Türk Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. Oktay Demirkıran, dünyada her 5 ölümden birinin ilişkilendirildiği ve her yıl 11 milyondan fazla insanın hayatını kaybetmesine neden olan halk arasında 'kan zehirlenmesi' olarak bilinen sepsis hastalığı hakkında önemli bilgiler paylaştı. Sepsis belirtileri gösteren kişilerin acil olarak sağlık kuruluşlarına başvurmalarının önemine değinen Prof. Dr. Demirkıran, Kovid-19 nedeniyle yaşanan kayıpların çoğunluğunun, enfeksiyonu şiddetli geçirenlerde gözlenen sepsisten kaynaklandığını söyledi.
KOVİD AŞISI ÇOK ÖNEMLİ
Dünya Sepsis Günü sebebiyle düzenlenen bilgilendirme toplantısı Ankara'da Türk Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. Oktay Demirkıran sözcülüğünde gerçekleşti. Prof. Dr. Demirkıran, sepsisin enfeksiyona karşı vücudun verdiği regülasyonu bozuk yanıta organ disfonksiyonlarının eşlik etmesi ile ortaya çıktığını söyledi. "Sepsis, özellikle erken tanı ile hemen tedavi edilmezse şok ölüme yol açar. Dünyada her yıl 50 milyona yakın sepsis vakası görülmekte ve bu vakaların yaklaşık 11 milyonu hayatını kaybetmektedir. Bu oran her 3 saniyede 1 kişiyi sepsis yüzünden kaybettiğimizi göstermektedir. Kovid-19 nedeniyle yaşanan kayıpların çoğunluğu, enfeksiyonu şiddetli geçirenlerde gözlenen sepsisten kaynaklanıyor. Dünya Sağlık Örgütü 2017 yılında sepsisi tanıması, önlenmesi ve tedavisi öncelikli durum statüsüne aldı. Pandemide sepsisten kaynaklı kayıpları aşılama ile ciddi oranda azaltmak mümkün. Bu nedenle aşılamanın ihmal edilmemesi çok kritik" dedi.
ERKEN TANI HAYAT KURTARIYOR
Sepsis'in başlıca belirtileri arasında konuşma bozukluğu veya zihin bulanıklığı, aşırı titreme veya kas ağrısı ve ateş, tüm gün idrar yapmama durumu, şiddetli nefes darlığı, benekli veya renksiz cilt olduğunu belirten Prof. Dr. Demirkıran, bu belirtileri olan kişilerin vakit kaybetmeden sağlık kuruluşlarına başvurmalarının çok kritik ve önemli olduğunu belirtti. Prof. Dr. Demirkıran, sepsisin acil olarak tedavi edilmesi gerektiğini belirtirken, tedavide her saniyenin hayati önem taşıdığını vurguladı. Erken tanı, erken ve doğru tedavinin hayat kurtarıcı olacağını belirtti.
ENFEKSİYONU ÖNLEMEK GEREKİYOR
Sepsisi önlemenin en iyi yolunun öncelikle enfeksiyonu önlemek olduğunu belirten Prof. Dr. Oktay Demirkıran; alınacak önlemleri çocukluk ve yetişkinlik aşı programlarına uyum, pandemi sürecinde aşılama, temiz su kullanımı, başta el hijyeni olmak üzere genel hijyen kurallarına uyulması, hastane kaynaklı enfeksiyonların önlenmesi, güvenli doğum ve farkındalık olarak sıraladı. Prof. Dr. Demirkıran; alınan önlemlere rağmen sepsis gelişen durumlarda ise enfeksiyon odağının hızla kontrol altına alınması ve yoğun bakımlarda uygun organ destek tedavilerinin verilmesinin hayat kurtardığını kaydetti.
KOVİD' İN SEPSİS İLE İLİŞKİSİ NE?
Kovid-19 ve sepsis ilişkisine de değinen Prof. Dr. Demirkıran; bakteri, mantar, virüs ve parazit gibi mikroorganizmalar, mevsimsel grip virüsleri, kuş ve domuz gribi virüsleri gibi yüksek bulaşıcı patojenlerle enfeksiyonlardan kaynaklanabilen sepsisin aynı zamanda yaşadığımız Kovid-19 hastalığının da sonuçlarından biri olabildiğini söyledi. Prof. Dr. Demirkıran Kovid-19'u ağır geçirenlerin %60'ının sepsis nedeniyle hayatını kaybettiğini belirtti. Ağır sepsis hastalarında ise ortalama 3,6 organın kaybedildiğini söyleyen Prof. Dr. Demirkıran sepsis gelişen hastaların %20-60'ında böbreklerde hasar meydana geldiğini vurguladı.
60 YAŞ ÜSTÜ RİSK ALTINDA
Herkesin sepsise yakalanabileceğini belirten Prof. Dr. Demirkıran, bağışıklık sistemi zayıf olanların, akciğer, böbrek, karaciğer, kalp gibi kronik hastalıklara sahip kişilerin, 1 yaşından küçük çocukların, 60 yaş üstü yetişkinlerin ve dalağı olmayan kişilerin sepsis konusunda daha yüksek risk grubunda bulunduklarına dikkat çekti. Prof. Dr. Demirkıran, sepsis farkındalığının çok önemli olduğunu belirterek, : "Tıp fakültesi eğitimlerinden başlayarak tüm hekimlerin ve diğer sağlık çalışanlarının bu konuda zamanında hareket edebilmeleri için donanımlı olmaları gerekir. Görülen enfeksiyonları göz ardı etmeyerek önemsenmesinin çok önemli ve kritik" İfadelerini kullandı.
