İngiliz
yayın kuruluşu BBC'nin Türkçe servisi, 2011'de bilgi edinme yasası kapsamında yapılan bir başvuru üzerine gizliliği kaldırılan ABD Dışişleri Bakanlığı belgelerine ulaştı. İlk kez kamuoyuna açıklanan belgeler arasında 12 Eylül darbesi sırasında ABD'nin Türkiye'deki diplomatik temsilcilikleriyle Dışişleri Bakanlığı arasında yapılan yazışmalar da yer alıyor. Yazışmalar 12 Eylül ile 5 Kasım 1980 tarihlerini kapsayan 10 adet yazışmadan oluşuyor. İlk kez kamuoyuyla paşlaşılan belgelerden birinde "gizli", yedisinde "özel" ibaresi yer alıyor. Diğerleri ise "tasnif dışı" olarak nitelendirilmiş.
BÜYÜKELÇİ RAPORLAMIŞ
Belgelerden ilkinin, 12 Eylül günü darbeden kısa süre sonra yazıldığı anlaşılıyor. Dönemin ABD Ankara Büyükelçisi James Spain'in imzasını taşıyan belge, "Ordunun yönetime el koymasının ardından ABD-Türkiye ilişkileri" başlığını taşıyor. Yazıda, "mevcut askeri liderlerin tamamını iyi tanıyoruz ve özellikle de NATO üyeliği başta olmak üzere Türkiye'nin güvenlik ya da dış politikasında değişim yaşanacağı yönünde bir endişe taşımamıza da gerek yok" vurgusu yapılıyor.
ABD'YE TAVSİYELER
ABD Büyükelçisi, Dışişleri Bakanlığı'na tavsiyelerde de bulunuyor: "Bu ilk günlerde daha da önemli olan ise bizim kamuoyu önündeki tutumumuz. ABD devleti adına konuşan sözcülere, durumu yakından takip ettiklerini söylemelerini ve yorumlarını Türkiye'nin NATO üyeliği gibi dış politika yaklaşımlarında herhangi bir değişim görmeyi beklemedikleri yönündeki ifadelerle sınırlı tutmalarını öneriyoruz."
DARBE GÜNÜ CUNTACILARLA TOPLANTI
Yine aynı yazışmadan, 12 Eylül günü ordu komutasıyla NATO üyesi ülkelerin büyükelçileri arasında bir toplantı planlandığı da anlaşılıyor.
