Prof. Dr. Yalçın POLAT: Nakilde yanlış inanışlar

Organ nakli canlıdan canlıya ve kadavradan canlıya yapılan bir operasyondur.
Nakil sonrası hastalar; sosyal yaşama dönüş, sağlıklı bir aile ve ev hayatına sahip olma, mesleğini sürdürebilme bakımından endişe duymaktadır. Oysa nakil olmuş hastaların, ilk aylarda enfeksiyondan korunma önlemlerinin dışında, normal bir yaşam sürmelerinde sakınca yoktur. Organ nakli ve organ bağışı hakkındaki diğer yanlış inanışlar şu şekilde sıralanabilir.
YANLIŞ! Sadece 1. derece akrabalar organ bağışı yapabilir.
Kişinin organlarının bağışlanabilmesi için beyin ölümünün gerçekleşmiş olması gerekir. Sağlık Bakanlığı'nın yönetmeliği gereğince 4. dereceye kadar akrabalar arası nakiller olabilir.
Bölgesel etik kurullarından alınan onay ile akraba dışı organ nakli de söz konusu olabilmektedir. Bağışlanan organın kime verileceğini Sağlık Bakanlığı'na bağlı Organ Nakli Ulusal Koordinasyon Merkezi, puanlama sistemiyle adil bir şekilde belirler.
Organ bağışı yapan 1. derece yakınlar, organın kime verileceğine dair bir karar yetkisine sahip değildir ve kime verileceğini de bilmezler.
YANLIŞ! Kadavradan alınan organ nakli ameliyatında kadavra zarar görür.
Kadavradan alınan organ nakillerinde de yapılan ameliyat tamamen teknik bir ameliyattır. Sadece ince bir ameliyat izi görülür. Bedenin tamamen parçalanması asla söz konusu değildir.
YANLIŞ! Organ naklini her hastane ve her cerrah yapabilir.
Organ naklini her hastane ve her cerrah yapamaz. Teknik ve teknolojik alt yapı gerekliliğinin sağlanması, organ nakli merkezinin sorumlusu olacak kişinin o konuda yeterli olması gerekmektedir. Sağlık Bakanlığı Organ Nakli Bilim Kurulları hastane, merkez sorumlusu ve ekibini bu çerçevede denetimden geçirir ve onay alındıktan sonra nakiller yapılmaya başlanır.
YANLIŞ! Organ nakli ameliyatları ağır ve kalıcı izler bırakır.
Organ nakli ameliyatları önemli ve ince ameliyatlardır. Ancak gelişen modern cerrahi teknoloji ve teknikleri sayesinde, tamamen güvenli ve kanamasız gerçekleşebilmektedir.
Örneğin laporoskopik ameliyatlar (kapalı ameliyatlar) ile insanlar 1 hafta ya da 10 gün sonra normal hayatlarına devam eder, günlük yaşamları açısından bedensel bir engelleri asla olmaz.
YANLIŞ! Kan grubu uyumsuz ise organ nakli gerçekleşemez.
Kan grubu uyumsuz olanlarda da nakil yapılabilir. Alıcının özellikle böbrek nakli açısından diyalize giremeyecek duruma gelmiş olması, Acil Fon'dan uygun kan gruplu organ bulunamadığı durumlarda kan grubu uyumsuz nakiller yapılabilmektedir.
YANLIŞ! Karaciğer naklinde organın tümü alındığı için canlı verici olmaz.
Karaciğer naklinde vericinin tüm karaciğeri alınmaz. Uygun görülen parça alınarak nakil gerçekleştirilir. Donör olan kişilerde karaciğer, 6 ya da 8 hafta gibi bir süre içerisinde eski boyutuna ulaşmaktadır. Aynı şekilde nakledilen karaciğer de 2 hafta gibi süre bir içerisinde kendisini büyüterek, eski boyutuna ulaşmaktadır.