ABD'nin New York kentinde 11 Eylül 2001'de Dünya Ticaret Merkezi'ne düzenlenen terör saldırısı sonrası ABD eski Başkanı George W. Bush'un 'War on Terror' ismiyle başlattığı mücadelede binlerce kişi terör şüphelisi olarak gözaltına alındı, sorgulandı. İşte işkence ve insan hakları ihlalleriyle dolu bu sorgulamalara ilişkin detaylar ve kullanılan insanlık dışı teknikler ilk kez eleştirilerin odağındaki kurum olan ABD Merkezi Haberalma Teşkilatı'nın (CIA) tarafından açıklanıyor. Raporun ABD basına geçtiğimiz hafta sızan bölümlerinde CIA'nın özellikle El Kaide zanlılarını elektrikli matkapla tehdit ettiği ve yan odada boşa silah patlatarak infaz gerçekleştiriyormuş izlenimi verdiği ortaya çıkmıştı. ABD Başkanı Barack Obama, Bush döneminde yapılan bu işkencelerin bir daha tekrarlanmaması için harekete geçti.
CIA KARARDAN MEMNUN
Yapılan yeni düzenleme ile CIA bundan böyle gözaltı ve sorgulamalar sırasında bağımsız bir kurum gibi hareket edemeyecek. Obama'nın önceki gün onay verdiği yeni sorgu birimi Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı olacak. İstihbarat uzmanları, FBI yetkilileri ve hukukçular da bu birimde görev yapacak. Ayrıca yapılan her sorgulama hakkında Beyaz Saray'a doğrudan bilgi verilecek. CIA'nın terör şüphelerine uyguladığı sorgulama tekniklerinin 'kapalı kutu' olmaktan çıkması ve şeffaflığın sağlanması adına Obama yönetiminin attığı bu adımın önemli olduğu yorumu yapılıyor. Associated Press ajansına konuşan hükümetten üst düzey bir yetkili, "Yüksek Önemde Zanlı Soruşturma Birimi" adı verilen grubun kurulması kararının CIA tarafından da memnuniyetle karşıladığını belirtti. Başkan Obama, seçilmeden önce selefi Bush yönetiminin işkence içeren sorgu tekniklerine yönelik ağır eleştirilerde bulunmuştu.
ZANLININ BAŞINA SİLAH DAYANDI
ABD basınının gündemindeki zanlılardan biri de Abdül el Naşiri. İddialara göre, CIA sorgu uzmanları, Kasım 2002'de tutuklanan ve 4 yıl süreyle CIA'nın yeri bilinmeyen "hayalet cezaevlerinde" kalan Naşiri'nin başına silah dayadı.
12 işkence dosyası daha
CIA'NIN raporu aslında 2004 tarihinde hazırlandı. Bush yönetiminin çekinceleri nedeniyle gün yüzüne çıkarılmayan rapor, daha önce üzerine siyah mürekkeple sansürlenerek yayımlanmıştı. Amerika Sivil Özgürlükler Sendikası'nın açtığı bir dava sonucundaysa, tüm rapor açıklanacak. Adalet Bakanlığı 12 ayrı işkence raporunun daha bulunduğu nu duyurdu. Açıklanacak dosyaların işkenceci CIA yetkililerine yargı yolunu açması bekleniyor.
