Adalet Bakanı Sadullah Ergin, Yargı Reformu Stratejisi ve Eylem Planı kapsamında Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) yeniden yapılandırılacağını açıkladı. Ergin, gazetelerin Ankara temsilcileri ile düzenlediği değerlendirme toplantısında, "Yargı reformu stratejisi günlük sıkıntıların çözümü için başlatılmış bir çalışma değil. 2006'dan itibaren AB'ye uyum sürecinde gelinen noktayı ifade ediyor" dedi. Adalet Bakanı, vizyonunu çizerken yeni HSYK'yı şöyle açıkladı: Cumhurbaşkanı'nın, Yargıtay ve Danıştay tarafından boş kontenjan için önerilen adaylar arasından seçim yapma dönemi kapanıyor. Yargıtay ve Danıştay Genel Kurulu, üyelerini doğrudan HSYK'ya gönderecek. Kürsüdeki 12 bin hakim ve savcının HSYK'ya üye seçmesi sağlanacak. Birinci sınıfa ayrılmış hakim ve savcılar aday olabilecek. Tüm hakim ve savcılar oy kullanacak. Adalet Akademisi, hukuk fakültesi öğretim üyeleri ve avukatlar HSYK'ya girebilecek. HSYK, 2 veya 3 daireli, 20-21 üyeli olacak. HSYK kararları temyiz edilebilecek. Sekreterya işleri Bakanlık Personel Genel Müdürlüğü'nden alınarak, Kurul'a bırakılacak. Hakim ve savcıların disiplin ve soruşturma işlemleri Bakanlık'tan alınarak, kurul bünyesinde müfettişler tarafından gerçekleştirilecek. HSYK'nın müstakil binası ve bağımsız bütçesi olacak.
YÜCE DİVAN YETKİSİ TARTIŞILACAK Anayasa Mahkemesi'nin görev tanımının belirlenmesi ve yeniden yapılandırılması için çalışma yapılacak. (Ergin, "Bireysel başvuru hakkının sağlanması halinde mahkemenin görev tanımı ve organizasyon yapısının değişmesi gerekiyor. Yüce Divan yetkisi de tartışılacak konular arasında" dedi.)
YARGIYA SİVİL İNİSİYATİF Türkiye Hakim ve Savcılar Birliği kurulacak. Birlik, İçişleri Bakanlığı'nın denetimine tabi olmayacak, idari ve mali özerklik taşıyacak. Sivil inisiyatif haline gelecek. Mevcut derneklerin kapatılmasına ilişkin yasal düzenlemeden vazgeçilecek.
ASKERE SİVİL YARGI AYARI Askeri mahkemeler karargah dışına taşınacak, ayrı binada faaliyet gösterecek. Mümkün değilse ayrı giriş kapısı olacak. Hakim sınıfından olmayan üyeler çıkarılacak. Askeri mahkemenin görev alanı yeniden düzenlenecek. Askeri Yüksek İdare Mahkemesi de daireler şeklinde yapılandırılacak ve Türkiye'nin AİHM'de ceza almasının önüne geçilmesi amacıyla bir üst dairede kararların temyizine imkan sağlanacak.
İSTİNAF MAHKEMELERİ 2010 sonuna kadar Bölge Adliye Mahkemeleri faaliyete geçecek. İdari yargıda da İstinaf Mahkemeleri kurulacak. Savcılar mahkeme heyetinden ayrılıp farklı bir yere konuşlandırılacak. Avukatlar ve savcıların aynı düzeyde olması için kademeli geçiş sağlanacak. (Bakan Ergin, bu durumu "teşkilatın hazmetme kapasitesi"ne bağladı.) Adli Tıp Kurumu, Sağlık Bakanlığı ile koordineli çalışacak. Türk vatandaşlarının yoğun yaşadığı ülkelerde adli müşavir görevlendirilecek. Bilirkişi kurumu, yeniden düzenlenecek. Bilirkişi hukuk rehberi çıkarılacak. Etik ilkeler açıklanacak.
TAŞ ATAN ÇOCUKLAR Çocukları yargılama sistemi iyileştirilecek. (Bakan Ergin, "Taş atan çocukların da bunun bir parçası olduğunu" söyledi.)
HUKUK FAKÜLTESİ 5 YIL Hukuk eğitimi 5 yıl olacak. İlköğretimde temel hukuk bilgisi ve hak arama öğretilecek. Büyük adliyelerin yönetimi profesyonellere devredilecek. Yüksek yargı ve büyük adliyelerde basın-halkla ilişkiler birimi kurulacak.
YARGILAMA DİLİ: TÜRKÇE Tercüme hizmetleri standarda bağlanacak. (Ergin, "Mahkemelerde bilirkişi listesi gibi tercüman listesi de olacak" dedi. Ergin "Kürtçe dilekçe verilebilecek mi?" sorusuna "Yargılama dili Türkçedir" derken "Kürtçe için de tercüman geçerli mi?" sorusuna "Tüm yabancı diller için geçerli" yanıtı verdi.) Diyarbakır Cezaevi şehir dışına çıkarılacak. 2010 yatırım programına yeni cezaevi inşaatı alındı. (Ergin, "Sonraki süreç yerel dinamiklerle sağlıklı sonuca varır" dedi.) Cezaevlerinin dış güvenliği, orta vadede jandarmadan Adalet Bakanlığı'na devrolacak.