2015'te Kimya alanında Nobel Ödülü'ne, Türkiye'nin yetiştirdiği bilim insanlarından Aziz Sancar, hücreleri hasar gören DNA'ları nasıl onardığını ve genetik bilgisini koruduğunu haritalandırdığı araştırmaları ile layık görülmüştü. Mardin'in Savur İlçesinde, okuma yazma bilmeyen ancak eğitime önem veren sekiz çocuklu bir anne-babanın çocuğu olarak dünyaya gelen Aziz Sancar, İstanbul Tıp Fakültesi'ni bitirdi, yurtdışında yaptığı çalışmalarla Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi'ne kabul edilen üç Türk'ten biri oldu.
TEMELİ TÜRKİYE ATTI
Prof. Dr. Aziz Sancar, "Ben bu ödülü memleketime ve cumhuriyet devrinin başlattığı eğitime borçluyum. Ben buraya geldim, başarılı oldum ama bana temeli veren Türkiye'deki eğitimdi" dedi. Mardin'de orta gelirli bir ailenin 10 çocuğundan biri olan ve 1977'de ABD'ye göç eden Sancar, "Genç beyinlere tavsiyem, hiç yılmasınlar, dış ülkelere gitsinler, çalışsınlar fakat benim yaptığımı yapmasınlar. Türkiye'ye dönsünler. Türkiye devleti bilime büyük yatırım yapıyor. Gelecek 10 yıl içinde sanırım Avrupa düzeyine yakın oluruz" demişti. Halen ABD'nin Kuzey Karolayna Üniversitesi Tıp Okulu Biyokimya ve Biyofizik bölümünde öğretim üyeliği yapan Aziz Sancar, Mardin'in Savur ilçesinde 1946 yılında dünyaya geldi. İlk ve ortaöğrenimini Savur ve Mardin'de tamamladı. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun oldu. Savur'da iki yıl doktor olarak çalıştı.
KANSERLE MÜCADELEDE DNA ONARIMI
ABD'ye giderek Dallas Teksas Üniversitesi'nde doktorasını yaptı. Moleküler Biyoloji dalında, DNA onarımı üzerindeki doktorasını 1977 yılında tamamladı. Yale Üniversitesi'ndeki doçentlik tezini yine DNA onarımı üzerine yaptı. 1982 yılında UNC Chapel Hill'de Biyokimya ve Biyofizik alanlarında çalıştı. Burada da DNA onarımı, hücre dizilimi, kanser tedavisi ve "biyolojik saat" üzerinde çalıştı. 300'e yakın makale ve 33 kitap yayınladı. Makalelerinden binlerce bilimsel yayında alıntı yapıldı. Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi ve Türk Bilimler Akademisi üyesi. Kuzey Karolayna Üniversitesi Tıp Okulu Biyokimya ve Biyofizik bölümünün öğretim görevlilerinden Gwen Boles Sancar ile evli. Eşiyle birlikte Carolina Türk Evi'ni kurdu.
