Çok
uzun mesafeli yolculuk hızlı, rahat ve sıradan olsa da, özellikle uzun ve okyanus aşırı seyahat eden kişiler için ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Biyolojik ritim bozukluğu ve çeşitli uyku bozuklukları belirtileriyle gelişen jet-lag sendromunu, belirtilerini ve etkisinden kurtulma yöntemlerini Medical Park Hastanesi'nden Uyku Bozuklukları Uzmanı Dr. Orhan Dalkılıç anlattı:
Jet-lag nedir?
Jet-lag uzun süreli okyanus aşırı uçak yolculuklarında ortaya çıkıyor. Dünyanın zaman dilimleri geçilirken insan vücudu bu hızlı zaman değişimine adapte olamayıp bir dizi zihinsel ve fiziksel performans bozuklukları yaşayabiliyor. Biyolojik ritmi çeşitli nedenlerle bozduğumuzda uyku bozuklukları ile karşı karşıya kalabiliriz. Bu ritim bozukluğunun başlıca nedeni olan uzun ve doğuya doğru yapılan uçak yolculuklarında gidilecek yerin en az iki saatlik zaman dilimi geçmesinden sonra ortaya çıkan, uykuya dalamama, uykusuzluk veya gündüz aşırı uykululuk durumuna jet-lag (halk arasında uçak mahmurluğu) adı veriliyor.
Uyku bozukluğu belirtileri
Jet-lag sendromuna yakalanan kişilerde görülen belirtiler:
Konsantrasyon güçlüğü
Aşırı yorgunluk
Baş ağrısı
Gündüz uyuklama ve performansta azalma
Hazımsızlık, kabızlık, iştahsızlık
Vücut ağrıları, terleme, zihin karışıklığı, refleks yavaşlaması gibi belirtiler görülür.
Etkisinden kurtulmak kolay
Proteinden zengin kahvaltı yapın.
Düşük protein yüksek karbonhidratlı akşam yemeği tercih edin.
Batıya doğru gidildikçe daha erken, doğuya doğru gidildikçe daha geç yatın.
Gün ışığından faydalanın.
Gidilen yerde sadece 1-2 gün kalacaksanız normal uyku düzeninizi bozmayın. Kalma süreniz daha fazlaysa gidilen yerde üç, dört gün boyunca yatmadan bir, iki saat önce melatonin içeren ilaçlar alabilirsiniz. Yan etkilerine dikkatli edin.
Bol sıvı alın, düzenli beslenin ve hareket halinde olun.
Bölgenin yeme-içme-uyuma saatlerine riayet edin, aktivitelere katılın.
