Başbakan Erdoğan'ın, "Yunus Emre, Mevlana, Hacı Bektaşı Veli, Karacaoğlan, Pir Sultan Abdal bu toprakların mayasını yoğururken; Cudi'nin, Munzur'un eteklerinde dolaşan dengbejler de aynı topraklara, aynı kardeşlik mayasını atıyor" diye bahsettiği dengbejler (Kürt ozanları), bu söylemi sevinçle karşıladı. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından tahsis edilen Dengbej Evi'nde görüştüğümüz, "Diyarbakır Bülbülü" olarak anılan Seydoyı Boyacı, "Diyarbakır'da 25 dengbej kaldı. Hepimiz köylerimizden koptuk, yeni bir çevre oluşturana kadar epey bir zaman geçti. Bu kültür yavaş yavaş yok olmaya başladı. Başbakan bu kültüre sahip çıksın. Bizi dinlemesini istiyoruz. İnşallah yakın zamanda barış kilamları (sesli yapıtlar) söyleyeceğiz. Anaların ağlamasını istemiyor. Biz de istemiyoruz" dedi.
ONU YEDİ KAT GÖĞE ÇIKARALIM
Muhamedi Derik'i olarak bilinen Mehmet İnce ise, Başbakan'a kendilerini hatırladığı için teşekkür ederek, "Biz divânımızda masallar, yaşanmış olaylar anlatıyoruz. Çok fazla acı çekildiği için son zamanlarda sürekli bu acıları anlattık. Artık biz de barışı, mutluluğu, huzuru anlatmak istiyoruz. Başbakan divânımıza buyursun. Ona barış tınılarını söyleyelim. Başbakan'ı sözlerimizle yedi kat göğün üzerine çıkaralım. Bu kanı durdursun, onu sözlerimizin baş tacı yapalım" diye konuştu.
TÜRK ÂŞIKLARLA BULUŞALIM
Dengbejlerden Yusuf-i Fari de, "Kürt açılımından umutluyuz. Sürece bir katkı da biz yapalım. Bizi Türk aşıklarla bir araya getirsinler. Barışı ve yaşanan acıları sözlere vurup anlatalım. Başbakan da, DTP de diğerleri de gelip bizi dinlesin ve duygularımıza ortak olsunlar" dedi. Dicle-Fırat Kültür Merkezi yetkililerinden Osman Xunaw ise dengbejleri iki yıl önce bir çatı alında topladıklarını ifade ederek şunları söyledi: "Dengbejlik Mezopotamya toprağındaki tüm kültürlerde var. Geçen günlerde kaybettiğimiz Aram Tigran da çağdaş bir dengbejdi. Dengbejlerin sözlerine kulak versinler. Bu süreçte üzerlerine düşeni yapmaya hazırlar."
SESE HAYAT VERENLER
Kürtçe'de "sese hayat veren" anlamına gelen "dengbêj", Kürt kültürüne ait destanları, aşk hikâyelerini, isyanları, masalları, tarihi olayları herhangi bir enstrüman kullanmadan, sesleri ile canlandıran Kürt ozanlarına verilen isim. Dengbejler, bir hikâyeyi 12 saat aralıksız anlatabiliyor. Diyarbakır Belediyesi, iki yıldır Dengbej Evi'nde örgütlenen dengbejlere hem yemek, hem de bedava seyahat etmeleri için paso veriyor.
DENGBEJ ANLATIMINA BİR ÖRNEK: HUSO İLE NAZE
Huso ile Naze severek evlenmişlerdir. Huso ölümcül bir hastalığa yakalanır. Bedeni çürümeye başlar ve kokar. Abisinin karısı, eşine "Ya bu kardeşini evden atacaksın ya da ben çekip giderim" der. Bunun üzerine abisi Hüso'yu, Hesen Evdal Nehri'nin yanına atar. Naze ise çok güzeldir. Bunu kıskanan kadın, Naze'yi de babasının evine gönderir. Babası da Naze'yi zengin bir adama verir. Naze, yeni eşinin evine giderken, "Madem beni götürüyorsunuz izin verin de Huso'dan helallik isteyeyim" der. İzin verirler. Naze, Hüso'ya "Dilini emeyim, hastalığın bana da geçsin" der. Hastalığın kendisine bulaşmasını sağlayan Naze, Hüso'nun ardından ölür.
