Sağlık Bakanlığının ilaçta sahteciliği önleyecek İlaç Takip Sistemi, Temmuz ayından itibaren hayata geçirilecek. Her ilaca bir kimlik numarası verilecek sistem sayesinde sahtecilik önlenecek, piyasaya çalıntı ve tarihi geçmiş ilaç sürülemeyecek.
Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürü Mahmut Tokaç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 1 Temmuzdan itibaren piyasada ''karekod''lu ürünler bulunmaya başlayacağını söyledi.
Uygulamanın başında bu ürünlerden yoğun miktarda bulunmasını beklemediklerini ifade eden Tokaç, ''1 Ekime kadar karekodsuz ilaçların üretimi devam edebilecek. Ama 1 Ekimden sonra artık karekod bulunmayan ilaçlar üretilemeyecek. Bu tarihten önce üretilen ürünler ise karekodlu ilaçlarla birlikte 1 Ocak 2010'a kadar piyasada bulunabilecek'' diye konuştu.
Sistemin ''Girişte kayıt, çıkışta kontrol'' şeklinde işleyeceğini belirten Tokaç, uygulamaya ilerde depoların da dahil edilmesinin planlandığını bildirdi.
Karekod sayesinde, kimliklendirilen ilaçların eczanelerden satış sırasında anında tespit edilebileceğini anlatan Tokaç, reçetenin Sosyal Güvenlik Kurumunun sisteminde kesinleşmesinin ardından ürünün ilaç takip sisteminden düşeceğini belirtti.
İlaç sanayinin sistem için gerekli hazırlıkları yaptığını, eczanelerin büyük çoğunluğunda da yazılım bulunduğunu ifade eden Tokaç, ''Sistemin uygulamaya geçmesi için basit bir güncelleme gerekiyor. Çok büyük bir altyapıya ihtiyaç yok'' dedi.
SİSTEMİN YARARLARI
Tokaç'ın verdiği bilgiye göre, İlaç Takip Sistemi'nin getireceği yararlar şunlar:
-Sahte ilaç, kupür ve miadı dolan ilaçların piyasaya sürülmesi önlenecek.
-İlaçların eczanelerin rafında miadının dolması önlenecek. Sistem başladığında ilaçların kaydedilmesi zorunluluğu olmayacak. Sadece satış yapılırken kontrol etme zorunluluğu getirilecek. Ancak Sağlık Bakanlığı, eczacılara girişte ilaçların kaydedilmesini önerecek. Böylece stok ve miat kontrolü yapılabilecek.
-Son zamanlarda eczane soygunlarında büyük artış yaşanıyor. Sistem, çalıntı ilaçların piyasaya sürülmesini de önleyecek.
-Sistemin en önemli faydalarından birisi de ilaç güvenliğini öngörmesi. Vatandaşın elindeki ilaçların da iadesini gerektiren birinci derece ilaç geri çekmeleri artık daha sağlıklı yapılabilecek.
SİSTEM NASIL İŞLEYECEK
Her ilacın kimlik numarasını içerecek karekod, ilaç ambalajlarında hem izleme hem de geri ödeme amacıyla kullanılacak. Karekod ifadesi, ilgili tüm mevzuattaki ''kupür'' ya da ''kupür ve barkod'' ifadelerini de karşılayacak.
1 Temmuzdan itibaren ambalajlarında karekod bulunan ilaçlar, Bakanlık İlaç Takip Sistemine kaydı yapılmak suretiyle ayrıca kupür aranmaksızın piyasaya verilebilecek.
Kupür bulunan bir ambalaj üzerine karekod konularak İlaç Takip Sistemine kaydı yapılan ilaç, ambalaj üzerindeki kupür tekrar kullanılmasını tamamen engelleyecek şekilde çizilerek, baskı ile veya benzeri bir yöntemle iptal edilerek piyasaya verilecek.
Karekodun kupür üzerine konulması da iptal olarak kabul edilecek. Karekod etiket şeklinde uygulanacak ve kupür üzerine yapıştırılacaksa, mevcut kupür önceden iptal edilecek.
1 Ocak 2010 tarihinde piyasada bulunan kupürlü ürünler üzerine, ruhsat/izin sahipleri tarafından etiket veya benzeri bir yöntemle karekod konulacak. Bu işlem, firmanın kontrolü altında olmak üzere, ecza depoları ya da eczanelerde de yapılabilecek.
Periton diyaliz solüsyonları, tıbbi mamalar ve enteral beslenme ürünleri hariç olmak üzere serumlar, radyofarmasötikler, sıfır dereceden daha soğuk ortamlarda bekletilmesi zorunlu olan soğuk zincir ürünleri ile alerji aşıları gibi kişiye özel üretilmiş ilaçlar 1 Ocak 2011 tarihine kadar karekod uygulamasının kapsamı dışında olacak.
