şile Bezi Dokuma Atölyesi'nde çalışan kadınların, yapım ritüelini izledik. Şile Belediye Başkanı İlhan Ocaklı'nın katılımıyla gerçekleştirilen Ritüelleriyle Şile Bezi etkinliğinde, Kaymakam Mehmet Nebi Kaya, Garnizon Komutanı Albay Hazel Yılmaz, Işık Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hasan Bülent Kahraman'ın yanı sıra ünlü oyuncu Oktay Kaynarca ve davetliler yer aldı.
Şile Bezi Dokuma Atölyesi'nde çalışan kadınların sahilde kurulu ocak ve tezgahlarda üretim sürecini canlandırdığı etkinlikte konuşan Şile Belediye Başkanı İlhan Ocaklı, "Ünü dünyaya ulaşmış ve İstanbul'un ilk coğrafi işaret tesciline sahip ürünü olan Şile Bezi'ni bugün bulunduğu yerden kadınlarımızın katkılarıyla daha ileri götüreceğiz. Tüm dünyayı Şile Bezi'nin tene dokunduğunda ipekleşen hikayesine birlikte kulak vermeye davet ediyoruz" dedi. Başkan Ocaklı, ayrıca Şile Bezi'ni dünyaya tanıtacak, üretimini artıracak bir çalışmanın da müjdesini verdi: "Şile geneline yayılmış olan üretim ağını tek bir noktada toplayabilmek adına TOKİ ile planladığımız Şile Bezi Üretim Tesisi projesinin temelini kısa bir süre sonra atacağız. Toplamda 1450 m2 alan üzerine kurulacak tesis, iki adet dokuma atölyesi, çözgü atölyesi, konfeksiyon atölyesi, satış alanı, idari ofis, yemekhane ve diğer sosyal donatı alanlarıyla entegre bir üretim tesisi olarak kurgulandı. Bu tesisin hayata geçirilmesiyle yerel üretim yapan tüm Şile Bezi butiklerine büyük bir katma değer sağlanacak".
El emeği, göz nuru...
Şile Bezi, bez ayağı tekniğiyle dokunan bürümcüklü bir dokuma türü. Bürümcük dokumanın yüzeyinde, kıvrım kıvrım ince yollar gibi kendine özgü doğal bir deseni var. İpliklerin büküm oranına göre boyut kazanan ve eni daralan dokumanın buruşuk yapısı nedeniyle, dokuma ile vücut arasında hava kalıyor; kumaş vücuda yapışmadığı için ısı yalıtımı sağlanıyor. Birinci sınıf, yüzde 100 ham pamuk iplerinin odun ateşinde, bakır kazanda, su ve un çorbasında kaynatılması ile başlayan üretimin dokuma çözgüsünün hazırlanması, bezin dokunması gibi aşamalarında, Şile insanının eli ve emeği binlerce tel ipliğe değer. Geleneksel yöntemlerle dokunan Şile Bezi, Karadeniz'in az tuzlu sularında yıkanıp Şile sahillerinin ince taneli kumları üzerine serilerek kurutulur. Bu sebeple gerçek Şile Bezi, Şile insanının emeğiyle olgunlaşarak, Şile'nin denizi ve kumuyla yöreye özgü kimliğine kavuşur. Şile kadınları ise, bezlerin üzerine işledikleri nakışlar ve oyalarla beze hüznü, mutluluğu, sevinçleri, özetle hayatı nakşeder.
