Doğrudan klima havasına maruz kalmak, yatarken makineyi açık bırakmak ve ortamı havalandırmamak... Sıcak havalarda serinlemek için klimaların bu şekilde bilinçsiz kullanımı önemli sağlık sorunlarına neden olabiliyor.
Memorial Ankara Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü'nden Prof. Dr. Metin Özkan, klimanın neden olabileceği hastalıklar ve korunma yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Doğru klima kullanımı iş performansını artırıyor
Sıcak yaz günlerinde özellikle kapalı mekanlarda serinlemek için kullanılan klimaların doğru kullanıldıkları takdirde önemli yararları vardır. Özellikle yaz aylarında kapalı ofislerde çalışan kişilerin iş performansı klima sayesinde artabilir. Ayrıca sıcak havanın zihinsel ve fiziksel aktiviteler üzerindeki olumsuz etkisini de azaltmaktadır. Ortamın serin olması terlemeyi azalttığından dehidrasyon yani vücudun susuz kalma riski daha düşüktür. Ayrıca bakımı ve temizliği iyi yapılan klimalar; parazit ve haşerelerin varlığını azaltır, polen gibi alerjenlerden koruma ve iç ortam havasının daha kaliteli olmasını sağlar.
Solunum problemlerinin ortaya çıkmasına sebep oluyor
Tüm bu yararlarının yanı sıra klima kullanımın bazı riskleri de bulunmaktadır. Ani ısı ve nem değişiklikleri solunum sistemini etkileyebilir, cilt ve göz gibi hassas bölgelerin kurumasına neden olabilir. Gün boyu sürekli çalışan klimalar; gürültü kirliliğine, alerjik reaksiyonlara, kronik rinit, farenjit, boğaz ağrısı ve ses kısıklıklarının ortaya çıkmasına da sebep olabilir.
Merkezi soğutma sistemlerinin içinde çeşitli mikroorganizmalar ve mantarlar üreyebilmektedir. Bunlar evin veya ofisin her tarafına kolaylıkla yayılabilir. Bu durum nedeniyle; astım, bronşit ve diğer akciğer hastalığı olan kişilerde kolaylıkla akciğer enfeksiyonları, nefes darlığı, wheezing (nefes alıp verirken ıslık sesi duyulması) veya diğer solunum problemlerini ortaya çıkabilir. Klimanın sebep olduğu sağlık problemleri şu şekilde sıralanabilir:
1.Sürekli hastalık ve yorgunluk hali: Aşırı soğutulmuş ortamlarda yorgunluk hissedilebilir. Klimanın fazla çalıştırılması, kronik yorgunluk ve baş ağrısına neden olmaktadır. Ayrıca bu tür kuru havalı ortamlarda bulunulması; nefesle alınan havayı ciğerlere taşıyan hava yolu olarak adlandırılan borucukları kurutacağı için; öksürük, solunum sıkıntısı, soğuk algınlığı ve zatürreye neden olabilir.
2.Cilt kuruluğu: Uzun süre klimalı ortamda bulunmak cilde nem kaybettireceği için cilt kuruluğu ve kaşıntıya neden olacaktır. Bu süreçte daha yoğun nemlendirici kullanımı gerekebilir.
3.Kronik hastalık belirtilerinde artış: Merkezi hava soğutma sistemleri bazı mevcut hastalıkları tetikleyebilir. Düşük tansiyon, artrit (eklem iltihaplanması) ve nörit (sinir iltihaplanması) gibi hastalıkların belirtilerinde klima nedeniyle artış görülebilmektedir.
4.Sıcakla başa çıkamama: Uzun süre klimalı ortamlarda çalışmaya alışan kişilerde yazın aşırı sıcak havaya karşı bir intolerans yani uyum sağlayamama durumu gelişir ve bu durum aşırı sıcak dalgalarının olduğu dönemlerde ölüme dahi neden olabilir.
5.Solunum problemleri: Sıcak bir günde trafikte sıkışıp kalındığında havalandırma çok büyük bir şans olabilir. Ancak bu havalandırmalar ciddi solunum problemlerine neden olabilen mikroplar için en uygun ortamlardır. Klimalar aynı zamanda ateş ve zatürreye neden olarak ölümle sonuçlanabilen lejyoner hastalığının mikrobu için de önemli bir kaynak oluşturmaktadır.
Klima kullanımının hastalıklara neden olmaması için…
•Klimalı alanlar düzenli olarak havalandırılmalıdır.
•Gerek özel alanlar gerekse merkezi havalandırma sistemleri mutlaka profesyonel ekipler tarafından kurulmalı ve düzenli bakımları yapılmalıdır.
•Oda ısısı 21-25 derece arasında tutulmalıdır.
•Nem oranı %60-70 arasında olmalıdır.
•Klimalı ortamlarda uzun süre kalınacaksa hızlı ısı değişikliklerinden korunmak için hırka veya benzeri bir kıyafetler bulundurulmalıdır.
•Klimalar talimatlara uygun olarak temizlenmeli ve hava filtreleri düzenli olarak değiştirilmelidir.
•Klimaların yılda bir defa teknik personel tarafından kontrol edilmelidir.Yaşam alanlarının iyi havalanıp dışardaki temiz havanın içeri geldiğinden emin olunmalıdır. Zaman zaman klima kapatılarak pencereler açılmalıdır.
