Ermenistan ile temaslar başlayınca, ister istemez Dağlık Karabağ da gündemimize girdi. "Karabağ sorunu halledilsin" deniliyor ama, meselenin ne olduğundan pek bahseden yok gibi. Çünkü, konu deşilse, Ermenistan'ın Azerbaycan'a ne kadar büyük haksızlık yaptığı daha iyi ortaya çıkacak. Adamlar, resmen, Azeri topraklarını işgal ettiler; yerleştiler; çıkmıyorlar.
İşe Karabağ'ın tarihçesini anlatarak başlayalım: Karabağ, Türk egemenliğine Selçuklu Sultanı Alparslan ve Melikşah döneminde geçti. (11. asır) Karabağ, İlhanlılar devletinin yazlık yönetim merkeziydi. Bu topraklar üzerinde, Safevi devleti de hüküm sürdü. Ve nihayet, 3. Murat döneminde, Osmanlı hâkimiyeti kuruldu. Taa 1800'lü yılların başına kadar. Osmanlı Devleti zayıflayınca, ezeli rakibimiz Rusya, Karabağ'a el koydu. O tarihte, Karabağ'ın % 95 nüfusu Türklerden oluşuyordu. Rus devleti, Türkleri sürgüne gönderdi, onların yerine Ermenileri yerleştirdi. Ardından, Sovyetler Birliği kurulunca, Karabağ Türkleri, bir de Stalin'in darbesini yediler. Karabağ'ın yukarı kısmına gene Ermeniler iskân edildi ve Yukarı Karabağ (Dağlık Karabağ) Azerbaycan'dan kısmen koparılarak, özerk bölge haline getirildi. Yukarı Karabağ'da, Ermeni nüfusunun çoğunluğu göçlerle oluştu. Çoğunluğuna dayanarak, Ermenistan, daha Sovyetler Birliği çökmeden önce Dağlık Karabağ'ın kendilerine bağlanmasını talep ediyordu. 1991'de Sovyet Devleti dağıldı; bu defa Ermenistan, Azerbaycan'ın henüz ordusunun tam anlamıyla teşekkül etmemesinden de yararlanarak, Azerbaycan topraklarının % 20'sini işgal etti. 1.5 milyon kişi "kaçgın" oldu; "mecburi köçgün" oldu. Bizim Türkçemizle ifade etmek gerekirse, 1.5 milyon Azeri göç etti; geride kalan Azeri topraklarına yerleşti.
Azeriler büyük acılar yaşadılar. Meşhur Hocali katliamını kim unutabilir ki! Dağlık Karabağ'da bulunan Hocali kasabası 26 Şubat 1992'de Ermenilerin saldırısına uğradı. 83 çocuk, 106 kadın olmak üzere 613 kişi katledildi. 487 kişi ağır yaralandı. Hamile kadınların karnı yırtıldı, çocukların gözleri oyuldu. Kimisinin cesetleri yakıldı. Ayrıca gene Karabağ'da bulunan Şuşa müzesinden, arkeolojik eserler, eski el yazmaları, çeşitli devrelere ait resmi belgeler yağma edildi; müze dağıtıldı.

***
Karabağ meselesi derken, yakın tarihte yaşananları unutmamalıyız. 1915 için Osmanlı adına özür diliyoruz; Hocali katliamını yapanların başında bulunan bugünkü Cumhurbaşkanı Sarkisyan ile protokol imzalanmasına ses çıkarmıyoruz, Ermenistan'dan da biraz ılımlı olmasını bekleyemez miyiz? Ermenistan'ın işgal ettiği Dağlık Karabağ dışında 7 şehir var: Ağdam, Laçin, Kelbecer, Fizuli, Ceberayıl, Zengilan, Gubadi. Zaten bu işgali, uluslararası camia tanımıyor. Haritaya bakarsanız, Dağlık Karabağ ile Ermenistan'ın sınırı mevcut değil. Bu şehirleri işgal etmek suretiyle, Ermeni devleti, Dağlık Karabağ ile ilişkisini sağladı. "Şehirleri geri veririm ama, hiç değilse Dağlık Karabağ'a ince bir toprak parçasıyla bağlı kalmalıyım" diye Laçin Koridorunu muhafaza etmeye çalışıyor. Ayrıca, hukuken Azerbaycan'a bağlı ve özerk bir yapıya sahip Dağlık Karabağ'ın tamamen bağımsız, ya da bağımsızlığa yakın bir statüde olmasını talep ediyor.
***
Tayyip Erdoğan'ın hafızası çok kuvvetli. Gazze'de İsraillilerin yaptıklarını harfiyen hatırlıyor. Ya Hocali katliamı! Ana kucağındayken öldürülen bebeler!
Acaba TRT, Dağlık Karabağ işgali ve Hocali katliamıyla ilgili bir diziye başlar mı dersiniz?

***

Hocali'deki katliamı yapan Ermeni birliklerinin başında bugünkü Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan bulunuyordu.