Azerbaycan mı, Türkiye mi, Yunanistan mı, Rusya mı, İtalya mı, yoksa Şahdeniz yatıımcıları mı (BP gibi)?..
Acaba, 17 milyar metreküplük gazın akacağı "Şahdeniz 2" projesinden hangisi kazançlı çıkacak? "Şahdeniz 2" gazı, Türkiye-Yunanistanİtalya Doğalgaz Boru (ITGI) hattıyla taşınacak. Projeyi "sıradan" diye değerlendirebilirsiniz ama etkisi hiç sıradan değil.
Çünkü ortada imzalanmış bir kontrat var. Gaz oyununun esası "Gaz kontratlarına" bağlı!.. Abartmıyorum!.. Bu büyük oyunda kontratı imzalayan gazı taşıyor. ITGI kontratı imzaladı, gazı kaptı. Güya, Şahdeniz 2, Nabucco'nun başlangıç gazı olacaktı. Olmadı, Türkiye'nin övündüğü Nabucco'nun boynu eğildi. Tek seçeneği Kuzey Irak gazı gibi duruyor...
Güney Akım kontrat hayaliyle yanıp tutuşuyor.
İsviçreli EGL'nin başı çektiği Trans Adriyatik projesi hâlâ gaz arıyor.

***
Ekonomide temel kuralları tercihler belirler. Tercihler sonuç için önemlidir. Sonuçta 2.5 yıldır yoğun bir müzakere dönemi geçiren Ankara, "İtalya'' dedi. Böylece, "Güneydoğu Avrupa" projesi bir anda güçleniverdi.
Şahdeniz 2, Türkiye'ye mevcut Bakü-Tiflis-Erzurum (BTE) hattından gelecek.
Kapasite artıran BOTAŞ hep devrede olacak. Türkiye'den akacak gaz için krize rağmen Yunanistan yatırım yapıyor. 600 milyon Euro tutarında yeni bir boru hattı için harekete geçildi bile... Ayrıca Yunanistan, İtalya ile birlikte Adriyatik'te "Poseidon" adıyla yüzde 50'şer ortaklıkla yeni bir boru hattı kuracak. Projenin tutarı 550 milyon Euro.
Sonuçta ITGI konsorsiyumunda başı çeken Edison, boru hatlarının finansmanına da öncülük ediyor.
Anladığım kadarıyla, kontratı imzalayarak stres testinden geçen ITGI yetkilileri, şimdi dikkatini Şahdeniz Konsorsiyumu4na verdi.
Çünkü çok yakında gaz ihalesi açılacak. Yatırımcılar, öncelikle de BP buna göre hesap yapıyor.
Bu hattan 8-10 milyar metreküp gaz akacak.

***
Enerjinin en iyi oyuncularından birisi Rusya. Müthiş bir poker oynayarak yine yapacağını yaptı, Azeri gazının yönünü belirledi. Güneydoğu Avrupa gazı için yola çıkan ITGI, Rusya'yı Avrupa'da daha da güçlendirecek. Çünkü Kuzey Avrupa pazarında yüzde 80, hatta bazı bölgelerde yüzde 90 Rusya kontratı dolaşıyor.
Güney Avrupa deyip geçmeyin!.. Bugüne kadar sadece yüzde 40-60 Rusya kontratıyla iş yapıyordu. Azeri gazı devreye girince, biraz gücü azalsa bile yine Rusya pazarda hâkim. Görünen çok uzun bir süre Avrupa pazarı Rusya kontratına bağlı olacak...
Gazda Rusya'nın kuşatması altında kalan Avrupa, acaba enerjide nasıl nefes alacak?
Türkiye gaz oyununda sahnede... Herkes "İyi oynadığımı algılasın!" istiyor.
Benim bir türlü yanıtını bulamadığım soru şu: Ankara Azeri gazında ani bir hamleyle Rusya'ya destek verdi. Niye?
Türkiye kendi eliyle Rusya'yı niçin güçlendiriyor?..
Ekranlardan sosyal çığlık atanlar, asıl bu konuyu tartışsın.