Doç. Dr. Barış Mülayİm: Jinekolojik Endoskopi

Endoskopi bazı organların ve vucut boşluklarının özel aletlerle bakılarak incelenmesidir. Karın boşluğu incelenecek ise laparoskopi, rahim içi incelenecek ise histeroskopi adı verilmektedir. Bunlar için kullanılacak aletlere de endoskop denir. İlk defa Palmer tarafından modern anlamıyla 1945 te tanımlanan ve uygulanmaya baslanan laparoskopi, 1970 lerde geniş kullanım alanı bulmaya baslamıstır. Türkiye'ye girişi de bu yıllarda olmuş ancak geniş kullanım alanlarını 1990 ların sonunda ulaşmıştır.Türkiye de 1970 lerde tanısal laparoskopi yapılmaya baslanmış 80 ler ve 90 ların sonunda operatif yani tanısal dısında da jinekolojide laparoskopi kullanılmaya baslanmıştır. Laparoskopi ve histeroskopi işlemleri gunumuzde ayaktan: yani sabah yatıp, ameliyatını olup aksam taburcu olmak seklınde yapılmaktadır ve bu hastalar için çok buyuk bir kazançtır. Çünkü hastalar çabuk ayağa kalkabilmekte, gunluk işlerine, çalışma hayatına hızlı dönebilmektedir. Laparoskopide daha az kan kaybı ve buna baglı kan ıhtıyacı ve onun getırmiş olduğu olumsuz etkiler ortadan kalkmakta, daha kucuk kesıler kullanılmakta ve daha az enfeksiyon izlenmektedir ve butun bunlar hastanede kalış süresini kısaltmaktadır. Klasik laparotomi denilen acık amaliyatlarla 10-15 cm acılarak yapılan ameliyatlarla karsılastırılınca yukarda anlatılan laparoskopinin avantajları ortaya çıkmaktadır. Acık ameliyatlar hastaların buyuk bır yaraya ,daha cok kan kaybına ,daha cok enfeksıyona ve hastanede daha uzun kalmalarına ve gunluk ıslerıne ve ıs hayatına cok daha gec donmelerine sebep olur.
Laparoskopi, göbekten 1 adet, 1cm ve kasık bölgesinden 2 adet yarım santim acılan deliklerden gecirilen aletler yardımı ile yapılmaktadır, hatta gunumuzde bu sadece gobekten acılan 2cm lık kesıden yapılabilmektedir hatta daha ileri gider isek robot kollar aracılığı ıle ameliyat dışardan yapılabilmektedir. Günümüzde laparoskopi jinekoloji'de kısırlık tedavisinde,dıs gebelıkte, tuplerin baglanmasında, yumurtalık kıstınde, myomlarda, rahım alınması ameliyatlarında basarıyla yapılmaktadır.Hatta saydığımız bircok durumda ilk ameliyat seçeneği olmuştur.Artık açık amaliyat olmak bu saydığımız hastalıkların çoğunda ancak şartlar uygun değil ise yapılmalıdır.
Histeroskopi ise rahim içi patolojılerinin incelenmesinde altın standart dediğimiz konuma ulasmıştır. Adet dusensızlıklerıne yol acan, rahim içi polip (et parçası), myom, rahim içinde yapışıklık gibi rahatsızlıkların tedavısının yanında ipi kopmuş spiralleri (kayıp rahim içi araç) çıkartmak için, kısırlık tedavisine baslanmadan önce bazı kosullarda örnegin, rahim içi septum (perde) açılması için histeroskopi ilk secenektir. Özetle laparoskopi ve histeroskopi kadın hastalıklarında geleceğin tek ameliyat yöntemleri olacaktır.