Türkiye'nin nette en yüksek döviz girdisi sağlayan sektörü turizm. Bu yıl herkes halinden memnun görüntü çiziyor Antalya'da... En azından gelen haberler öyle. Meğer görünenlerin arkasında çok kritik bir tablo varmış. Bunu cuma günü Antalya'da katıldığım iki toplantıda aldığım bilgilere dayanarak söylüyorum. Özetleyeyim:
İlk uyarı kurlarla ilgili. Anlattıklarına göre otelciler Kasım-Aralık 2009 gibi tur operatörleriyle euroyu 2.15-2.20 TL gibi olacağını düşünerek anlaşmalar yapmış. Üstelik rekabet nedeniyle indirimler de yaparak...
Ancak bugünlerde euro 2 liranın bile altına düştü. Bu otelci için sıkıntı demek. Çünkü sezon başlamadan önce anlaşma yaparken örneğin 100 euro gecelik fiyattan 220 lira gelir elde edeceğini hesaplayan otelci şimdi 200 lira gelire razı olacak. Yani geliri yüzde 10 azaldı.
İkinci uyarı otelcilerin giderleri. Tüm giderler TL... Enflasyon malumunuz. Gıdada fiyat artışları yüzde 10'larda. Ya et? Kasım 2009'da anlaşmalar yapıldıysa Türkiye İstatistik Kurumu verileri yani resmi veriler Kasım 2009-Mart 2010 arasındaki 4 ayda etin yüzde 20 zamlandığını söylüyor. Son bir yıla bakarsanız zam oran yüzde 45... Hatta otelciler arasında 'ortak şirket kurup et ithal edelim diyen' bile var. İşçilik maliyetleri hızlanıyor. Elektrik-su gibi giderler de cabası...
Sonuç şu: Müdahale edemediği giderleri yüzde 10 artan otelcinin gelirlerinde en az yüzde 10-15 düşüş var. Sohbet ettiğim otelciler "Yüzde 10-15'lik fiyat indirimleri yaptık. Kurdan yüzde 10, fiyat indirimlerinden yüzde 15 derken kârların şimdiden yüzde 25'ini kurban verdik. Bir de buna Yunanistan, İspanya ve Mısır'ın yaptığı ve yapacağı indirimlerle yapacağı sıkıştırma da ıyor bir de buna kur ve maliyet baskısını ekleyin güzel sezonda sıkıntı yaşayacak görünüyoruz" diyor.
Otelciler ikiye ayrılıyor. Biri otelini kendi işleten mal sahipleri bir de otelini profesyonel bir kuruma kiraya verenler. Aldığım bilgilere göre işletmeciler yüzde 20-25 kâr marjıyla çalışıyor. Eğer kâr marjlarına olumsuz etkileyen negatif faktörler varken hangi işletmeci bu yılı çıkarabilir? İki turizmci isim vermiyor ama el altından otelini satışa çıkaranlar olduğunu kulağıma fısıldadı. Sanırım kokusu yakında çıkar...