Tüberküloz

Tüberküloz hastalığına neden olan basilin keşfedilmesinin üzerinden 125, etkin tedavisinin bulunmasından 60 yıldan fazla geçmiş olmasına rağmen günümüz dünyasında tüberküloz, halen önemli bir toplum sağlığı sorunu olmaya devam etmektedir.
Tüberkülozdan dünyada her yıl 2 milyon kişi ölmekte, 9 milyon kişi tüberküloz hastalığına yakalanmaktadır.
Ülkemizde ise her yıl 18 000 civarında yeni hasta ortaya çıkmaktadır.
200'den fazla ülke, tüberküloz kontrol stratejisi olan "Doğrudan Gözetimli Tedavi Stratejisi"ni uygulamaya geçmiştir. Bu stratejinin temel noktaları uzun süreli öksürük yakınması ile başvuran kişilere balgam muayenesi yapılarak tanı konabilmesi, ilaçların sürekli olarak temini ve ücretsiz verilmesi, ilaçların gözetimli olarak içirilmesi, hastaların kayıt ve bildirim sisteminin sağlıklı bir şekilde yapılarak ülke çapında güvenilir verilere ulaşılmasıdır.
Verem tedavi edilebilmektedir.
Ülkemizde tanı konulan hastaların %92'si başarı ile tedavi edilmektedir. Kadınlarımızın tedavisi daha başarılıdır, çünkü erkeklere göre tedaviyi daha az terk etmekte ve daha az ölmektedirler.
Verem hastası olan erkekler, sigaranın yol açtığı hastalıklar ve diğer nedenlerle kadınlardan daha fazla ölmektedirler.
Verem ya da tüberküloz hastalığını her yurttaşın bilmesi ve tanıması gereklidir. Veremi düşündüren yakınmalar başlayınca gecikmeden aile hekimine, göğüs hastalıkları uzmanına ve verem savaşı dispanseri hekimine başvurmak gereklidir.
Veremin yakınmaları, öksürük, balgam, iştahsızlık, kilo kaybı, gece terlemesi, halsizliktir. Özellikle öksürüğün geçmemesi, antibiyotikle düzelmemesi 2 haftadan uzun devam etmesi dikkate alınmalıdır.
Veremin tanısı basittir. Yakınmalar ve akciğer filmi bulguları ile hastalıktan şüphelenilir. Balgamın özel bir boyama ile mikroskopta incelenmesi ile tanı kesinleşir.
Bütün bu işlemler saatler içinde yapılabilir.
Veremin, sağlıksız, bağışıklığı zayıf, yaşlı ve başka hastalıkları olan insanlarda daha fazla göründüğünü de unutmamak gereklidir.
İyi beslenme, sağlıklı bünye, sigarasız yaşam önemlidir.
Verem savaşındaki başarı, 21. yüzyılda ülkelerin sağlık düzeylerinin bir göstergesidir. Bu bilinçle verem savaşını, hastalığın insanlığa bela olmaktan çıkartılmasına kadar sürdürmek gereklidir.
Uzm.. Dr. Evren Toprak