Akupunktur; çok ince iğnelerin vücuttaki tanımlı noktalara batırılması ile uygulanan tamamlayıcı tıp uygulamalarından birisidir. Günümüzde kupa tedavisi gibi, halk arasında birçok hastalığın tedavisinde sık sık kullanılmaktadır. 1. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Kongresi, 19-22 Nisan tarihleri arasında ilk defa uluslararası olarak ülkemizde yapılacak ve Cumhurbaşkanlığı himayesinde gerçekleştirilecektir. Bu haftaki yazımda ise akupunkturla ilgili merak ettiğiniz konulardan bahsedeceğim...
ENERJİYİ DENGELEME TEKNİĞİ
Geleneksel Çin tıbbının temel bir bileşeni olan akupunktur, 2500 yıldır kullanılmaktadır. Genel akupunktur teorisi; sağlık için gerekli olan, vücuttaki enerji akışı (Qi) modelleri olduğu önermesine dayanır. Bu akışın bozulmasının hastalıktan sorumlu olduğuna inanılmaktadır. Giderek, sadece ağrılar için değil stres yönetimi de dahil olmak üzere genel sağlık için kullanılmaya başlanmıştır. Geleneksel Çin tıbbı, akupunkturu, vücudunuzdaki yollardan (meridyenler) aktığına inanılan, enerji veya yaşam gücü dengeleme tekniği olarak açıklar. Akupunktur uygulayıcıları, bu meridyenler boyunca belirli noktalara iğneler yerleştirerek enerji akışınızın yeniden dengeleneceğine inanırlar. Geleneksel olarak akupunkturun altında yatan kavram; insan vücudunun, içinde qi denen akıntıları olan 12 meridyene sahip olmasıdır. Bu kanallar 'bloke' veya 'dengesiz' olduğunda sonuç, hastalık ve acıdır. Qi'nin engelini kaldırmak ve dengelemek için uzmanlar, meridyenler ve kolları üzerindeki stratejik noktalara iğneler ekler.
SİNİRLERİ UYARIYOR
Bunun aksine birçok Batılı uygulayıcı, akupunktur noktalarını sinirleri, kasları ve bağ dokusunu uyarıcı yerler olarak görmektedir. Bazıları bu uyarımın vücudunuzun doğal ağrı kesicilerini artırdığını düşünüyorlar. Ayrıca Batılı doktorlar ve araştırmacılar için bu açıklama nesnel kanıt seviyesine çıkmamaktadır. Son olarak, akupunkturun biyomekanizmaları üzerinde son 10 yılda; beyin, sinir sistemi ve bağ dokusunda karmaşık, doğrulanabilir yanıtlar gösteren çalışmalar yapıldı. Yakın zamanda yapılan bir derleme, akupunkturun 20'den fazla bilimsel olarak belirlenmiş yararını, ağrı kesici endorfinlerin etkilerini ve bağışıklık fonksiyonunu arttırmaktan anti-enflamatuarların salınmasına (şişmeyi azaltan ve iyileşmeye yardımcı olan) faydasını eklemiştir. En son araştırmalar; deri altında, kaslar ve organlar arasında uzanan bağ dokusuna odaklanmaktadır. Bu doku, iğneden beyne giden sinyalin iletilmesini sağlamaktadır. Akupunktur, başta aşağıdakiler olmak üzere çeşitli hastalık ve rahatsızlıklarla ilişkili sorunları gidermek için kullanılır:
Kemoterapinin yan etkisinden kaynaklı bulantı ve kusma
Diş ağrısı
Gerilim tipi baş ağrıları ve migren dahil baş ağrısı
Bel ağrısı
Boyun ağrısı
Kireçlenme
Menstrüel krampları (Adet sancısı)
Alerjik rinit gibi solunum bozuklukları
AĞRI ATAĞINI HAFİFLETİR
Şimdiye kadar yapılan birçok ciddi araştırma sonucu, akupunkturun fayda sağladığı hastalıklar olduğunu gösteriyor. Mesela, ameliyat sonrası anestezi sebebiyle gelişen mide bulantısının durdurulmasında, kemoterapi tedavisi gören kanser hastalarının sıklıkla karşılaştığı kusmalarda, doğum sancısını azaltmada, omuz, boyun ve kronik sırt ağrılarında akupunktur yönteminin olumlu etkiler gösterdiği biliniyor. Son çalışmalar, akupunkturun sadece kemoterapi gören kanser hastalarında bulantı ve ağrıyı hafifletmediğini, aynı zamanda baş dönmesi ve karıncalanma gibi nörolojik semptomları da hafifletmesine yardımcı olduğunu göstermektedir. Dahası, hastaların yorucu tedavi süreçlerine sadık kalmalarını sağlayarak hayata bağlanma sonuçlarına da olumlu etki sağladığı gözlemlenmiştir.
ATEŞ BASMALARINI ÖNLER
Akupunkturun; kan basıncını, kalp atış hızını ve kan damarlarının genişlemesini etkileyen vazomotor sistemi (kan damarı çapını kontrol eden sinir sisteminin bir kısmı) düzenlediği düşünülmektedir. Bunların hepsi vücudunuzun aşırı ısınmasında rol oynar. Bir çalışmada akupunkturun, ateş basmalarını yüzde 50 azalttığı görülmüştür.
STRES, ANKSİYETE VE DEPRESYON TEDAVİSİNDE YARARLANILIYOR
Akupunktur, endorfin gibi sakinleştirici, iyi hissettiren nörotransmitterleri ve kortizol gibi stres hormonlarını azaltarak, stresi önlemeye yardımcı olur. Ayrıca, dokuları oksijenleştiren ve kortizolü dışarı çıkaran kan dolaşımını da geliştirir. Bu etkiler endişeyi yatıştırır ve üzüntüyü hafifletir.
GRİP TEDAVİSİNDE DE ETKİLİ Mİ?
Herhalde hayatı boyunca gribe yakalanmayan hiç kimse yoktur. Griple gelen baş ağrısı, burun tıkanıklığı veya devamlı burun akıntısı hallerini de düşünecek olursak grip, bir an önce kurtulmak istediğimiz hastalıkların başında gelir. ABD ve Avrupa ülkelerinde gripten kurtulmak isteyen çoğu kimse, genelde vitamin desteğine başvuruyor. Çin ve Japonya gibi ülkelerde ise griple karşılaşıldığında, ilaç tabletlerindense alternatif çözümler öncelik kazanıyor. Gripten kurtulmak isteyen Uzak Doğulular'ın başvurduğu yöntemler arasında akupunktur ilk sıralarda yer alıyor. Akupunktur yönteminin tedavi amacıyla denendiği hastalıklara bakacak olursak, grip ilk sıralarda yer almayacaktır. Bunun başlıca sebepleri arasında, gribe karşı ilaç tedavisinin hastaları rahatlatmaya yetecek ölçüde olumlu sonuç vermesi görülebilir. Basit ve kullanımı kolay ilaçların yeterli gelmesi, gribe karşı mücadelede akupunktur gibi koşuşturmacalı bir tedavi süreci gerektiren alternatif yöntemlerin ihmal edilmesine sebep oluyor. Konu akupunkturun soğuk algınlığını önlemedeki faydalarına gelince, sadece iki çalışma dikkat çekiyor. Tüm bunlar dikkate alındığında, akupunkturun grip ve soğuk algınlığından korunmada ya da tedavide faydalı olduğu konusunda henüz yeterli kanıt bulunmadığı görülüyor.
