Dünya Engelliler Vakfı (DEV), hizmet projeleri kapsamında "DEV Kapsayıcı Dijital Erişilebilirlik Araştırması" Yıldız Teknik Üniversitesi, Gelişim Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi'nin ortak çalışmasıyla 1- 4 Aralık 2016 günleri arasında Engelsiz Yaşam Fuarı'nda gerçekleştirilmiştir.
Gelişim Üniversitesi öğrencilerinin saha çalışmasını yürüttüğü araştırmada Engelsiz Yaşam Fuarı'na katılan engelli bireyler 4 gün süresince gönüllü olmaları halinde araştırmaya dâhil edilmişlerdir. Bu kapsamda 497 engelli bireyle yüz yüze anket yöntemiyle görüşülmüştür.
Araştırma kapsamında elde edilen seçilmiş bulgular bu bölümde sizlerle paylaşılacaktır.
Engellilerin en önemli sorunları
-Sosyal ve toplumsal dışlanma %50.9
-Toplu taşıma araçlarının yetersizliği %46.5
-Teknik yetersizlikler %32.5 (Dijital erişilebilikle ilişkili problemleri de içermektedir. Dijital erişilebilirliğe bakış
-
İnternete erişim oranı: %84.7
-
En önemli haber kaynakları:
Televizyon%89.0, Facebook %52.9, İnternet basını%48.3, Yazılı basın ve Twitter %29.8, Instagram %28.6
-
İnternete erişimde kullanılan araçlar: cep telefonu %89.2, dizüstü bilgisayar %54.2, masaüstü bilgisayar %43.4, Tablet %32.1
-
İnterneti kullanım amaçları:
Sosyalmedya %81.5, bilgi-araştırma %72.0, Müzik ve video %70.8, Eğitim %61.0, Bankacılık işlemleri %42.3, Alışveriş %39.0
-
İnternet kullanımında karşılaşılan sorunların nedenleri:
Teknik yetersizlikler %91.8, bireysel sağlık sorunları %30.6, sosyal etkenler %9.4, bilgi eksikliği %4.7
-
İnternet kullanmama nedenleri: bilgi eksikliği %19.5, bireysel sağlık sorunları %19.5, ihtiyaç duymuyor %17.1, ekonomik nedenler %14.6, okuryazarlık %12.2
-
İnternet üzerinden alınan ürünler: giyim %58.2, teknoloji %57.6, seyahat%36.7, kitap %34.5, gıda %23.2, günlük yaşam ürünleri %19.2, hobi %14.7 -
İnternetten alışveriş yapmama nedenleri:
Güvensizlik %91.4, Teknik nedenler %11.8, ekonomik zorluklar %7.2, bilgi yetersizliği %5.3
-
İnternetten yenilik beklentileri:
Görsel ve işitsel rehber olması %46.4, daha açıklayıcı, belirgin görsel ve işitsel uyarılar %46.0, daha erişilebilir web sayfaları %45.1, rehbere link ile ulaşmak %30.4. Engelli bireylerin dijitale erişilebilirliğini artırmak için öneriler
-İnternet kullanımının iyileştirilmesi ile ilgili çözüme yönelik ürünlerde en sık kullanılan sosyal medya araçlarından olan Facebook'un yöneticileri ile ortak iyileştirme çalışmaları yapılması düşünülmelidir.
-Dezavantajlı bireylerin internet kullanımını arttırmak amaçlı yapılacak çalışmalarda akıllı cep telefonuna eklenecek yardımcı teknolojik ürünler, indirilebilir programlar ön planda olmalıdır.
-Öncelikli olarak engelli bireylerin hâlihazırda tercih ettikleri uygulamalarda öncelikli iyileştirmeler yapılabilir. Web sayfalarının erişilebilirliği artırılmalıdır.
-Engelli bireylere indirimli akıllı cep telefonu ve indirimli internet tarifesi ayrıca düşünülmelidir.
-Akıllı telefon üreticileri işitme engelliler için çözüm önerileri üretmelidir.
-Dezavantajlı bireylerin hayatlarını kolaylaştırmak için internetten bankacılık ve alışveriş işlemlerini güvenli yapabilmelerini sağlamak için uygulamalar geliştirilmelidir.
Arş. Gör. Dr. ÖMER BİLEN YTÜ İstatistik Bölümü
