1974 yılındaki Kıbrıs Barış Harekâtı sırasında kaybolan 9 Rum askeri ile ilgili Kıbrıs Rum Kesimi'nden 18 kişinin Türkiye aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde (AİHM) açtığı davada Türkiye suçlu bulundu. AİHM'nin temyizi olarak bilinen Büyük Daire, harekât sırasında Türk ordusu tarafından esir alındıktan sonra kaybolan kişilere ilişkin olarak, Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni ihlal ettiği yönünde geçtiğimiz yıl alınan kararı onadı. Buna göre Türkiye, 'yaşama hakkını' düzenleyen 2. madde, 'insani olmayan ve alçaltıcı muameleyi' yasaklayan 3. madde ve 'özgürlük, güvenlik hakkını' düzenleyen 5. maddeyi ihlal etmekten suçlu bulundu. Mahkeme, Türkiye'nin 18 başvuru sahibine 12'şer bin euro ve toplam mahkeme masrafı olan 8 bin euroyu ödemesine hükmetti. Başvuru sahiplerinin 9'unu harekât sırasında ölen kayıplar, diğerlerini ise kayıpların yakınları oluşturuyor.
EMSAL OLACAK
'Varnava' davası olarak bilinen davada mahkeme, kararın gerekçesini, "Türkiye'nin kaybolan kişilere ilişkin etkili bir soruşturma yürütmemesine" bağladı. Türkiye ise mahkemede "geriye dönük etkili bir soruşturma yapmamakla suçlanamayacağı" şeklinde savunma yapmıştı. Çıkan karar, AİHM'de Rumların kayıp iddialarıyla ilgili verdiği ilk hüküm olması ve şu anda mahkeme önünde bekleyen benzer davalara emsal teşkil etmesi açısından önem taşıyor.