TAMPON BÖLGE SİNYALİ: Eğer göç artar 100 bine ulaşırsa, Türkiye'nin içinde değil, uluslar arası toplumla Suriye içinde bir bölge olabilir. Bunun yükünü sadece Türkiye çekemez. Ayrıca sivillerin korunması için içeride tedbir alınır. Alacağımız hiçbir tedbir Kürt kardeşlerimize karşı olmayacaktır. Teröre karşı ya da büyük bir mülteci akınına karşı tedbirlerimiz olur. Belki onları Suriye içinde ağırlamak gerekebilir.
HALEP HASSASİYETİ: Bütün bu coğrafyanın arkasındaki beyin şehir Halep. Halep'te ve etrafta kamu düzeni sağlanamazsa Türkiye de kendini güvende hissedemez. 3 milyon insan Halep ve civarında tehdit altında. BM Genel Sekreteri ile konuşurken UNESCO'yu harekete geçirme konusunda mutabakata vardık. Savaşın da bir ahlakı vardır.
TÜRKİYE'DEKİ KÜRT SORUNU: Irak ya da Suriye'deki Kürtlerin ülkeleri ile aidiyetleri ile bizdeki Kürtlerin devletle toplumun geneliyle iç içe geçmişliği aynı değil. Türkiye Kürt meselesini kendi içinde çözer ve rayına oturtur. Suriye'deki gelişmelerin Türkiye'nin kaderini değiştireceğini düşünenler Türkiye'ye güvenmiyor.
YANLIŞ ÖRÜLMÜŞ DUVAR: Ortadoğu'daki sınırlar yanlış örülmüş bir duvara benziyor. Bir taşı çekseniz tüm duvar çöküyor. 'Yanlış örülmüş duvarı tartışmak yerine o sınırlara saygı gösterelim ama o sınırları Avrupa'da olduğu gibi anlamsız kılalım' diyoruz muhataplarımıza. Sık sık gündeme gelen o harita (BOP) parçalayıcı bir haritadır. O haritayı engellemek istiyorsak daha büyük haritaları gerçekleştirmemiz lazım.
SURİYE'YE SIZAN PKK'LILAR: PYD orada eskiden beri de vardı. PKK unsurları Suriye'ye sızdılar. Sayıları, nerede oldukları bizce malumdur. PYD ile sızanlar arasındaki ilişki felsefi yakınlığın ötesine geçti.
"ALLAH AŞKINA NERDE BU ÇÖKÜŞ?": Allah aşkına nerde bu çöküş? Suriye'de sorun yaşıyoruz diye... Mısır ile tarihin en büyük iş birliğini yapıyoruz. Yunanistan'la, Rusya ile yapacağız. Bir Suriye de sıkıntı var diye komşularla sıfır sorun iflas etti deniyor. Akıl alır tarafı yok.
KILIÇDAROĞLU'NA TEPKİ: Her gün hakaret ediyor. Eleştiri değil açık hakaret. Nasıl bir Suriye istiyor CHP? Açıklamalarına bakın bir sıralama bile yok. İlliyet bağı bile yok önermelerde. Özne olarak Esad ve Baas'tan tek kelime bahsetmiyor. 'Biz olsaydık konteynır kentleri kurmazdık bunlar insanın başına bela açar' diyor. Kılıçdaroğlu'nun bela dediği kız çocukları, kadınlar. Size sığınanlara 'bela' diyeceksiniz. Öbür taraftan 'Suriye'de her gün onlarca insan ölüyor' diye bizi eleştireceksiniz.
BARZANİ İLE İSTİŞARE
Barzani son bir yılda iki kez geldi. Bizden gidiş olmadı. Son gelişmeler görüşmeyi öne almamızı gerektirdi. Barzani ile açık bir şekilde bölgedeki gündemleri paylaşıyoruz. İstişare ve perspektif paylaşımı olan bir ziyaret. Barzani terörle mücadelede destek vereceğini söylemişti. Türkiye ziyaretleri sonrasında bölgesel yönetimin daha net tavırları oldu ancak bunlar bizim için yeterli değil.
SURİYE OLAYI TURNU SOL
Suriye olayı herkes için bir turnusol işlevi gördü. Kim nerde duruyor, neyi savunuyor gördük. BM için de büyük sınav oldu. BM mevcut yapısıyla krizlere tepki vermede ne kadar yavaş kaldı gördük. Kapsamlı bir reform şart. Eğer BM net bir tavır sergilese Esad bu katliamları yapamazdı.