İRAN-SUUDİ ARABİSTAN SAVAŞI VE HUSİLER
İran ile Suudi Arabistan arasında Yemen'de yaklaşık 3 yıldır devam eden bir vekalet savaşı var. Bu savaş tüm hızıyla sürerken son dönemde İran destekli Husi militanlarının Suudi Arabistan'a yönelik füze saldırıları arttı. Peki Husiler kim, bu savaştaki rolleri ne? Yemen üzerinden devam eden çatışma ortamı nerelere sıçrar? Taha Dağlı bu soruları, sabah.com.tr için yanıtladı.
SUUDİ ARABİSTAN NE TEPKİ VERMİŞTİ?
Suudi Arabistan o dönemde yanı başındaki Yemen'de iktidardaki İhvan eğilimli siyasi parti olan Islah hareketine karşı İran destekli Husilerin darbesine sessiz kaldı. Aslında Suudi Arabistan, Müslüman kardeşler tehlikesini, İran tehlikesinin üzerinde gördü. Ya da önceliği İhvan'a verdi diyebiliriz.
OPERASYONA ABD NE TEPKİ VERDİ?
Amerika o dönemde Suudi Arabistan'ı yalnız bıraktı diyebiliriz. Yemen'deki operasyona tam olarak destek çıkılmadı. Obama döneminde Suudi Arabistan-ABD ilişkilerindeki krizlerin başlıca sebebi Obama'nın İran'a yönelik yakınlığıydı.
ABD-SUUDİ ARABİSTAN İLİŞKİLERİ
Yemen'de Husiler son olarak Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'a füzelerle saldırdı. Ondan önce balistik füze fırlatmışlardı. Ve yine son günlerde Suudi Arabistan'a ait F-15 savaş uçağını düşürdüler. Tüm bunlar olurken Suudi Arabistan, ABD'den 12 milyar dolarlık silah satın aldı. Suudi Arabistan veliaht Prensi ve aynı zamanda Savunma Bakanı olan Muhammed Bin Selman'ın son Washington ziyaretinde ABD Başkanı Trump, silah kataloğu üzerinden tanıtıp yapıp, Suudi Arabistan'a sattıkları savaş uçakları, tanklar ve silahları fiyatlarıyla göstermişti. O olay sonrası 1 milyar dolarlık yeni silah satışı da yapıldı.
OPERASYON SONUÇ VERDİ Mİ?
3 yıla yakın süredir devam eden bir operasyon var. Ve Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon bundan sonuç alabilmiş değil.
İRAN FAKTÖRÜ NEDİR?
İran bu operasyonda Husi militanlarının en büyük destekçisi oldu. İran olmasa, Suudi Arabistan istediği sonucu kısa sürede alırdı.
HUSİLER ALİ ABDULLAH SALİH'İ NEDEN ÖLDÜRDÜ?
Ali Abdullah Salih Arap baharı döneminde Suudi Arabistan'la birlikte hareket ediyordu. Başkanlığı bıraktıktan sonra kontrolündeki silahlı güçlerle birlikte Husi militanlarının yanında yer aldı. Son süreçte ise saf değiştirdi. Bunun bedelini de canıyla ödedi. Husi militanları Ali Abdullah Salih'i öldürerek Suudi Arabistan'a bir mesaj verdi.
KÖRFEZ ÜLKELERİNDEKİ KRİZLERİN YEMEN DENKLEMİNDEKİ YERİ NEDİR?
Haziran ayındaki Katar krizi ile Kasım ayındaki Lübnan krizleri, Suudi Arabistan-İran gerginliğinin sonuçlarıydı. Suudi yönetimi Katar'ı da Lübnan'ı da İran'la birlikte hareket etmekle suçladı. Ama bu iki krizden de umduğu sonuçları aldı diyemiyoruz.
HUSİLERİN FÜZE SALDIRILARI YENİ BİR ÇATIŞMA ALANI DOĞURUR MU?
Yemen'de bir vekalet savaşı var. Ve Husiler bu savaşta son 2 ayda iki kez balistik füzelerle direkt Suudi Arabistan'ı hedef aldı. Bu denklemde İran ile Suudi Arabistan'ın bireysel olarak bir savaşa tutuşmaları çok beklenen bir durum değil. Ancak vekalet savaşı olarak, Lübnan gibi diğer ülkeler üzerinden yeni bir çatışma alanı çıkabilir.