İdilikanın Mutfağı'nda bugün, herkesin severek yediği hamburger var. Ekmeğinden köftesine, içine sürülecek enfes sosuna kadar her detaya büyüğünden küçüğüne tüm ev halkının eli değsin istedim; birimiz ekmeğin hamurunu yoğururken diğerimiz köftesini hazırlasın, en minikler domatesleri, turşuları doğrasın...
Ülkemizde maalesef bizim dışımızda gelişen o kadar üzücü olay oluyor ki, pozitif enerjiye cok ihtiyaç duyduğumuz günler yaşıyoruz. Her pazar bu köşede mutlu aile sofrası hazırlamamı ütopik bulanlar olabilir. Zira bir okuyucumuz, e-postama, 'Mutlu aile sofrası için antidepresan tarifi de veriyor musunuz İdilika?' diye bir mesaj göndermiş. Aslında mutfak öyle büyülü bir yer ki, tüm aile bir arada olup da birlikte bir şeyler üretmek her zaman motive edicidir.

Dünyaca ünlü sosu keşfettim
Evet, yanlış duymadınız; çok ünlü bir hamburger firmasının hamburgerini açtım, içine sürülen sosu inceledim ve bizim Giritliler'in jargonundaki gibi 'Evreka evreka!' diye bağırdım. İnce bir çalışmanın sonucunda, evde aynı lezzette hamburger yapmak için gereken o sihirli sosun reçetesini aşağı yukarı bulmuştum artık. Bu sosun tarifini bugün sizlerle paylaşıyorum.
Oldum olası sokak lezzetlerini kendi mutfağında yapmaya çalışan İdilika, bu sefer hamburgere savaş açtı. Deneyin bakalım, siz de benzetebilecek misiniz?

Hamburgerin tarihi
Ruslar; Cengizhan'ın oğlu Kubilay Han Moskova'yı fethettiğinde bu yemeği öğrenmişler ve Tatar bifteği adını vermişler. O zamanlar at etiyle yapılırmış. Ruslar'la ticaret yapan Almanlar, 1600'lü yıllarda hamburger köftesini ülkelerine götürmüşler ve 1800'lü yıllarda Amerika'ya göç ederken hamburger kültürünü de yanlarında götürmüşler.
Birinci Dünya Savaşı sonrasında İngilizce'deki Almanca kelimeleri ayıklamak isteyen Amerikalılar, hamburgerin ismini Salisbury bifteği olarak değiştirmek isteselerse de başarılı olamamışlar. Hamburger;
Hamburg usulü pişen köftenin, yuvarlak sandviç ekmeği arasındaki sunumuyla Hamburglular'a ailt olmaya devam etmiş.

Hamburger ekmeği

2.5 su bardağı un
1 tatlı kaşığı kuru maya
2 tatlı kaşığı şeker
1 adet yumurta
1 yemek kaşığı susam
2 tatlı kaşığı yoğurt
2 yemek kaşığı zeytinyağı
Yarım su bardağı su
1 tatlı kaşığı tuz

Yapılışı:
Un, tuz, toz şeker ve kuru mayayı derin bir kasede karıştırıyoruz. Zeytinyağı, yoğurt ve yumurtayı da ekliyoruz. Bir miktar su ilave ederek unlanmış tezgahta yoğuruyoruz. Yoğurma işlemimiz bitince üzerine bir kase kapatıp 15 dakika dinlenmeye bırakıyoruz. Daha sonra hamuru beş-altı parçaya ayırıyoruz ve elimizde yuvarlıyoruz. Yağlı kağıt serilmiş bir tepsiye top top diziyoruz. Üzerini streç filmle kapatıp 45 dakika tepside mayalanmalarını sağlıyoruz. Fırına atmadan önce üzerlerine çörekotu ve susam serpiyoruz. Önceden ısıtılmış 190 derecelik fırında pufidik olana dek pişiriyoruz.

Püf noktası
İstersek içine zeytin ezmesi, haşhaş ezmesi, ıspanak püresi gibi malzemeler ekleyerek ekmeklerimizi renkli yapabiliriz.

Hamburger köftesi

500 gr. dana kıyma (döş kısmından ve bir defa çektirilmiş)
2 tatlı kaşığı toz hardal
2 tatlı kaşığı pekmez
2.5 tatlı kaşığı galeta unu
2 tatlı kaşığı sirke
1 tatlı kaşığından az karabiber
Tuz
3 diş rendelenmiş sarımsak

Yapılışı:
Bütün malzemeyi, fazla yoğurmadan bir kapta karıştırıyoruz. Harcı buzdolabında dinlenmeye bırakıyoruz. Daha sonra hamburger köftesi şekli verip döküm ızgarada yüksek ateşte mühürleyerek pişiriyoruz.

İdilika'nın hamburger sosu

1 adet közlenmiş kırmızı kapya biber
2 adet arpacık soğan
2 diş sarımsak
1 çay kaşığı toz şeker
1 yemek kaşığı elma sirkesi
Taze kekik
Zeytinyağı
Tuz
Karabiber

Yapılışı:
Soğanları soteliyoruz, sarımsak ve küp küp doğradığımız köz biberleri ilave ediyoruz. Kalan malzemeyi de ilave edip sotelemeye devam ediyoruz. Sosu blender'da çekip sürülebilir bir kıvama getiriyoruz. Kavanoza koyup soğukta muhafaza ediyoruz.