Deniz çöpünün yüzde 80'den fazlasının plastik çöplerden oluştuğu gerçeği hala yüzümüze tokat gibi çarpmıyor!
Dünyanın önde gelen ülkeleri G20 toplantısında bir araya geliyor ama gezegenimizi tehdit eden global ısınma, çevreye verilen zararlar bir türlü ana gündem olamıyor.
Bu köşede sivil toplum kuruluşlarının, çevreye duyarlı şirketlerin farkındalık yaratmak için, plastik kirliliğini azaltmak için yaptıkları projelerden sık sık söz etmeye çalışıyorum.
Üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizde bu konular en çok bizi ilgilendirmeli çünkü. Haziran ayında Adidas'ın Parley ile birlikte denizlerdeki plastik atıkların azaltılması için gerçekleştirdiği farkındalık projesi 'Okyanuslar için koş" (Run For The Oceans) organizasyonunu izledim. İstanbul'da da etkinliğe 270 Adidas çalışanı katıldı. Adidas tüm dünyada global projesi için koşan ve Runtastic uygulaması üzerinden kat edilen her 1 km için 1 dolar bağış yaptı ve toplamda 1.5 milyon dolar Parley Ocean School'a bağışlandı.
Farkındalık projesinin yanı sıra Adidas üretimde de çevre için çarpıcı yeniliklere imza atıyor. 2016 yılında geri dönüşümlü okyanus plastiklerinden elde edilmiş ilk performans ürünlerini çıkaran firma, 2018 yılına kadar 6 milyon çift çevre dostu ayakkabı üretmiş. Öğreniyorum ki denizlerden çıkarılan her 11 plastik şişeden bir çift ayakkabı elde ediliyor. Adidas'ın hedefi bu yıl 11 milyon adetlik çevre dostu üretim yaparak okyanuslardan bu plastikleri arındırmak. Ne güzel ki şirket 2024 yılına kadar tüm ürünlerinde saf polyester kullanımını tamamen kaldırarak sadece yüzde 100 geri dönüştürülmüş polyester kullanacağını açıkladı.
İlham ve umut veren bu projelerin çoğalmasını diliyorum, çoğalmazsa nefes alacak bir dünyamız kalmayacak.
İçimizi karartan istatistikler şöyle çünkü... Her dakika bir çöp kamyonuna eşdeğer plastik okyanuslara dökülüyor. Dünya üzerinde her bir insana karşılık 1 ton plastik atık bulunuyor. 2050 yılına kadar okyanuslarımızdaki plastik atık yığınları balıkların sayısını aşacak. Araştırmalar 250 bin ton ağırlığındaki en az 5 trilyon plastik parçanın okyanuslarda yüzdüğünü gösteriyor. Deniz kuşlarının yüzde 90'ının ve dünyadaki deniz kaplumbağalarının yarısından fazlasının midesinde ne yazık ki plastik bulunuyor.
Diyeceğim o ki aslında geç kaldık ama hala yapabileciğimiz şeyler var. Türkiye'de sadece plastik poşetlerin ücretli satılması bile kullanımı yüzde 80 oranında azaltmış. Yani uğraşarak, zorlayarak, farkındalık yaratarak çok büyük değişikliklere imza atabiliriz. Evlerde kağıt, cam ve plastik çöpleri ayrıştırarak, mahallelere belediyeler tarafından yerleştirilen atık kutularına atmayı alışkanlık yaparak bile çevre için çok büyük adım atmak mümkün.
Öyleyse ne duruyoruz?
