Yeni Anayasa için oluşturulan komisyon, daha önce bilim kurulu tarafından hazırlanan taslak metin üzerinde çalışmalarına başladı. Cumhurbaşkanlığı, parti ve grup kurmaylarının katıldığı geniş kapsamlı toplantıların ikisine de Başkan Recep Tayyip Erdoğan başkanlık etti.
İYİLEŞTİRİLMİŞ CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİ
Taslağın en önemli bölümlerini ise Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin uygulamadan elde edilen tecrübelere de dayanılarak revize edilmesi oluşturuyor. Yasama, yürütme ve yargı dengesine ilişkin hassas bir ayar yapılması planlanıyor.
AK Parti kurmayları, muhalefetin "içi boş güçlendirilmiş parlamenter sistem" önerisine karşılık kendilerinin de "İyileştirilmiş Cumhurbaşkanlığı Sistemi" ile halkın önüne çıkacaklarını belirtiyor.
ÜÇ ÖNEMLİ DÜZENLEME
Taslak metninde "parlamentonun güçlendirilmesi ve denetim yetkisinin arttırılması" için üç önemli öneri de bulunuyor. Değerlendirilen çarpıcı öneriler şöyle:
GÜVENOYU: Parlamenter sistemde hükümetler güvenoyu ile göreve başlıyordu. Ancak Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nde böyle bir mekanizma öngörülmedi. Yeni hazırlanan taslak ise bakanların güvenoyu almasına ilişkin alternatifli bir öneri yer alıyor. TBMM'de, Kabinenin tümünün, ABD sisteminde olduğu gibi sadece bazı bakanların (Milli Savunma, Adalet, İçişleri, Dışişleri gibi) ya da farklı ülke uygulamalarında olduğu gibi tüm bakanların tek tek güvenoyu alması gibi alternatifler bulunuyor. Bu durumda TBMM'de yapılan oylamada yeterli oyu alamayan bakanlık yapamayacak.
GENSORU: Meclis'in denetim yetkisinin güçlendirilmesi için gensoru uygulamasının geri getirilmesi de tartışılıyor. Bu kapsamda bakanlar için belli sayıları bulmak koşulu ile gensoru önergesi verilebilecek. Daha önce de olduğu gibi belli sayıya ulaşılıp önerge kabul edilirse ilgili bakan düşmüş olacak.
SÖZLÜ SORU ÖNERGESİ: Bir başka öneri de sözlü soru önergesi uygulamasının yeniden getirilmesi. Milletvekilleri geçmiş dönemde yani parlamenter sistemde olduğu gibi sözlü soru önergesi verebilecek. Bakanlar belli günlerde TBMM'ye gelip milletvekillerinin sorularını yanıtlayacak.
