Kış aylarında soğuk hava, kapalı ortamlarda zaman geçirme, hasta kişilerle temas etme gibi faktörlere bağlı olarak nezle, grip, bronşit ve zatürre gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarının görülme sıklığı artıyor. Ayrıca var olan hipertansiyon, kalp hastalığı gibi birçok kronik hastalık da soğuktan etkilenip alevlenebiliyor.
Acıbadem Taksim Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Edvin Murrja, kış aylarını sağlıklı geçirmeniz için kaçınmanız gereken alışkanlıkları anlattı, önemli önerilerde bulundu...
1- 'KISA MESAFE' DİYEREK İNCE GİYİNMEYİN
Vücudun ısı dengesini değiştirecek
noktalara dikkat edin. Örneğin ev ile
iş ortamında ideal sıcaklığın sağlanması
ve korunması çok önemli. Dünya Sağlık
Örgütü'nün önerdiği sıcaklık; oturma odasında
21, diğer odalarda 18 derecedir. Oluşan
hızlı ısı değişiklikleri farkında olmadan
hastalığa davetiye çıkarabiliyor. Bu
nedenle ortamlar arasındaki ısı geçişlerini
önemseyin. Örneğin herhangi bir yere
giderken kısa mesafe diye aldanmayın,
giyiminize özen gösterin.
2- GÜNDE BİR BARDAK PORTAKAL SUYU HASTALIKLARIN KALKANI
Kışın sabit tek tip beslenme tarzı ile
besin ihtiyacı karşılanmayacağı gibi, oluşabilecek
vitamin ve mineral eksikliği de
vücut direncini düşürerek hastalıklara
yakalanma riskini önemli ölçüde artırıyor.
Bu nedenle kış mevsiminde enerji, vitamin, mineral açısından zengin kış meyve ve sebzelerinden olabildiğince faydalanmanız gerekiyor. Süt ve süt ürünleri tüketmeyi, balık yemeyi, taze sıkılmış portakal suyu içmeyi unutmayın. Balık, içerdiği omega-3 nedeniyle kalp ve damar sağlığı açısından çok önemli. Ayrıca kış aylarında daha fazla ihtiyaç duyduğumuz A, B1, B2 ve D vitaminleri balıkta bolca var. C vitamininden zengin portakal suyu da günde bir bardak içilirse, özellikle viral enfeksiyonlara karşı önemli bir savunma sağlıyor.
3- TEK BİR KALIN KIYAFET YERİNE KAT KAT GİYİNMELİSİNİZ
Kıyafet seçerken soğuktan koruyacak şekilde giyinmeli ancak aşırı terlememeye de özen göstermelisiniz. Çünkü terlemeyle beraber hızlı sıcaklık değişimleri, özellikle solunum yolu hastalıklarına her zaman davetiye çıkarıyor.
Ayrıca soğuktan korunmak için tek bir kalın kıyafet yerine, iki-üç kat pamuklu ince giysi tercih edin. Kat kat giyinmek; bir çeşit yalıtım görevi üstlenen, fazladan bir hava tabakası oluşturuyor. Bu sayede vücut ısısının daha iyi korunması sağlanıyor.
Sıcaklık durumuna göre şapka, eldiven ve atkı; en çok ısı kaybı yaşanan vücut bölgelerinin olmazsa olmaz aksesuvarları.
4- SPORU İHMAL ETMEMEK GEREK
Kış aylarında yaptığımız bir
başka hata da, havanın soğuması
nedeniyle sporu
bırakmak. Spor,
vücuda hareket
kazandırarak bağışıklık
sistemini güçlendiriyor.
Ayrıca endorfin salgılatarak kendimizi iyi hissetmemizi sağlıyor.
Bu yüzden aşırı soğuk olmayan havalarda haftanın en az üç günü 45'er dakika yürümeyi ihmal etmeyin.
5- UYKUSUZ KALMAK HASTALI KLARIN GELİŞMESİNİ HIZLANDIRIYOR
Kış aylarında gerek ısı düzenlenmesi, gerekse gelişen soğuk algınlığı/viral enfeksiyonlar için ek enerjiye ihtiyacımız var.
