Yaşamda insanın karşısına çıkan olumsuzluklardan bir tanesi olan hastalık süreci bireyin psikolojisini olumsuz etkileyebiliyor. Hastalık haberi karşısında her bireyin ayrı psikolojik tepkiler verdiğine dikkat çeken Altınbaş Üniversitesi Psikoloji Bölüm Başkanı Doç. Dr. Aylin İlden Koçkar, "İnsanlar hiçbir şeyin yanlış gitmeyeceği ve her şeyin yolunda olduğunu düşünerek yaşam yolculuğunu sürdürüyor. Aniden bir hastalığa yakalandığını öğrendiğinde de algılamada kırılma oluyor. Bazıları bir anda her şeyin bittiğini düşünürken bazıları ise yaşananları inkar edebiliyor" dedi.
"SOSYAL DESTEĞİN ETKİSİ ÇOK BÜYÜK"
Hastalığın neden olduğu olumsuz duygular karşısında psikolojik savunma mekanizmalarının önemli olduğunu belirten Doç. Dr. Aylin İlden Koçkar, "Kişi, daha önce zorlu yaşam olaylarıyla nasıl başa çıktıysa benzer yolları izleyebilir. Kişi kendisine 'Daha önce ben hangi yöntemleri kullandım ve ne işe yaradı?' gibi sorular sormalı. Psikolojik iyileşme sürecinde sosyal destek mekanizmalarının etkisi çok büyük. Arkadaşlar, eş, aile arasından kişiye iyi gelecek olan bireyleri kişi kendisi seçmeli" diye konuştu.
"DUYGUSAL DEĞİL PROBLEM ODAKLI DÜŞÜNÜN"
Duygusal odaklı düşünmenin ani hastalıklarla baş etmede olumlu sonuçlar vermediğini anlatan Doç. Dr. Koçkar, "Başlangıçta probleme odaklı gitmek gerekebilir. Ama bu da daha önceki başa çıkma tarzınızla, donanımınızla ilgili. Problem odaklı giden bir kişi değilse, daha duygusal odaklı başa çıkma mekanizmaları varsa bu mekanizmaları gözden geçirmek ve daha etkili olabilecek mekanizmaları devreye sokmak gerekebilir. Sağlığın kaybı da bir nihayetinde bir kayıptır, bireyde bir yas süreci yaşanır. Ancak, sosyal destek sistemlerinin devreye girip kişiye problem çözümüyle ilgili destek vermesi çok kıymetli" şeklinde konuştu. Probleme odaklı ve somut yaklaşımların etkili olduğunu ifade eden Koçkar, "Umudunuzu korursanız o zaman yapılması gereken yapılabiliyor. Sadece olumlu olmak, ben çok iyi olacağım demek yeterli değil. Umut işe yarıyor, çünkü insanlar konuya dair bir şeyler yapmaya başlıyorlar" dedi.
'BİZ YANINDAYIZ' MESAJI VERİLMELİ
Sağlık sorunları ile baş etmeye çalışan bireyin çevresindeki insanlara da önemli görevler düştüğünü vurgulayan Koçkar şöyle devam etti:
"Bazı insanlar yanlarına gidip dertleşilmesini tercih ediyor olabilir. Çünkü o zaman daha çok ilgi gördüklerini kendilerine önem verildiğini hissedebilirler. Bazı insanlar ise 'tamam hadi bakalım ne yapabiliriz' denmesinden daha fazla hoşlanabilir. Her durumda kişiye sormak gerekir. Yakınlar, gidip hastalığa yakalanan bireye 'Biz sana şu anda nasıl destek verebiliriz?' diye sormalı."
