Kardiyoloji uzmanı Prof. Dr. Canan Karatay'ın başlattığı 'kaya tuzu' tartışması sürerken, Türk Kardiyoloji Derneği'nin (TKD) Tuz Raporu'nda Karatay'ın iddialarını çürütecek bilgiler yer alıyor.
Raporu hazırlayan ekipte yer alan TKD Yönetim Kurulu üyesi Prof. Dr. Mehmet Birhan Yılmaz, "Kaya tuzunun esas maddesini yüzde 97.3 oranında bizim tuz dediğimiz ve asıl bileşeninin sodyum olduğu madde oluşturur. Sodyumun fazla tüketilmesi kalp ve damar sağlığı açısından olumsuz sorunlar yaratır. Bolca tüketilen 'kaya tuzu' kalp ve damar hastalığı olan kişinin başına özellikle hipertansiyon, kalp yetersizliği gibi önemli sağlık sorunları açmaya hazırdır. Daha da ilginci kaya tuzu bileşiminde, insan sağlığı açısından çok riskli olduğu bilinen plütonyum, talyum ve radyum gibi maddeler ile çok az miktarda kurşun gibi ağır metaller bulunmasıdır" diye konuştu.
HEPSİ ZARARLI
Tuzla ilgili tartışmaların altında yatan en önemli etkenin tuzun gıda koruyucu özelliği nedeniyle gıdaların içerisine bol miktarda konulması olduğunu dile getiren Yılmaz. "Bundan dolayı da aşırı miktarda tüketiliyor. Oysa ki, gıdalarla alınan sodyumun yüzde 95-100'ü bağırsaklar tarafından emilirken, böbreklerden her gün süzülen yaklaşık 25 bin mmol sodyumun sadece 100 mmol kadarı idrarla atılır. Ülkemizde aşırı tuz tüketiminin bir sorun olduğu gerçek. Küçük oranda değil, ciddi bir azaltmaya ihtiyaç var" dedi.
TKD Başkanı Prof. Dr. Mahmut Şahin de 'Kaya tuzu zararsızdır' ifadesinin bilimsel verilere dayanmayan ticari bir pazarlama stratejisi olduğu görüşünde: "Ülkemizde tuz tüketim miktarı Dünya Sağlık Örgütü'nün önerdiği değerin 3 katı. Kaya tuzunun doğal olması, tuz olduğu ve sodyum içerdiği gerçeğini değiştirmez. Tuz tüketiminin artması başta hipertansiyon olmak üzere kardiyovasküler hastalıklar ve ölüm ile doğrudan ilişkili. Birçok ülke, 9-12 gram/gün olan tuz tüketiminin 5-6 gram/gün düzeyine çekilerek, ortalama kan basıncının düşürülmesi ve kardiyovasküler hastalıkların önlenmesi için hedefler konuldu."
SAĞLIĞA FAYDALI DENMEZ
Derneğin hazırladığı Tuz Raporu'nda şu ayrıntılar yer alıyor: Günlük tuz tüketimi 2.3 gram sodyum veya 6 gram tuz olacak şekilde sınırlandırılmalı. Karatay'ın sözünü ettiği ülkemiz üretilen kaya tuzlarından birinin sodyum içeriği yüzde 39.1, klorür içeriği yüzde 60.7 ve toplamda sodyum klorür içeriği yüzde 99.89'dur. Bu durumda, 'faydalı' olduğunu iddia edilen miktar, yüzde 0.11'dir.
Türk Gıda Kodeksi Tuz Tebliği'ne göre yeraltı kaynak ve kaya tuzlarında kuru maddede sodyum klorür miktarı en az yüzde 97, diğer tuzlarda yüzde 98 olmak zorunda. Piyasada tuz olarak satılan tüm kaya tuzu ürünleri, mevzuat gereği, en az yüzde yüzde 97 sodyum klorür içerirken, sofra ve deniz tuzu en az yüzde 98 sodyum klorür içermek durumunda.
Bolca tüketilmesi önerilen kaya tuzu, hipertansiyon ve kalp-damar hastalığı olan bireylerin başına özellikle kalp krizi, böbrek yetmezliği, inme yani beyin felci, kalp yetersizliği gibi önemli sağlık sorunları açmaya hazırdır.
Sağlıklı bireyler için günlük magnezyum ihtiyacı 420 mg, günlük potasyum ihtiyacı 4.7 gramdır. Mevcut durumda, bahsi geçen kaya tuzu ya da kaya tuzlarının magnezyum içeriği ile ilişkili olası faydalı etkilerini görebilmek için her gün 2-3 kilogram kaya tuzu, ya da potasyum açısından olası olumlu etkilerini görebilmek içinse her gün 1.5-2 kg kaya tuzu tüketilmesi gerekir.
(Milliyet)