TBMM Genel Kurulunda, mükelleflere vergi indirimi, Ahilik Esnaf Sandığı kurulması, yabancılar ile gurbetçilere konut ve iş yeri satışında KDV istisnası, TEDAŞ ve tarımsal kredi alacaklarının yeniden yapılandırılması düzenlemelerini de içeren "torba kanun teklifinin" birinci bölümü kabul edildi.
TBMM Genel Kurulunda görüşülen Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin birinci bölümünde kabul edilen maddelere göre, Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri tarafından kullandırılan ve 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla takip hesaplarında izlenen tarımsal kredi alacakları, kanun yürürlüğe girdiği tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar banka/kooperatife başvuruda bulunulması kaydıyla yeniden yapılandırılacak.
Borçlara uygulanan faiz yüzde 11 ile sınırlandırılacak. Bunun yüzde 6'sı Hazine, yüzde 5'i çiftçi tarafından karşılanacak.
Yapılandırmaya esas tutarın defaten ödenmesi veya taksitlendirilmesi halinde ilk taksidi, 2017 yılının ekim ayı sonuna kadar, izleyen taksitleri 2018 yılının ekim ayından başlamak üzere her yıl tekabül ettiği ayda toplam beş taksitte ödenecek.
Bu düzenlemeden önce borçlarını yapılandıran ve ödemeleri devam eden borçlular, talep etmeleri halinde, bu düzenlemenin taksitlendirmeye ilişkin hükümlerinden kalan borç tutarı esas alınarak yararlandırılacak. Bu düzenlemeden yararlanılması için dava açılmaması veya açılmış davalardan vazgeçilmesi şartı aranacak.
Yapılandırılan alacakların taksitlerinden herhangi birisinin vadesinde ödenmemesi halinde, ödenmeyen tutarın 90 gün içinde faizi ile birlikte ödenmesi şartıyla düzenlemeden yararlanılmaya devam edilecek. Ancak taksitlerin bu sürede de ödenmemesi durumunda, yeniden yapılandırma iptal edilerek, banka veya Tarım Kredi Kooperatifleri mevzuatı doğrultusunda borcun tamamı muaccel hale gelecek.
- Hazine Müsteşarlığınca ödenecek
Bu düzenlemeye göre yapılandırma ve taksitlendirme nedeniyle oluşacak gelir kayıpları, borçlunun ödemeyi yaptığı tarihi takip eden ayda yapılan talep üzerine, Hazine Müsteşarlığı tarafından banka veya kooperatife aktarılmak üzere Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliğine, Hazine Müsteşarlığı bütçesinde yer alan ilgili harcama tertiplerinden gider kaydedilerek ödenecek.
Yapılandırmaya esas tutarın borçlu tarafından defaten ödenmesi halinde, hesaplanan tutarın tamamı Hazine Müsteşarlığınca, banka veya kooperatife aktarılmak üzere Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliğine defaten ödenecek.
Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketinin (TEDAŞ) elektrik tüketiminden kaynaklanan alacaklarından, vadesi 15 şubat 2017 tarihi itibarıyla geldiği halde düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ödenmemiş olan borçlar yeniden yapılandırılacak.
TEDAŞ'ın tarımsal sulamada kullanılan elektrik tüketiminden kaynaklanan alacaklarından, vadesi 15 şubat 2017 tarihi itibarıyla geldiği halde ödenmemiş olan borçlar da yeniden yapılandırılacak. Borçlu, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar, elektrik dağıtım şirketine iletilmek üzere TEDAŞ'a yazılı başvuruda bulunacak ve ilk taksidi 2017 yılının ekim ayının sonuna kadar ödeyecek.
TEDAŞ'a ait olup tahsilatı özelleştirilen elektrik dağıtım/perakende satış şirketlerince sürdürülen alacaklar da bu hükümlerden yararlanacak.
