ABD'nin AB ile Transatlantik, Japonya ile Transpasifik Serbest Ticaret Anlaşması süreci yürüyor. Her ikisi de Türkiye'yi ilgilendiriyor. Zira Çiller-Karayalçın Hükümeti 1995'te Gümrük Birliği anlaşmasını imzalarken, "bundan sonra gümrük birliği ile serbest ticaret anlaşması yapacak ülkelerle ayrı ayrı anlaşma yapma" şartında ısrar etmişti. Amaç, Güney Kıbrıs AB üyesi olursa Türkiye'yi korumaktı ancak tecelli, AB ile STA imzalayanların malları ülkemize serbestçe girerken bizim mallarımıza %50'ye varan gümrük yükü oldu.
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan dün bunu hatırlatarak, ABD ile Türkiye arasında yürütülen STA sürecini detaylandırdı. Çağlayan'a göre ABD ile Türkiye arasındaki STA, AB'den önce imzalanabilir. Başbakan'ın ABD ziyaretinde Obama'ya verdiği mektupta, ABD-AB arasındaki anlaşma sonucu Türkiye'nin kayıplarına işaret edilerek, müzakerelerin paralel yürümesi istenmişti.
Bakan Çağlayan, en az 2 yılı bulacak bu süreçte Kongre'nin dikkatini Türkiye'nin kaybına ve iki ülke arasındaki model işbirliğine çekebilmek için bir lobi şirketiyle anlaşma yapacaklarını söylüyor. Kendisi de bizzat bu sürecin başında olacak, sık sık ABD'ye gidecek: "ABD mallarına ek vergi koyma dâhil Türkiye'nin çıkarlarını sonuna dek koruyacağız."
Şimdiye dek 19 STA imzalayan Türkiye'nin, ABD ile yapacağı STA, ticaret diplomasisi için zorlu bir örnek oluşturacak. STA'lar da zaten ticaret diplomasisinin başarı veya başarısızlığı üzerine şekilleniyor ve AB ile imzaladığımız Gümrük Birliği'nden artık kaybetmeye başladığımızdan, bu alandaki başarıya fazlaca ihtiyaç duyacağız.
Başaramaz isek ABD malları Türkiye'ye gümrüksüz girecek ve kaybımız on milyarlarca dolara varacak. Bu açıdan yalnızca Çağlayan ve ekibi değil, bütün STK'larımızın ticaret diplomasisinde rol alması şart.
