RTÜK Başkanı Davut Dursun, çocukların sağlıklı büyümesi ve obezitenin önlenmesi amacıyla, aşırı tüketimi önerilmeyen yiyecek ve içeceklerin reklamlarının daha etkili denetlenebilmesi için, Sağlık Bakanlığı nezdinde girişimde bulunduklarını belirterek, önümüzdeki günlerde çocuk programlarında bu tür yiyecek ve içeceklerin reklamlarının yapılmasının önleneceğini söyledi.
Uzmanların, her 4 çocuktan birinin obez ya da fazla kilolu olduğuna dikkat çektiklerini ifade eden Dursun, Üst Kurul olarak çocukların fiziksel ve zihinsel açıdan sağlıklı gelişmelerine önem verdiklerini vurguladı. Dursun, çocukların yayınların olumsuz etkilerinden korunması amacıyla, "Akıllı İşaretler", "İyi Uykular Çocuklar" ve "Medya Okuryazarlığı Dersleri" gibi pek çok uygulamayı hayata geçtirdiklerini anlatarak, 3 Mart 2011 tarihinde yürürlüğe giren 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunu hazırlarken, özellikle çocuklar konusunda hassasiyet gösterdiklerinin altını çizdi.
Avrupa Birliği Görsel İşitsel Medya Hizmetleri Yönergesinin 9/2 maddesine kapsamında, besinsel ve fizyolojik etkisi olan, özellikle de yağ, yağa dönüşen asitler, tuz/sodyum ve şeker gibi genel beslenme diyetlerinde aşırı tüketimi tavsiye edilmeyen gıda ve maddeleri içeren yiyecek ile içecek reklamlarının, çocuk programları açısından ayrı bir düzenleme konusu olduğuna dile getiren Dursun, "AB mevzuatına uyum gereğince, 3 Mart 2011 tarihinde yürürlüğe giren kanunun 9/7 maddesi de yönergeye uygun düzenlendi ve 'genel beslenme diyetlerinde aşırı tüketimi tavsiye edilmeyen gıda ve maddeler içeren yiyecek ve içeceklerin ticari iletişimine, çocuk programlarıyla birlikte veya bu programların içinde yer verilemez' hükmü getirildi" dedi.
Söz konusu kanun hükmünün, RTÜK tarafından uygulanabilmesi için 9 Şubat 2012 tarihinde Sağlık Bakanlığına başvurarak, kanunda çerçevesi çizilen gıda ve maddelerin neler olduğunu belirten bir listeye ihtiyaç duyulduğunu bildirdiklerini ifade eden Dursun, şunları kaydetti:
"Ayrıca, şayet böyle bir liste mevcut değilse, Üst Kurulca hazırlanacak reklam örneklerinin Bakanlığa iletilebileceğini de belirttik. Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun bu talebi Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Başkanlığı bünyesinde bir komisyon tarafından değerlendirilmektedir. Çalışma tamamlanıp, Üst Kurulun talep ettiği bilgiler karşılandığında, 6112 Sayılı Yasanın 9/7 maddesi kapsamında yürütülecek işlemlerde Sağlık Bakanlığının verileri esas alınacak. Bu durumda, Bakanlığın verileri bütün yayın kuruluşlarına duyurulacak ve mevzuat çerçevesinde, çocuk programlarında sağlıksız yiyecek ve içeceklerin reklamlarının yapılması Üst Kurul tarafından denetlenecek ve önlenecek.'
Dursun, bir süredir Avrupa ülkelerinde de sağlığı olumsuz etkileyen yiyecek ve içeceklerin radyo ve televizyonlarda reklamlarının yapılmasının yasaklandığına dikkati çekerek, "Televizyonlarda sağlıksız gıda reklamları önlenerek, çocuklar için koruma kalkanı oluşturulacak' diye konuştu.
Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkan Yardımcısı Bekir Keskinkılıç da çocukların artık sokaklarda oyun oynamak yerine evde televizyon karşısında ya da internet ortamında çok vakit geçirdiklerini belirterek, buralardaki yiyecek ve içeceklere ilişkin reklam ve tanıtımların bu tür gıdaların tüketilmesinde çok etkili olduğu söyledi.
Bakanlık olarak çocukluk çağı obezitesi mücadeleye büyük önem verdiklerini ve bunun önlenebilmesi için her türlü tedbiri alacaklarını dile getiren Keskinkılıç, gün içerisinde alınması gereken miktarın çok üstünde enerji veren, yüksek oranda yağ, şeker ve tuz içeren ürünlerin özendirilmemesi gerektiğini vurguladı. Keskinkılıç, şunları kaydetti:
"RTÜK'ün kanununda çocukları zararlı bazı yiyeceklerin ve içeceklerin reklamından korumaya yönelik bir hüküm vardı, ancak bu hükmün uygulanması için bir rehberliğe ihtiyaç duyuluyordu. RTÜK yetkilleri, 'bu ürünlere kendileri tarafından karar verilmesinin kolay olmayacağını' ifade ettiler. Biz de bilim adamlarımızı o çerçevede topladık ve mümkün olduğunca ürünleri sınıf sınıf belirledik. Hazırlanan listede, cipsten, çikolataya, paketlenmiş krakerlerden içeceklere kadar çok sayıda sınıf yer alıyor. Burada kriterleri taşımayan hangi ürünlerin reklamının uygun olmayacağı belirleniyor. Listemiz tamamen bitti. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın görüşünü bekliyoruz. Onlardan görüş geldikten sonra tekrar düzenleyip, RTÜK'e değerlendirmesi için göndereceğiz. Bundan sonra çocuklara başta televizyon olmak üzere medya kanalları aracılığıyla, onların sağlığı için uygun olmayan ürünlerin reklamını daha etkin bir şekilde engelleyeceğiz."
