Havayolu ile seyahat edenler yarından itibaren yeni haklara kavuşuyor. Havayolu ile seyahat eden yolcuların, firmalar tarafından yapılan uygulamalar sonucu mağduriyetlerinin oluşması durumunda, bu mağduriyeti hafifletecek ya da ortadan kaldıracak düzenlemeleri içeren "Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik" yeni yıl ile birlikte yürürlüğe giriyor. Yönetmelikle, yolcular AB standartlarında haklara kavuşuyor.
Buna göre, havayolu şirketleri, bir uçuşta uçağa kabul edilmeme durumunun öngörülmesi halinde, öncelikle ilgili yolcu ile mutabık kalınacak menfaatler karşılığında rezervasyonundan feragat edecek gönüllüler bulmak için duyuru yapacak. Geriye kalan diğer yolcuların uçuşa kabul edilmelerine olanak verecek yeterli sayıda gönüllü çıkmadığı takdirde, uçuşu icra eden hava taşıma işletmesi, yolcuları kendi iradeleri dışında uçağa kabul etmeyebilecek.
İradeleri dışında uçuşa kabul edilmemeleri durumunda yolculara, iç hat uçuşlar için 100 avro, dış hat uçuşlarında ise bin 500 kilometre veya daha kısa tüm uçuşlar için 250 avro, bin 500 ile 3 bin 500 kilometre arası uçuşlar için 400 avro, 3 bin 500 kilometreden daha uzun uçuşlar için 600 avro'nun Türk Lirası cinsinden karşılığı tutarında tazminat verilecek.
Yönetmeliğe göre söz konusu durumda tazminat alacaklarının Türk Lirası cinsinden karşılığı hesaplanırken, biletin satın alındığı (bilet için ödemenin yapıldığı) güne ait Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru esas alınacak.
Uçuşa kabul edilmeme veya iptal durumunda mesafeyi belirlerken, planlanan son varış noktası esas alınacak. Yolculara, ilgili madde uyarınca rezervasyonu yapılan uçuşun planlanan varış zamanını, bin 500 kilometre veya daha kısa uçuşlar için iki saat, bin 500 ile 3 bin 500 kilometre arası uçuşlar için üç saat, 3 bin 500 kilometreden daha uzun uçuşlar için dört saati aşmayan alternatif bir uçuş ile son varış yerlerine güzergah değişikliği teklif edilmesi halinde, uçuşu icra eden hava taşıma işletmesi, birinci fıkrada öngörülen tazminatı yüzde 50 oranında düşürebilecek.
Bir uçuşun iptal edilmesi durumunda uçuşu icra eden hava taşıma işletmesi, yolculara, ilgili madde hükümlerine uygun olarak yardım teklif edecek. Güzergahın değiştirildiği hallerde yeni uçuşun beklenen kalkış zamanının, iptal edilen uçuş için planlanmış olan kalkış zamanından sonraki gün veya günler içerisinde olması halinde, ek olarak ilgili mevzuatta belirtilen yardım teklif edecek.
Yolcular, planlanan hareket zamanından öngörülen süre içinde haberdar edilmedikleri takdirde, ilgili madde hükümlerince tazminat alma hakkına sahip olacak. Uçuşu icra eden hava taşıma işletmesi, tüm tedbirleri almasına rağmen olağanüstü hallerin iptale neden olduğunu kanıtlayabildiği takdirde tazminat yükümlülüğünden kurtulacak.
Yolcunun uçuşun iptali konusunda haberdar edilip edilmediği ve ne zaman haberdar edildiğine ilişkin ispat yükümlülüğü uçuşu icra eden hava taşıma işletmesine ait olacak. Yolcu iletişim bilgisinin, hava taşıma işletmesince talep edilmesine karşın hava taşıma işletmesine verilmemesi veya yanlış verilmesi durumunda, hava taşıma işletmesi sorumluluktan kurtulacak.
HİZMET HAKKI
Bekleme süresine uygun olarak, üç ile beş saat arası gecikmelerde sıcak ve soğuk içecekler ile günün zamanına göre kahvaltı veya yemek, beş saat ve üzeri gecikmelerde sıcak ve soğuk içecekler ile günün zamanına göre kahvaltı veya yemek, ilave sıcak ve soğuk içecekler ile ilave hafif ara yemeği yolculara bedelsiz olarak sağlanacak.
Bir veya daha fazla gece konaklamanın gerekli hale geldiği durumlarda veya yolcu için ilave bir konaklamanın gerekli hale geldiği durumlarda, otelde veya uygun bir konaklama tesisinde konaklama hizmeti yolcuya bedelsiz olarak sunulacak.
-ÜST VEYA ALT HİZMET SINIFINA YERLEŞTİRME-
Yönetmeliğe göre, uçuşu icra eden hava taşıma işletmesi, bir yolcuyu biletin satın alındığı hizmet sınıfından daha üst bir hizmet sınıfına yerleştirdiği takdirde herhangi bir ek ödeme talep edemeyecek. İşletmenin bir yolcuyu biletin satın alındığı hizmet sınıfından daha alt bir hizmet sınıfına yerleştirmesi durumunda, bilet ücretleri arasındaki fark iade edilecek. Buna ilave olarak, bin 500 kilometre veya daha kısa uçuşlar için bilet ücretinin yüzde 30'u, bin 500 ile 3 bin 500 kilometre arası uçuşlar için bilet ücretinin yüzde 50'si, 3 bin 500 kilometreden daha uzun uçuşlar için bilet ücretinin yüzde 75'i yedi gün içerisinde yolcuya ödenecek.
-YOLCULARA HAKLARINI BİLDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ-
Uçuşu icra eden hava taşıma işletmesinin, uçuş öncesi kontrol işlemi sırasında, "Uçağa kabul edilmediğiniz, uçuşunuz iptal edildiği veya en az iki saat tehir edildiği takdirde, alacağınız hizmetler ile ilgili haklarınızı belirten metni check-in kontuarından veya uçağa biniş kapısından isteyiniz" ifadesini içeren Türkçe ve İngilizce bir bildirimin okunaklı bir şekilde yolcular tarafından açıkça görülebilmesini sağlamak zorunda olacak. Yolcuyu uçağa kabul etmeyen veya bir uçuşu iptal eden hava taşıma işletmesi, etkilenen her yolcuya bu yönetmeliğe göre tazminat ve yardım kurallarını belirleyen yazılı bir bildirim sunmakla yükümlü olacak.
Yönetmelik kapsamına giren işletmeciler Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından denetlenecek. Yönetmelikte belirtilen kurallara uymayan kurum ve kuruluşlara Türk Sivil Havacılık Kanununun ilgili maddesine göre işlem yapılacak.
1 Ocak 2012 tarihinde yürürlüğe girecek yönetmelik hükümlerini Sivil Havacılık Genel Müdürü yürütecek.
