Anadolu Efes'in Tarım Bakanlığı desteğiyle Türkiye'de arpa ekim alanlarını genişleterek uyguladığı sözleşmeli çiftçiliğin geçmişi 30 yıl öncesine dayanıyor. TÜBİTAK ve Tarım Bakanlığı'yla ortak çalışmalar yürüten şirket, Türkiye'nin tek maltlık arpa üreticisi konumunda ve iki ayrı malt tesisinde bu üründen yılda 150 bin ton işliyor. Sözleşmeli çiftçilik sistemiyle Türkiye genelinde 8 bin 200 aileden yılda 60 milyon liralık arpa alımı yapıyor. Efes'in tek işi arpa üretmek değil. Maltlık arpa tohumu geliştirmeye de ciddi yatırım bütçesi ayıran şirket, Konya'nın Çumra ilçesindeki Ar-Ge tesislerinde de Prof. Dr. Ahmet Engin liderliğinde bir ekiple 15 farklı arpa tohumu geliştirdi. Bu tohum türlerinden ikisi şu anda dünya tarımı açısından büyük öneme sahip. Fırat ve Atılır adındaki bu iki tür, Adıyaman ve Trakya'da çiftçi ailelerin hayatını değiştiriyor. Efes Kurumsal İletişim Direktörü Mustafa İlgün, Adıyaman'da 500 ailenin Atılır ve Fırat türlerini ekerek geçimini sağladığını söylüyor. İlgün, "Adıyaman Efes'in toplam ihtiyacının yüzde 40'ını karşılıyor. Bu da yılda yaklaşık 24 milyon liraya karşılık geliyor" diyor.
Şerbetçiotu Bilecik'i zengin etti
Sadece maltlık arpa değil, bira üretiminde kullanılan bir başka tarım ürünü şerbetçiotunu da Türkiye'de yalnızca Efes alıyor. Tüm denemelere rağmen Bilecik'in Pazaryeri ilçesinden başka yerde yetişmeyen şerbetçiotu için Efes, 1974'ten bu yana araştırmalar yapıyor. Mustafa İlgün, "Şerbetçiotunu 5 dönümlük arazide bile eken köylü lüks bir hayat yaşayacak kadar iyi kazanıyor. Çünkü nadir yetişen bir ürün. Maltlık arpadan 7 kat değerli. Biz bu ilçede 74'te sıfırdan üretime başladık. Şu anda 500 aileyle çalışıyoruz. Son 10 yılda da ekim alanını yüzde 60 büyüttük" şeklinde konuştu.
Adıyamanlı'nın tek şansı
Adıyaman'da
çiftçilere sadece tarlalarında nadir ekebilecekleri bir ürün sunmakla kalmayıp, kamyoncusundan gübrecisine herkesin organize ticaretle de tanışmasını sağladıklarını belirten Mustafa İlgün, "Efes olarak bundan böyle pazarlama odaklı stratejimizi üreticilere doğru kaydırmayı planlıyoruz. Bütün çiftçilerimiz yılda bir kez eğitimden geçiyor" şeklinde konuştu. Efes, ihtiyacı olan arpanın yüzde 20'sini hâlâ yurtdışından temin ediyor. İlgün, bu oranı azaltmak için Adıyaman'da 200 aileyi daha sisteme katacaklarını söyledi.
Fırat Moldova'da deneniyor
Mustafa
İlgün, Atılır ve Fırat arpa türlerinin soğuk hava ve kuraklığa dayanıklı olduğu için Birleşmiş Milletler (BM) tarafından da takip edildiğini belirterek sözlerini şöyle sürdürüyor: "Trakya iklimiyle çok benzeyen Moldova'da Fırat türünün üretilmesi için çalışmalar başlattık. Moldova hükümeti de destekliyor. Deneme ekimleri yapıldı. Eğer Fırat bu topraklarda verimli olursa projeyi uzun vadede tüm Rusya steplerine yaymayı planlıyoruz."
