Kişiye özel tedavi yöntemleriyle adından söz ettiren 95 milyar dolarlık dünyanın en büyük biyoteknoloji şirketi Genentech'in kalbinde dolaştım önceki gün.
Kanser konusundaki çalışmalarıyla ön plana çıkan şirket, 27 yaşındaki fon yöneticisi Robert Swanson ile biyokimya profesörü Herbert Boyer tarafından 35 yıl önce kurulmuş.
Kuruluş öyküsü de ilginç. Fon yöneticisi Swanson işsiz kaldığı dönemde ilgisini çeken bir biyokimya konferansını izlemeye gittiğinde Boyer ile tanışmış.
Biyoteknolojinin ilaç endüstrisinin geleceği olduğuna inanıp Boyer'i ikna etmeye çalışmış.
Bilim insanı Boyer o sırada kapitalist dünyanın bir parçası olmak istemese de bir barda 3.5 saat süren ve taslakların peçeteler üzerine yazıldığı bir sohbetin ardından ikna olmuş. Böylece Genentech, ikili tarafından 500'er dolar sermaye konularak kurulmuş.
Garajda değil barda kuruldu!
Denilen o ki, o yıllarda Californiya'da birçok teknoloji şirketi garajda kurulurken, Genentech'in temelleri barda atılmış. İnsanın genetik bilgilerini kullanarak hastalıklara çözüm getiren şirketin bundan başka birçok farkı ortaya çıktığından başarıları da çorap söküğü gibi geldi.
Ciddi ve yaşamı tehdit edici tıbbi rahatsızlıkları olan hastaları tedavi etmek için ilaçlar keşfeden, geliştiren ve üreten Genentech, 1999'da dünyanın önde gelen ilaç şirketlerinden Roche'un dikkatini çeker ve şirketin yarısını satın alır.
Roche Genentech'in kalan yarısını da 2009'da 46.8 milyar dolara satın alarak dünyanın en önemli araştırma geliştirme merkezlerinden birinin sahibi olur.
İşte özellikle kanser konusunda dünyanın en önemli gelişmelerinin yaşandığı bu merkeze öğreniyoruz ki her yıl hem medya hem de doktorlardan 100'ün üzerinde ziyaret talebi oluyor. Ancak en fazla 2'si hayata geçiriliyor. Roche'un 140'tan fazla ülkede olduğu düşünülürse Türkiye'ye özel bir ayrıcalık tanıdığı ortaya çıkıyor.
Bilim insanı 'rock star'
San Francisco'daki Genentech'in kampusunda 'rock star' gibi özel ilgi gösterilen ve çalışmaları için istedikleri ne varsa yerine getirilen bin 200 araştırmacı ile bilim insanı, bir yandan kendilerine tanınan özgür ortamda yeni araştırmalar yapıyor diğer yandan da önemli dergilerde makaleler yayımlıyor.
Genentech bu haliyle ABD'nin önemli üniversiteleriyle yarışır konumda.
Sadece 2012'de araştırma ve geliştirmeye 8 milyar İsviçre frangı yatırım yapan Roche, 12 bin 300 kişinin çalıştığı Genentech sayesinde klinik geliştirme aşamasında olan yaklaşık 30 yeni moleküler maddenin de sahibi. Genentech'in sadece ABD'deki ilaç satışları 2012'de 14.7 milyar doları geçmiş.
Dolaşma fırsatı yakaladığımız kampusta, kapalı kapılar ardındaki laboratuvarlarda başta kanser olmak üzere birçok hastalığa çözüm üretmeye çalışan bilim insanlarıyla karşılaşıyoruz.
Yeni ilaçlar ve tanı sistemleri konusunda şirketin yöneticilerinden Garrett Hampton ve dünyadaki son trendler ile kanser ilaçlarının geleceğini anlatan üst düzey yönetici Philippe Bishop'tan aynı cümleleri duyuyoruz.
Doğru ilaç için test!
"10 yıl önce dünya bambaşka bir yerdeydi.
Biyoteknoloji sayesinde özellikle de kansere karşı ciddi mücadele var. İlaçların etkili olabilmesi için pek çok test geliştirildi. Çünkü herkesin kanseri farklı, o zaman tedavisi de farklı olacak." Yani artık birçok kanser ilacı kullanılmadan önce o hastada işe yarayıp yaramayacağı önceden tespit edilebiliyor. Bu testlerin fiyatı da 150 ile 300 dolar arasında değişiyor.
Öyle anlıyorum ki, kanserli hastaların yaşam süresi ve kalitesini yukarı çeken bilim, önümüzdeki 5 yılda çok daha önemli gelişmelere gebe.
