Türkiye'nin önümüzdeki üç yıl içinde her yıl yüzde 5.5 büyümesini ve kişi başı milli gelirde 13 bin doların aşılarak yüksek gelirli ülke sınıfına yükselmesini öngören Orta Vadeli Program, çarşamba günü açıklandı. Büyümenin finansmanı için, tasarruf açığı olan Türkiye'de bankaların yurtdışı borçlanmaları da büyük önem taşıyor. 340 milyar liralık aktifi ile Türkiye'nin GSYH'sının yaklaşık yüzde 11'i büyüklüğünde olan İş Bankası'nın 1.1 milyar dolarlık sendikasyon kredisinin imza töreni için, Genel Müdür Adnan Bali ile birlikte Londra'dayız...
DEBRİYAJDA GİDİYORUZ
İmza töreni sonrasında akşam yemeğinde bir grup gazeteciyle bir araya gelen Bali, "İş Bankası şu anda arzu ettiği kadar iş yapmaya, arzu ettiği pazar payına erişmeye muktedir. Ama yeni bankacılık, sermaye kısıtları ile yapılıyor. Gaz-fren-debriyaj dengesinde gidiyoruz. Son yıllarda habire gaz-fren arasında debriyajda gidiyoruz. Gözümüzü devamlı yakıt göstergesinde tutuyoruz" diyerek, mevcut sisteme eleştirel bakış getirdi.
Eski paradigmada bankacılık sektörünün çalışma biçimini "Yakıt sorununun olmadığı, sermaye yeterlilik rasyolarının yüksek, havanın güneşli, yolların geniş, yolcuyu rahatsız etmeden, olabilecek en kısa zamanda olmak yere varmayı hedefleyen bir bankacılık sektörü vardı" diyerek ifade eden Adnan Bali, sözlerini şöyle sürdürdü: "Artık, yakıt kullanımını optimize etmeye çalışıyoruz. Bu da hızı artırmayı kısıtlıyor. Yakıt desteği olsa basar gideriz. daha çok kredi verelim, daha çok iş yapalım daha çok istihdam ve katma değer yaratalım."
ÖYLE BİR İŞTAH VAR Kİ...
Bali, "Peki yakıtın yani sermayenin kaynağı ne?" sorusunu şu şekilde yanıtladı: "Bankacılıkta sermaye iki yolla birikir. Ya patron gelecek cazip bulacak ve sermaye koyacak ya da senin işinin yarattığı değerler öz kaynağını büyütecek. Onun için yakıtı, öz kaynağı besleyecek performanslardan şikâyet etmemek lazım. Bizim kârımız, Türkiye'nin kârınadır. Çünkü biz bu kârları buharlaştırmıyoruz. Biz kârlarımızı öz kaynaklarımıza ekleyip tekrar kredi kapasitesi yaratıyoruz." Bali, sözü Yunan matematikçi, fizikçi, filozof ve mühendis Arşimet'e getirdi. Arşimet'in "Bana bir nokta verin dünyayı yerinden oynatayım" sözüne atıfta bulunan Adnan Bali, "Şu anda bankanın öyle bir iştahı ve iş yapma gücü var ki... Bize sermaye versinler, sektörü yerinden oynatalım" dedi.
SANAYİCİ KÂRLARINA GÖZ DİKMEM
"Büyüyen bir ekonomide oyun sıfır toplamlı değildir" diyen Bali, şöyle konuştu: "Bizim mevduat faizimiz, kredi faizimizden yukarda olursa devam edebilir miyiz? Aynı durum bizden kaynak kullananlar içinde geçerli. İşiniz, bankadan aldığınız bir kaynağın maliyetinden daha yüksek bir getiri elde edemiyorsa o krediyi kullanmamalısınız. Oyun büyüyorsa herkes kazanabilir. Mesela geçen sene ISO-500'ün öz kaynak kârlılığı bankacılık sektörünün üzerine çıktı. Bu hiç şikâyetçi olunmayacak mükemmel bir şey. Kimse kimsenin kazancını kıskanmamalı. Ben sanayici değilim ki sanayicinin kârlarına göz dikeyim."
FAİZ DÜŞÜŞÜ BİZE YARAR
Bankacılık sektörünün tarihi kârlarını faizlerin düştüğü dönemde elde ettiğinin altını çizen Adnan Bali, "Faizler yukarı gittiğinde marj daralır. Yılın ikinci yarısında aynı kârlılıkları görmek mümkün olmayacak" dedi. Bali, Türkiye'nin yüzde 5 büyüyebilmesi için yüzde 15 kredi büyümesinin sağlanması gerektiğinin altını çizdi.
"KUZEY IRAK'TA TEMKİNLİYİZ"
Artan jeopolitik riskler ve Kuzey Irak'ta yaşanan gelişmeler düşünüldüğünde İş Bankası'nın Erbil şubesindeki son durum ne? Bali, söz konusu bölgede DEAŞ'ın saldırısının ardından ortamın bir anda değiştiğini belirtti. Erbil şubesinin o döneme kadar çok verimli hem iki ülke arasındaki ticareti hem de bölgenin iç ticaretini ve yatırımlarını finanse eden bir yapıya ulaştığını aktaran Bali, "DEAŞ sonrası frene bastık. Temkinli duruşumuzu da koruyoruz. İş Bankası fırsat kârları için bir yere gitmez. Biz çeyrek kârlara bakmayız. Biz sadece kâr değil itibar da biriktirerek karşılıklı iş yapma güvenirliliği elde ediyoruz" diye konuştu.
GÜVENİN GÖSTERGESİ KREDİ
Sedikasyon kredisinin imzası kritik bir dönemde atıldı. Öyle ki; bir yandan Kuzey Irak'taki gayrimeşru referandum ile birlikte artan jeopolitik riskler, diğer yandan ABD Merkez Bankası'nın aralıkta faiz artırım ihtimalinin güçlenmesiyle birlikte piyasalarda yükselen tansiyon... Fakat buna rağmen, yüzde 100'ün üzerinde bir yenilenme oranına ulaşılmış. Adnan Bali, krediye olan yoğun ilgiyi, "Yatırımcıların Türkiye ekonomisine ve bankacılık sektörüne duydukları güveni gösteriyor" şeklinde değerlendiriyor. 2017'de İş Bankası 2.5 milyar, sektör ise 14 milyar dolar sendikasyon kredisi sağladı.