Hesaplanan tutarın ilk taksit ödeme süresi içinde tamamen ödenmesi halinde, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz uygulanmayacak; Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar üzerinden ayrıca yüzde 50 indirim yapılacak.
Borçlu; 6, 9, 12 veya 18 eşit taksit ödeme seçeneklerinden birisini seçecek.
- İlk 2 taksidi ödemeyen hakkını kaybedecek
İlk iki taksidin süresinde tam ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi halinde, bu düzenlemeden yararlanma hakkı kaybedilecek.
Ödenecek alacaklarla ilgili olarak, tatbik edilen hacizler yapılan ödemeler nispetinde kaldırılacak. Bu düzenlemeden yararlanmak için borçluların dava açmamaları veya açılan davalardan vazgeçmeleri şart olacak.
Bu düzenlemeden önce dava konusu edilen veya icra takibi başlatılan alacaklar için borçlunun bu düzenlemeden yararlanmak için başvuruda bulunması halinde davalar sonlandırılacak, icra ve takip işlemleri durdurulacak.
Geliştirme ve Destekleme Fonundan kullandırılan Irak Programı kredilerinden, Türkiye İhracat Kredi Bankası tarafından takip edilen alacaklar da yapılandırılacak. Bu yapılandırmadan yararlanmak için de borçlunun dava açmaması açılmış davalardan vazgeçmesi şartı aranacak.
- Vergisini düzenli ödeyen mükellefe indirim
Gelir Vergisi Kanununun 121. maddesi, "Vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi" başlığıyla yeniden düzenleniyor.
Buna göre; ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar ile kurumlar vergisi mükelleflerinden (finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans ve emeklilik şirketleri ile emeklilik yatırım fonları hariç olmak üzere) belirlenen şartları taşıyanların yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin yüzde 5'i, ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirilecek.
Hesaplanan indirim tutarı, her hal ve takdirde 1 milyon liradan fazla olamayacak.
İndirilecek tutarın ödenmesi gereken vergiden fazla olması durumunda kalan tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilecek. Bu süre içinde mahsup edilemeyen tutarlar ret ve iade edilmeyecek.
Gelir vergisi mükelleflerinin yararlanacağı indirim tutarı ticari, zirai veya mesleki faaliyet nedeniyle beyan edilen kazançların toplam gelir vergisi matrahı içerisindeki oranı dikkate alınmak suretiyle hesaplanan gelir vergisi esas alınarak tespit edilecek.
Söz konusu indirimden faydalanabilmek için indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmesi ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin kanuni süresinde ödenmesi gerekecek.
Kanuni süresinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler bu şartın ihlali sayılmayacak. Her bir beyanname itibarıyla 10 liraya kadar yapılan eksik ödemeler bu şartın ihlali sayılmayacak.
İndirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı (vergi cezaları dahil) bin liranın üzerinde vadesi geçmiş borcunun bulunmaması şartı aranacak.
İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında Vergi Usul Kanununun "kaçakçılık suçları ve cezaları" başlığı altındaki sayılan fiilleri işlediği tespit edilenler, bu madde hükümlerinden yararlanamayacak.
- Şartları taşımadığı belirlenirse vergiyi ödeyecek
Vergi indiriminden yararlanan mükelleflerin, öngörülen şartları taşımadığının sonradan tespiti halinde ilgili vergilendirme döneminde indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilecek.
Bakanlar Kurulu, indirim oranını ve 1 milyon liralık tutarı iki katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, kanuni oran ve tutarına getirmeye yetkili olacak.
Damga vergisine tabi kağıtlar arasında yer alan inşaat sektörüne ilişkin farklı sözleşme türlerinde oranların farklılaştırılmasına ve kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının desteklediği sosyal sorumluluk kapsamındaki projelerin başlangıç maliyetlerinin düşürülmesi amacıyla desteği sağlayanlar ile proje yürütücüleri arasında düzenlenen kağıtların damga vergisinden istisna tutulmasına imkan veriliyor.