Ancak geç saatlere kadar uykusuz kalmak, yeterince dinlenememek bu dengeyi bozabiliyor.
Bunun sonucunda da hastalıkların gelişme riski artıyor. Günde yedi-sekiz saat uyumaya, yeterli ve dengeli beslenmeye özen gösterin.
6- SOSYAL HAYATTAN KOPMAYIN ORGANİZASYONLARA KATILIN
Kış mevsiminde sosyal hayattan
kopmak da sıkça yapılan hatalardan
biri. Akşam yapılan organizasyonlarla
hem vücudunuz
endorfin salgılayacak ve kendinizi
daha iyi hissedeceksiniz,
hem bağışıklık sisteminiz
uyarılarak daha sağlıklı
olacaksınız. İş, güç, şehir
hayatı deyip düşük bir
motivasyonla gününüzü
bitirmeyin.
7- GELİŞİGÜZEL İLAÇ KULLANMAYIN
Isı dengesini ayarlayamamak,
doğru beslenmemek,
kapalı ortamlarda kalmak, sigara
kullanımı, direncin düşmesi gibi birçok
faktör kış aylarında nezle, grip, sinüzit,
bronşit gibi enfeksiyonların hızlı yayılmasına
neden oluyor. Bu hastalıkların çoğu;
antibiyotik gerektirmeyen, bol sıvı, istirahat
ve semptom giderici ilaçlarla geçebiliyor.
Ancak semptomlar birbirine benzese de hastalıklar ve alınması gereken ilaç tedavileri çok değişken oluyor. Dolayısıyla hekim önerisi dışında ilaç kullanmamaya özen gösterin, aksi halde antibiyotik direnci ve komplike solunum yolu enfeksiyonları ile uğraşmak zorunda kalabilirsiniz.
8- ELLERİ SIK SIK YIKAMAMAK ENFEKSİYON SEBEBİ
Nezle, grip, diğer solunum yolu enfeksiyonları, gastroenterit gibi hastalıklar ortak kullanılan klavye, mouse, telefon ve kapı kolu gibi eşyalardan hızlı yayılabiliyor.
Ayrıca hasta kişilerle yakın temasta olmak, tokalaşmak bile hastalığın bulaşması için yeterli olabiliyor. Dolayısıyla hastalıklardan korunmak için ellerinizi sık sık yıkamayı ihmal etmeyin, kapalı ve kalabalık ortamlarda bulunmaktan mümkün olduğunca kaçının.
9- VÜCUDUN UYARILARINI DİKKATE ALMALISINIZ
Hava değişimiyle birlikte birçok hastalığın
seyri değişebiliyor. Solunum yolu
hastalıkları daha kolay alevlenebiliyor,
kalp krizleri kışın daha yaygın olarak görülüyor,
hipertansiyon ile diyabet gibi bazı
hastalıklar alışılmış beslenme ve ısı regülasyonun
değişimiyle birlikte kontrolsüz
hale gelebiliyor. Vücudun halsizlik, öksürük,
iştahsızlık, baş ağrısı, göğüs ağrısı gibi
uyarılarını dikkate almadığımızda bu hastalıklar
daha komplike olarak karşımıza
çıkar. Bu nedenle vücudunuz uyarı sinyalleri
verdiğinde gerekli kontrolleri yaptırmayı
ihmal etmeyin ve hekiminizin tavsiyelerine
mutlaka uyun.
10- ÇOK KALIN VEYA ÇOK İNCE GİYİNMEK EN BÜYÜK HATA!
Ofis ya da ev ortamında oda ısısını çok düşük tutup kalın giyinmek de yanlış, ısıyı fazla yükseltip çok ince giysilerle durmak da... Dolayısıyla ortamı biraz ısıtırken giyiminizi de biraz daha kalın kıyafetle değiştirmeniz gerekiyor ki vücudu ısıtma görevini kısmen ortama, kısmen giyime verebilelim. Yoksa kapı açılması veya oda havalandırma gibi durumlarda oluşacak küçük ısı farklarından vücudunuz daha çok etkilenecektir.
