Bademciklerin en önemli görevi solunum yoluyla boğaza kadar gelen mikropları filtrelemektir. Ancak bazen bademciklerin kendisi enfekte olur ve iltihaplanan bademcikler şişer.
Tıpta "tonsilit" adı verilen bademcik iltihabı özellikle çocuklar arasında sık görülen bir rahatsızlıktır fakat her yaştan (2 yaş altı çocuklarda ve 50 yaş üstünde yetişkinlerde nadir olmakla birlikte) insanın bademcikleri şişebilir.
Şişen bademciklerin neden olduğu ağrı yutkunma, konuşma, yemek yeme gibi gırtlağı ilgilendiren durumlarda şiddetlenebilir.
Bademciklerin şişmesine neden olan enfeksiyon boyun ağrısı, ateş ve baş ağrısına da yol açabilir.Şişliğin verdiği rahatsızlığı azaltmak ve ağrıyı hafifletmek için bademcik şişmesine iyi geldiği bilinen bazı yöntemleri kullanabilirsiniz.
Bademcik iltihabına İyi Gelen Uygulamalar
Limonlu Sıcak Su: İltihabı azaltıcı etkisi olan limon aynı zamanda yüksek oranda C vitamini içeriğiyle vücudun enfeksiyona karşı direncini arttırır.
1 bardak suyu kaynattıktan sonra 10 dakika kadar ılımasını bekleyin ve 1 adet taze limonun suyunu sıkıp zamana yayarak, 15-20 dakikada yudum yudum için. Boğazının yumuşaması için limonla birlikte 2-3 çay kaşığı bal da kullanabilirsiniz. Bunu günde 2-3 kez tekrar edin. Alternatif olarak bir limon dilimine çeyrek çay kaşığı kadar tuz serpip emebilirsiniz.
Tuzlu Suyla Gargara: Günde 2-3 kez tuzlu suyla gargara yaparak şişliği azaltabilir ve enfeksiyonun daha çabuk temizlenmesine destek olabilirsiniz.
Yarım bardak ılık suya yarım çay kaşığı tuz atıp iyice karıştırın ve bu suyla gargara yapın. Tuz fazla olmamalı aksi halde tuzlu su boğazınızı daha çok tahriş eder.
Çemen Otuyla Gargara: Çemen otunu hemen elinizin altında olmayabilir ancak özellikle viral enfeksiyonların yaygın olduğu kış aylarında bademcikleriniz sık sık şişiyorsa evde bulundurmanızı öneririm. 1 büyük bardak kaynar suya 3 çay kaşığı çemen otu atın ve 20 dakika kadar kaynatmaya devam edin. Suyu ocaktan alıp ılımasını bekledikten sonra süzün ve bu suyla günde 3 kez gargara yapın.
Süt: Gece, yatmadan 1-2 saat önce 1 bardak ılık süte 2 çay kaşığı zerdeçal tozu ve bir tutam karabiber ekleyip karıştırın ve yavaş yavaş için.
Zerdeçal yoksa sadece karabiber kullanabilirsiniz. Sütün tek dezavantajı boğaza yapışarak daha fazla yutkunmanıza yol açması. Bademcikleriniz çok şişse ve yutkunurken çok ağrı yapıyorsa süt kullanmayın.
Zerdeçal: İltihabı azaltan ve antiseptik etkisi bulunan zerdeçalı gargara suyu hazırlamak için kullanabilirsiniz. 1 bardak sıcak suya 1 çay kaşığı zerdeçal tozu ekleyin ve karıştırın. Su ılıyınca gargara yapın.
Bunu gün içinde ihtiyaç duydukça tekrar edin. Bademcik şişmesine iyi gelen zerdeçalı çay olarak da tüketebilirsiniz. 1 büyük kupa çay için 1 çay kaşığı silme toz zerdeçal yeterli olacaktır. Çayınıza bal ve limon da ekleyebilirsiniz.
Tarçın Çayı: Bakterilerin çoğalmasını önleyen tarçın çayı aynı zamanda şişliğin, iltihabın ve ağrının hafiflemesine yardımcı olur. 1 büyük kupa çay için 1 çay kaşığı toz tarçın veya 2 küçük çubuk tarçın yeterli. Çayınızı toz tarçınla hazırlayacaksanız 5-7 dakika, çubuk tarçınla hazırlayacaksanız 10-12 dakika demleyin.Kabuklar büyükse 1 adet büyük kabuk yeterli. Ancak büyük kabuk tarçının genelde tamamı suya sığmadığı için 5 dakika bir ucunu 5 dakika diğer ucunu suda bekletin. Çayınıza 2 çay kaşığı bal ekleyerek etkisini artırabilirsiniz. Tarçın çayı günde 2-3 bardak içilebilir.
Adaçayı: Anti bakteriyel bitkilerden biri olan adaçayı bademcikleri şişiren bakterilerin yayılmasını önler. Aynı zamanda ağrıyı alır, tahrişi azaltır.
Adaçayını çay veya gargara olarak kullanabilirsiniz. Çayı güde 2 bardak içebilir veya günde 3 kez gargara yapabilirsiniz. Önemli Not: Hamile ve emzirme dönemindeki kadınlar adaçayı kullanmamalıdır.
Sarımsak: Daha önce boğaz ağrısına ne iyi gelir yazısında paylaştığımız gibi sarımsak en etkili doğal antibiyotikler arasındadır. Bir sarımsağı ortadan ikiye bölün ve ağzınıza atarak suyunu emin. Alternatif olarak 1 bardak suyu 2 adet ince dilimlenmiş sarımsak ekleyerek 10 dakika kaynatın. Süzdükten sonra 1 tutam acı biber atıp iyice karıştırdıktan sonra içebilirsiniz. Sarımsağın kokusu için endişeleniyorsanız sarımsaktan hemen sonra 5-6 adet taze maydanoz yaprağı çiğneyerek ağız kokusunu önleyebilirsiniz.
Bitki Çayları: Vücut enfeksiyonla mücadele ederken su kaybeder ve sıcak bitki çayları hem bu suyu yerine koymak hem de boğazı yumuşatmak için birebirdir. Meyan kökü, okaliptüs, ıhlamur, papatya gibi çaylar bademcik şişmesine iyi gelir ve kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlar. Çayınıza bir miktar bal ve taze sıkılmış limon suyu ekleyerek bağışıklık sisteminize destek olabilirsiniz.
Bademcik iltihabına İyi Gelen Diğer Öneriler
Bademcikleriniz şişken yutkunmak bir dert olduğu için çiğnemeniz gerekmeyen sıvı gıdalarla beslenin. Sebze çorbası, tavuk çorbası gibi çorbalar hem besleyicidir hem de yemek yerken yaşadığınız ağrıları en aza indirir.
Bu dönemde vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin ve mineralleri almak için taze sıkılmış meyve ve sebze suları içebilirsiniz.
Boğazınızı tahriş edebilecek aşırı baharatlı yemeklerden, kahve ve koladan uzak durun.
Boğazının kurumasını önlemek için oturduğunuz yerin ve yatak odanızın havasını nemlendirin.
Dinlenin. Dinlenmek enfeksiyonun kısa sürede vücuttan atılmasına yardımcı olur.
Şişlik 7-8 gün içinde inmediyse, en azından iyileşme işareti vermediyse doktora gidin
